Havo 4 - verwijzen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

verwijzen

Wat gaan we doen?

-Uitleg fouten bij verwijswoorden

-Ballon debat

-Weektaak of overtuigende presentatie 

verwijzen

Ik kan fouten bij verwijswoorden herkennen en verbeteren.

Fouten met verwijzen

Verwijswoorden wijzen meestal terug naar een eerdergenoemd woord en soms vooruit naar een woord dat verderop in de zin staat. 

Het woord of de woordgroep waarnaar een verwijswoord terugwijst, heet het antecedent.

Fouten met verwijzen

Om te bepalen welk verwijswoord je moet gebruiken, moet je eerst het antecedent zoeken. Kies daarna met behulp van het schema een correct verwijswoord. 

Als het antecedent niet één woord is, maar een woordgroep (bijvoorbeeld een zinsdeel), zoek dan de kern van die woordgroep.

schema verwijswoorden

lastige gevallen

Onzijdige woorden zijn het-woorden. Verwijs naar onzijdige woorden met het en zijn. Namen van landen, provincies, steden en clubs en ook verkleinwoorden zijn het-woorden:

– Naarden (o) is blij met zijn vestingwerken, die tot de mooiste van Nederland behoren.

lastige gevallen

Mannelijke woorden zijn de-woorden. Verwijs naar mannelijke woorden met hij, hem en zijn.

– Mijn klassieke radio (m) deed het niet meer, maar gelukkig kon hij gerepareerd worden.

lastige gevallen

Ook vrouwelijke woorden zijn de-woorden. Verwijs naar vrouwelijke woorden met zij, ze en haar:

– De wijkvereniging (v) vroeg haar leden toestemming voor een kleine contributieverhoging..

lastige gevallen

Aan sommige woorden kun je zien dat ze vrouwelijk zijn: de stewardess, de wolvin; ook: het meisje, het zusje

De-woorden op de volgende uitgangen zijn vrouwelijk:

-heid (minderheid)        -ing (beweging)                      -te (gewoonte)

-ij (tovenarij)                     -theek (bibliotheek)              -uur (natuur)

-nis (geschiedenis)       -schap (vriendschap)           -de (waarde)

-iek (politiek)                    -teit (universiteit)                   -st (komst)

die, dat, deze, dit

Verwijs naar de-woorden met die en deze en naar het-woorden met dat en dit:

– Christo, de Bulgaarse kunstenaar die gebouwen inpakte, woonde na 1964 in de VS.

– Waarschijnlijk was de Pont Neuf in Parijs het bekendste object dat hij onder handen nam.

veel voorkomende fouten

->dat, wat :

* Het leukste dat ik gedaan heb. ->  het leukste wat

WAT -> onbepaald voornaamwoord, overtreffende trap, hele zin

DAT ->  zelfstandig naamwoord

veel voorkomende fouten

-> hen, hun

*De leraar geeft hen de cijfers voor hun betoog.  ->   geeft hun

HUN -> bezittelijk voornaamwoord (hun huis, hun boeken)

           -> meewerkend voorwerp ZONDER voorzetsel 

                 (geeft hun de cijfers)

HEN -> na een voorzetsel (geeft de cijfers aan hen)

           -> lijdend voorwerp (ik heb hen gezien)

veel voorkomende fouten

->waarnaar, naar wie, waarover, over wie, etc.

* Bij Nederlands mag je zelf een leerling kiezen waarnaast je wil     zitten.    ->  naast wie

Bij mensen :  vz + WIE  (van wie, over wie, voor wie, ...)

Bij dieren/dingen:  WAAR + vz    (waarvan, waarover, waarvoor,...)

oefenen

Het groepje jongens ... daar staat, ken ik niet.

1. dat
2. wat
3. die

Mijn ouders hebben een nieuwe auto gekocht, ... ik erg leuk vind.

1. dat
2. wat

De schrijver ... ik je onlangs vertelde, heeft een prijs gewonnen.

1. waarover
2. over wie

Wat heb je ... eigenlijk verteld?

1. hen
2. hun

In de middeleeuwen liet men kinderen bier drinken, omdat water gevaarlijk voor ... kon zijn.

1. hen
2. hun

Ballondebat

Oefenen met argumenteren/presenteren.

ballondebat

Stel je voor, je zit met z’n vijven in een luchtballon die op het punt staat neer te storten. Alle spullen die gemist kunnen worden zijn al over boord gegooid:

tassen, drinken, eten etc., maar dit is niet voldoende. Er zit niets anders op, vier ballonvaarders zullen uit de ballon moeten springen. Eén iemand kan dus maar in de ballon blijven en overleven. Maar wie?

Deze kwestie zullen jullie moeten oplossen met het ballondebat.

voorbereiding - 5 min

Voor deze oefening mag je zelf een personage kiezen waar je veel humor in kwijt kunt, bijvoorbeeld: Donald Trump, Oprah, Maxima, Willem-Alexander

Martien Meiland (Chateau Meiland) ,Sinterklaas, ...

Bedenk waarom jij in de ballon moet blijven. Waarom kan de wereld echt niet zonder jou?

uitvoering - 1 min per persoon

Drie groepjes van 7 personen: 5 in de ballon, 2 observeren

Vertel om de beurt in één minuut waarom jij in de ballon moet blijven.

Wie had de sterkste argumenten?

weektaak

H7 Formuleren - paragraaf 2

4 opdrachten naar keuze

Klaar? -> verder met overtuigende presentatie