§1.2 Een winstgevende kolonie

1.2 Een winstgevende kolonie
1 / 31
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo k, g, t, mavoLeerjaar 3

This lesson contains 31 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.

time-iconLesson duration is: 70 min

Items in this lesson

1.2 Een winstgevende kolonie

Slide 1 - Slide

§1.2 Een winstgevende kolonie 

Slide 2 - Slide

...de positie van verschillende groepen in de koloniale samenleving beschrijven;

...uitleggen waarom het cultuurstelsel werd ingevoerd en weer afgeschaft;

...uitleggen wat de vrije economie betekende voor ondernemers en contractarbeiders;

...uitleggen wat de begrippen indo's, racisme, cultuurstelsel, liberalisme, vrije arbeid, contractarbeiders en kolies betekenen.
AAN HET EINDE VAN DE LES KAN JE...

Slide 3 - Slide

Terugkijken

Klassikale uitleg

Zelfstandig werken
DOEN

Slide 4 - Slide

TERUGKIJKEN

Slide 5 - Slide

DENKEN - DELEN - UITWISSELEN
timer
1:00

Slide 6 - Slide

§1.2
Een winstgevende kolonie
BASIS
A
De koloniale samenleving
Leerdoel:
  • Je kunt de positie van verschillende groepen in de koloniale samenleving beschrijven
Begrippen:
  • indo's
  • racisme
B
Het cultuurstelsel
Leerdoel:
  • Je kunt uitleggen waarom het cultuurstelsel werd ingevoerd en weer afgeschaft
Begrippen:
  • cultuurstelsel
  • liberalisme
C
Ondernemers en contractarbeiders
Leerdoel:
  • Je kunt uitleggen wat de vrije economie betekende voor ondernemers en contractarbeiders
Begrippen:
  • vrije arbeid
  • contractarbeiders
  • koelies

Slide 7 - Slide

§1.2
Een winstgevende kolonie
BASIS
A
De koloniale samenleving
Leerdoel:
  • Je kunt de positie van verschillende groepen in de koloniale samenleving beschrijven
Groepen in de samenleving
  • Nederlanders (tot 1880 alleen mannen, daarna kwamen ook vrouwen)
  • Indo's: kinderen van Nederlandse mannen, inheemse vrouwen. Verschil in sociale lagen: hoe lichter de huid, hoe hoger de status
  • Racisme

Slide 8 - Slide

§1.2
Een winstgevende kolonie
BASIS
A
De koloniale samenleving
Nederlandse vrouwen: niet bezighouden met politiek of bestuur. Wel liefdadigheid

Indonesische vrouwen: geen onderwijs, als kind uitgehuwelijkt, geen beroep
Positie wordt verbeterd: 1904 oprichting school voor inheemse meisjes

Slaven. 50.000 slaven uit Afrika, China en Nederlands-Indië.
Slavernij afgeschaft 1860

Slide 9 - Slide

§1.2
Een winstgevende kolonie
BASIS
B
Het cultuurstelsel
Leerdoel:
  • Je kunt uitleggen waarom het cultuurstelsel werd ingevoerd en weer afgeschaft
1830: invoering cultuurstelsel op Java
Boeren moeten op 1/5 van hun land cultuurproducten verbouwen.
Dit moesten ze afstaan aan de Nederlanders
Die verkochten dit duur in Nederland

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Video

Slide 12 - Video

§1.2
Een winstgevende kolonie
BASIS
B
Het cultuurstelsel
Cultuurstelsel is een ramp voor de boeren:

  • Moesten beste grond gebruiken voor cultuurproducten, hierdoor weinig eten verbouwen. ==> hongersnoden
  • Sommige regenten dwongen boeren meer dan 1/5 deel te gebruiken. Bij hogere opbrengst kreeg regent bonus
  • Boeren zonder geschikte grond moesten 66 dagen werken voor Nederlands bestuur. In praktijk waren dit soms 100 tot 200 dagen.

Slide 13 - Slide



Het cultuurstelsel werd
ingevoerd
A
op heel Nederlands-Indie
B
op het eiland Java
C
op het eiland Sumatra
D
op de eilanden Java en Sumatra

Slide 14 - Quiz

Wat werd er verbouwd voor het cultuurstelsel?
A
Koffie
B
Specerijen
C
Bananen
D
Aardappelen

Slide 15 - Quiz

Het cultuurstelsel hield in:
A
Dat de Indonesische boeren veel met elkaar omgingen
B
Dat de Indonesische boeren een deel van hun oogst moesten afstaan aan NL
C
Dat de Nederlandse boeren in Indonesië een deel van hun oogst moesten afstaan aan NL
D
Dat de Indonesische vorsten veel met elkaar omgingen

Slide 16 - Quiz

Slide 17 - Video

§1.2
Een winstgevende kolonie
BASIS
B
Het cultuurstelsel
Kritiek uit Nederland:

  • 1860: boek Max Havelaar van Multatuli. Beschrijving onderdrukking en uitbuiting boeren.
  • Nederlandse regering bemoeit zich te veel met economie Nederlands-Indië. 
    Vanaf 1848 veel Liberalisme in het bestuur.
    Het idee dat ondernemers vrij waren zou ook in Nederlands-Indië moeten gelden

1870: afschaffing cultuurstelsel

Slide 18 - Slide

§1.2
Een winstgevende kolonie
BASIS
C
Ondernemers en contractarbeiders
Leerdoel:
  • Je kunt uitleggen wat de vrije economie betekende voor ondernemers en contractarbeiders
Begrippen:
  • vrije arbeid
  • contractarbeiders
  • koelies
Gevolgen afschaffing cultuurstelsel:
Nederlandse ondernemers stichtten bedrijven in Nederlands-Indië: plantages (thee, koffie, suiker).
Werk werd gedaan door loonarbeiders uit de lokale bevolking.
Dit systeem is vrije arbeid

Slide 19 - Slide

§1.2
Een winstgevende kolonie
BASIS
C
Ondernemers en contractarbeiders
Om genoeg arbeiders te hebben kwamen er contractarbeiders uit o.a. China
  • Kregen voorschot op hun loon
  • Verdienden te weinig
  • Konden voorschot niet terug betalen
  • Bleven vaak heel lang op de plantages

Nederlanders noemden deze mensen koelies
Leven van de koelies:
  • 12 uur per dag werken
  • Weinig eten
  • Geen wc/ bad
  • Kinderarbeid
  • Geldboetes/lijfstraffen
  • Koelieordonnantie (straf bij werkweigering)

Slide 20 - Slide



Na de afschaffing van het Cultuurstelsel kwamen er meer particuliere ondernemingen in Indonesië. Op deze ondernemingen ontstond een tekort aan arbeidskrachten.
Op welke wijze werd dat tekort aan arbeidskrachten opgelost?
A
Door het aannemen van blanke Europeanen
B
Door het inhuren van contractarbeiders (koelies)
C
Door het kopen van slaven

Slide 21 - Quiz

Hoe werden koelies ook wel genoemd?
A
werknemers
B
vluchtelingen
C
Contractarbeiders
D
slaven

Slide 22 - Quiz

Waar kwamen de meeste koelies vandaan?
A
China
B
Japan
C
Java
D
Sumatra

Slide 23 - Quiz

timer
1:00
Laat LessonUp open staan op je laptop!
AAN DE SLAG!
Wat?
Maken: 1.2
Waarom?
kennis
Hoe?
Lees de teksten, maak de vragen
Hulp?
Rood: stilte, geen vragen
Oranje: stilte, je mag vragen stellen
Groen: zachtjes overleggen
Klaar?

Slide 24 - Slide


Hoe groot was het percentage dat
de boeren van hun land moesten gebruiken voor het cultuurstelsel?
A
20
B
30
C
40
D
50

Slide 25 - Quiz

Heb je het gesnapt?

Slide 26 - Slide

Begrippen uit deze les
Indo's
Racisme
Cultuurstelsel
Liberalisme
Vrije arbeid
Contractarbeiders
Koelies

Slide 27 - Slide

Jaartallen uit deze les
1830: Invoering cultuurstelsel
1860: Slavernij wordt afgeschaft in Nederlands-Indië
1860: Eerste uitgave Max Havelaar
1870: Afschaffing cultuurstelsel
1880: Eerste Nederlandse vrouwen in Nederlands-Indië
1904: Eerste inheemse school voor meisjes op Nederlands-Indië

Slide 28 - Slide


Leg in je eigen woorden uit wat het cultuurstelsel
was en waarom het werd afgeschaft

Slide 29 - Open question


Geef je inzet tijdens deze les een cijfer
110

Slide 30 - Poll


Hoe vond je de les?
😒🙁😐🙂😃

Slide 31 - Poll