Les 1 Gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Upload hier het huiswerk over SOA en anticonceptie

Stel hier je laatste vraag over SOA en anticonceptie

DOEL

• Na deze les weet je (weer) wat gedragsbiologie is, wat de belangrijkste functies van gedrag zijn en hoe gedrag veroorzaakt wordt.
• Je kunt in een gegeven context onderscheid maken tussen verschillende typen prikkels, gedragssystemen en conflictgedrag

theorie 9.1 en 9.2.2

Niko Tinbergen

• Welke functie heeft gedrag in de natuur?
  
• Wat is de directe aanleiding voor gedrag?
  
• Hoe ontstaat gedrag tijdens de ontwikkeling van een dier?
  
• Hoe verandert gedrag in de loop van de evolutie?

00:10

Wat is de functie van dit soort speelgedrag in de natuur?

00:21

Welke uitwendige prikkel zou de aanleiding kunnen zijn voor dit gedrag?

00:29

Als je zou willen onderzoeken of dit speelgedrag aangeboren of aangeleerd is, hoe zou je dit dan doen?

1. functies

• Succesvol gedrag leidt tot overleving, groei en voortplanting
  
• Gedrag ontstaat als reactie op inwendige en uitwendige prikkels
  
• Succesvol gedrag wordt geleerd door: inprenting, gewenning, imitatie, oefening, operant- en klassiek conditioneren en inzicht.
  

fitness

mate waarin een individu genen door geeft aan nageslacht.

Opdracht

Maak opdracht 5 bij thema 4

fitness, verwantschap, gedrag

Maak een foto van je nagekeken antwoorden bij opdracht 5, thema 4

In welke situatie ga jij het snelst naar bed?

1. situatie A
2. situatie B
3. situatie C
4. situatie D

 2. aanleiding

inwendige prikkel: moe

uitwendige prikkel: signalen van ouders

som van prikkels levert motivatie

motivatie > drempel-> handeling

door handeling daalt motivatie

negatieve terugkoppeling

tegenstrijdige prikkels

conflictgedrag

• ambivalent: dier vertoont afwisselend tegengesteld gedrag
• omgericht: dier richt het gedrag op een ander object/dier dan het object/dier dat het gedrag veroorzaakt.
• oversprong: dier vertoont gedrag uit een niet relevant gedragssysteem

Gedragssystemen zijn o.a.

• Fourageergedrag (voedsel zoeken)
• Poetsgedrag
• Vluchtgedrag
• Exploratief gedrag (onderzoeken/verkennen)
• Sociaal gedrag, oa

           -voortplantingsgedrag
           -teritoriumgedrag

 

Afgaand op beide filmpjes, is het oorbijten in de bio-industrie ambivalent, omgericht, of oversprong gedrag?

Hoeveel sterren zou jij de stal van Wageningen Universiteit geven? Leg uit waarom.

Hier was sprake van

1. ambivalent gedrag
2. omgericht gedrag
3. overspronggedrag
4. normaal gedraag

Bijzondere prikkels

sleutelprikkel: prikkel/signaal dat steeds dezelfde reactie oproept

(soms alleen als het dier door inwendige prikkels voldoende gemotiveerd is, bv in de broedperiode)

supernormale/supranormale prikkel

versterkte sleutelprikkel die een sterkere reactie dan normaal oproept

01:28

Wat is voor het mannetje de sleutelprikkel om tot paringsgedrag over te gaan?

02:41

Het bierflesje is voor de mannetjes kever een:

1. subnormale prikkel
2. normale prikkel
3. sleutelprikkel
4. supranormale prikkel

Huiswerk

maak en kijk na 

thema 4, opdracht 2: gedrag, wat weet je er al van

en toetsvragen bij 9.1