H21 - Werkwoordelijk gezegde

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Goedemorgen klas 2C

Vandaag...

- stillezen

- Lezen hoofdstuk 1

Goedemiddag klas 1E

Vandaag...

- Herhaling pv, ow, wg

- Nieuw: lv

Leerdoel:

- Ik weet wat de kenmerken en functie van de pv, het ow, het wg en het lv zijn in een zin.

- Ik kan in een zin bepalen wat de pv, ow, wg en lv zijn.

Huiswerk dinsdag 11 april

Maken: hoofdstuk 21, opdracht 1 t/m 7

Vandaag

• Je weet hoe je de persoonsvorm kunt vinden 
• Je weet hoe je het onderwerp kunt vinden 
• Je weet hoe je het gezegde kunt vinden 
• Je weet hoe je het lijdend voorwerp kunt vinden

Noteer de zinsdelen

Ik heb mijn sporttas gisteren aan jou gegeven.

pv = 

wg = 

ow = 

lv = 

Noteer de zinsdelen

Waarom zit jij toch de hele tijd te zeuren?

pv =

wg = 

ow = 

lv = 

Noteer de zinsdelen

De buurvrouw van mijn achternicht zal dat prachtige cadeau morgen overhandigen.

pv = 

wg = 

ow = 

lv = 

Nakijken...

Hoofdstuk 20, opdracht 1 t/m 7

Daarna:

Huiswerk dinsdag 11 april

Maken: hoofdstuk 21, opdracht 1, 3 (alleen wg noteren), 6 en 7

 

Huiswerk dinsdag 11 april

Maken: hoofdstuk 21, opdracht 1 t/m 7

Persoonsvorm

• Maak van de zin een vraag. De pv komt nu vooraan in de zin te staan.

Ik ga mijn huiswerk maken --> Ga ik mijn huiswerk maken?

• De persoonsvorm vind je door de zin van tijd te veranderen. Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.

Hoe laat heb jij afgesproken? -->Hoe laat had jij afgesproken?

• Zet het onderwerp in het meervoud (of juist in het enkelvoud)

Mijn neef gaat drie weken op vakantie --> Mijn neven gaan drie weken op vakantie

Persoonsvorm

De persoonsvorm is een zinsdeel. Voor de persoonsvorm kan maximaal 1 zinsdeel staan. De persoonsvorm kan ook aan het begin van de zin staan; dan staat er dus geen zinsdeel voor. 

De dieren uit de dierentuin /  worden / altijd  / heel wild / van alle nieuwsgierige bezoekers.

Welke verdeling in zinsdelen is juist?

1. Ooit / zal / dit bedrijf / uit Urk / de restauratie / van de kerk / voltooien.
2. Ooit / zal / dit bedrijf / uit Urk / de restauratie van de kerk / voltooien.
3. Ooit / zal / dit bedrijf uit Urk / de restauratie / van de kerk / voltooien.
4. Ooit / zal / dit bedrijf uit Urk / de restauratie van de kerk / voltooien.

Onderwerp

Zoek eerst de pv in de zin. Het onderwerp van de zin vind je door antwoord te geven op de vraag: wie/wat + pv? 

De dieren uit de dierentuin worden altijd heel wild van alle nieuwsgierige bezoekers.

(Tip: als je de pv in het enkelvoud of meervoud zet, verandert het ow mee)

H21 - Werkwoordelijk gezegde

H21 gram. zinsdelen: Werkwoordelijk gezegde

Zegt wat het onderwerp doet.

Bestaat uit de persoonsvorm + overige werkwoorden.

De voorzitter van de club (ow) / reikt / na afloop van het toernooi / de prijzen / uit.

WG = reikt uit (uitreiken)

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

Het werkwoordelijk gezegde

Piet

drinkt

een blikje cola

in de pauze

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

Het werkwoordelijk gezegde

Janneke

heeft

haar werk

goed

gedaan

Wat is het werkwoordelijk gezegde in de zin?

werkwoordelijk gezegde

Piet

heeft

een blikje cola

in de pauze

gedronken

waar

niet waar

Je kunt de persoonsvorm vinden door de zin vragend te maken.

Het hele werkwoord begint vaak met ge-   be-   ver-  ont-.....

Het werkwoordelijk gezegde bestaat uit alle werkwoorden die in de zin staan.

Je kunt het werkwoordelijk gezegde vinden door de tijdproef of de getalproef te gebruiken.

H1 gram.zinsdelen: Werkwoordelijk gezegde

Als de woordjes te of aan het vóór een werkwoord staan, horen die woordjes bij het werkwoordelijk gezegde. 

- Achter zijn villa / ligt / de beroemde acteur (ow) / in een hangmat /
te lezen.

wg = ligt te lezen

- Enkele derdeklassers (ow) / waren / op het schoolplein / aan het basketballen.

wg = waren aan het basketballen

H21 gram.zinsdelen: Werkwoordelijk gezegde

Werkwoordelijke uitdrukking

Uit vrees voor arrestatie / kozen / de demonstranten (ow) / het hazenpad.

‘Het hazenpad kiezen’ is een uitdrukking voor ‘vluchten’. Dus: wg = kozen het hazenpad

hebben altijd een werkwoord.

vind je door de vraag: wie/ wat + pv?

vind je door de zin in een ander tijd te zetten.

is de persoonsvorm + alle werkwoorden of een werkwoordelijke uitdrukking.

Zinnen

Het onderwerp

De persoonsvorm

Een werkwoordelijk gezegde

Deze les

NL Online

H2 Grammatica: Werkwoordelijk gezegde

opdrachten maken bij je leerroute

Klaar?

Rechterkolom 'trainen' grammatica zinsdelen

Leesboek lezen

Noteer de persoonsvorm (pv), het onderwerp (ow) en het werkwoordelijk gezegde (wg) van de volgende zin:
Voor de kroeg waren de gepensioneerde Franse mannen aan het jeu-de-boulen met ijzeren ballen.

Welke verdeling in zinsdelen is juist?

1. Waarom / jagen / jullie die aardige lerares Engels / elke les op de kast?
2. Waarom / jagen / jullie / die aardige lerares / Engels / elke les op de kast?
3. Waarom / jagen / jullie / die aardige lerares / Engels / elke les / op de kast?
4. Waarom / jagen / jullie / die aardige lerares Engels / elke les / op de kast?

Huiswerk 11 april

Maken: hoofdstuk 21, opdracht 1, 3, 4, 6, 7.

Let op: noteer bij opdracht 3 alleen het wg.

werkwoordelijk gezegde

Hij wilde graag een hoog cijfer halen.

werkwoordelijk gezegde = …

Welke uitspraak over de persoonsvorm is waar?
I. Als je de persoonsvorm van een zin van tijd verandert, verandert het onderwerp mee
II. Vraagzinnen beginnen altijd met de persoonsvorm.

1. Alleen zin I is juist
2. Alleen zin II is juist
3. Beide zinnen zijn juist
4. Beide zinnen zijn onjuist

Wat is de persoonsvorm in deze zin?

Hoe vind je ook alweer de persoonsvorm?

1. Hoe
2. vind
3. je
4. ook

In welke zin vormen
de GROTE woorden
samen één zinsdeel?

1. Ik verpakte de kleren KEURIG IN GROTE, STOFFEN DRAAGZAKKEN
2. Veel lezers vonden DAT LAATSTE ARTIKEL over jou erg leuk.
3. Was Kirsten altijd al ZO'N SPORTIEF EN VRIENDELIJK MEISJE?