herhaling theorie leesvaardigheid leerjaar 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

les leesvaardigheid

leerjaar 1

Wat doen we deze les?

• Opnieuw bekijken van de  theorie van LEZEN h.1 t/m 4

• Extra oefenen met een tekst.

Lesdoelen

• Je kent de theorie van LEZEN h.1 t/m 4

• Je kunt de theorie toepassen in teksten met vragen.

Hoofdstuk 1 Lezen, blz. 12

onderwerp:

oriënterend lezen

Datgene waar de tekst over gaat in één of een paar woorden.

Nooit een zin!

je bekijkt:

de titel, de tussenkopjes, illustraties, anders gedrukte woorden en je leest de eerste alinea

Hoofdstuk 2 Lezen, blz. 42

Indeling tekst:

deelonderwerpen

in het middenstuk:

onderwerp van een tekst: film

Inleiding, middenstuk en slot

de verschillende aspecten (kanten, delen) van het onderwerp.

deelonderwerpen:

actiefilms, griezelfilms, sciencefiction film

globaal lezen:

tussenkopjes:

Je leest de eerste en laatste zin van elke alinea.

Je kunt dan de deelonderwerpen bepalen van de alinea's. 

Soms bestaat een deelonderwerp uit één alinea. Soms gaan meer alinea's over hetzelfde deelonderwerp. Vaak zet de schrijver dan een tussenkopje boven die alinea's.

zoekend lezen:

Waar let je op:

 

Als je alleen iets wilt opzoeken in de tekst, kun je ook zoekend lezen. 

• tussenkopjes 
• anders gedrukte woorden (vet, cursief, onderstreept)
• opvallende tekens (bolletjes, nummers, sterretjes). 

Hoofdstuk 3 Lezen, blz. 72

Inleiding:

 

In de inleiding wordt duidelijk gemaakt waar de tekst over gaat. Vaak gebeurt dat met 

• een voorbeeld, een (grappig) verhaaltje (anekdote) of 
• een bijzondere situatie.       
• Daarmee wordt de lezer nieuwsgierig naar de rest van de tekst.

Slot:

Wat vind je daar?

 

• een conclusie of 
• een korte samenvatting. 
• Er wordt ook wel naar de toekomst gekeken of
• er wordt aangesloten bij de inleiding, zodat het verhaal mooi ‘rond’ is.  

Bij nieuwsberichten ontbreekt vaak het slot. In deze berichten staat het belangrijkste altijd in het begin van de tekst. 

Hoofdgedachte

 

• Hoofdgedachte: is één volledige zin, die samenvat wat in de tekst over het
  onderwerp gezegd wordt.  

• Je vindt de hoofdgedachte vaak in de inleiding of het slot. 

• Soms moet je die zelf formuleren.

 

Precies lezen:

 

• Om de hoofdgedachte van de tekst te bepalen, moet je de tekst precies lezen. 

• Je leest de tekst van het begin tot het eind heel nauwkeurig.

 

Oriënterend lezen

Globaal

lezen

Zoekend 

lezen

Precies

lezen

Je leest de eerste en laatste zinnen van elke alinea.

Je kunt de hoofdgedachte bepalen.

Je leest de eerste 

alinea.

Je let op opvallende tekens en tussenkopjes

Je kunt het onderwerp bepalen.

Je wilt de vertrektijd van de trein weten 

Je leest de tekst heel aandachtig van het begin tot het eind.

Je kunt de deelonderwerpen bepalen.

Hoofdstuk 4, Lezen blz.102

Chronologisch verband

De gebeurtenissen worden in de juiste tijdsvolgorde verteld 

 

 

Signaalwoorden

Vroeger, later, nu, eerst, daarna, toen, vervolgens, voordat, nadat, tenslotte, in 1980..

We begonnen met een handjevol mensen. Daarna meldden zich een aantal vrijwilligers. Nu is ons gebouw al te klein

Tegenstellend verband

Er wordt iets gezegd en daarna wordt het tegenovergestelde beweerd.   

 

Signaalwoorden

maar, daarentegen, echter, integendeel, enerzijds … anderzijds, daar staat tegenover

Evert is een ontzettend avontuurlijke vent. Zijn vriend daarentegen is een enorme huismus die er geen behoefte aan heeft bijzondere dingen te beleven.

Opsommend verband

Na een uitspraak of bewering worden verschillende dingen achter elkaar opgenoemd.    

 

Signaalwoorden

ook, verder, bovendien, nog, daarnaast, niet alleen … maar ook, ten eerste … ten tweede

Mijn vrije tijd gebruik ik voor leuke dingen. In de eerste plaats sport ik graag. Verder houd ik van televisiekijken. Ook vind ik het heerlijk om een spannend boek te lezen.

Toelichtend verband

Iemand doet een uitspraak en legt die uit of licht die toe. Vaak gebruikt hij bij de uitleg of de toelichting een voorbeeld. 

Signaalwoorden

dat wil zeggen, zo, met andere woorden, bijvoorbeeld, ter toelichting, neem nou, denk aan, zoals.

Het lijkt me niet verstandig die cd nieuw te kopen. Je zou bijvoorbeeld eens op Marktplaats kunnen kijken, waar veel cd’s voor lage prijzen worden aangeboden.

Tegenstellend 

verband

Chronologisch 

verband

Toelichtend

verband

Opsommend  

verband

Daarentegen

Vervolgens

Neem nou

Vroeger

Zoals

Ten slotte

Echter

Bovendien

Aan welk woord herken je de opsomming in deze alinea?

Bhikhie, die behoorde tot de tien beste spelers van Dance Dance Revolution in Nederland: ‘Als je veel speelt, herken je patronen. Een goede speler kan een spel doorgronden.’ Verder gebruikt hij al zijn zintuigen, provoceert zijn tegenstander een beetje, drinkt veel water of sportdrank, slaapt tevoren goed en traint liefst een paar uur per dag om fit te blijven.

Aan welk woord herken je de opsomming in deze alinea?

Bhikhie, die behoorde tot de tien beste spelers van Dance Dance Revolution in Nederland: ‘Als je veel speelt, herken je patronen. Een goede speler kan een spel doorgronden.’ Verder gebruikt hij al zijn zintuigen, provoceert zijn tegenstander een beetje, drinkt veel water of sportdrank, slaapt tevoren goed en traint liefst een paar uur per dag om fit te blijven.

Wat wordt in deze alinea toegelicht? A games waarin bewogen wordt, B het publiek, C ouders met jonge kinderen, D sport- of dansspellen

Zijn Nederlands kampioenschap leverde hem onder vrienden respect op, vertelt Weijland. Toch heeft gamen een imagoprobleem. ‘Gamers worden geassocieerd met pizza’s, patat en cola, en zijn volgens veel mensen papzakkerig en waarschijnlijk nog verslaafd ook’, vertelt Jeroen Jansz, hoogleraar communicatie en media- en gameonderzoeker aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. In Enschede doen ze er alles aan om dat beeld te verbeteren. De nadruk ligt op games waarin bewogen wordt, zoals sport- of dansspellen. In het publiek lopen veel ouders met jonge kinderen. Zij moeten straks de betalende leden gaan worden.

Zoals = signaalwoord voor toelichtend verband

Zijn Nederlands kampioenschap leverde hem onder vrienden respect op, vertelt Weijland. Toch heeft gamen een imagoprobleem. ‘Gamers worden geassocieerd met pizza’s, patat en cola, en zijn volgens veel mensen papzakkerig en waarschijnlijk nog verslaafd ook’, vertelt Jeroen Jansz, hoogleraar communicatie en media- en gameonderzoeker aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. In Enschede doen ze er alles aan om dat beeld te verbeteren. De nadruk ligt op games waarin bewogen wordt, zoals sport- of dansspellen. In het publiek lopen veel ouders met jonge kinderen. Zij moeten straks de betalende leden gaan worden.

Welk tekstverband herken je in deze alinea? Licht je antwoord toe.

Zuid-Koreanen zijn gek van computerspellen. Wie in de hotelkamer de televisie aanzet, zapt langs twee televisiekanalen die dag en nacht games uitzenden. In andere landen zien we dit veel minder, ook niet in de omringende landen. Waarom juist Zuid-Korea? Volgens onderzoeken heeft Zuid-Korea het snelste internet ter wereld. Bovendien heeft bijna 81 procent van de bevolking er toegang tot internet – het hoogste cijfer in Azië.

Bovendien = signaalwoord voor opsommend verband

Zuid-Koreanen zijn gek van computerspellen. Wie in de hotelkamer de televisie aanzet, zapt langs twee televisiekanalen die dag en nacht games uitzenden. In andere landen zien we dit veel minder, ook niet in de omringende landen. Waarom juist Zuid-Korea? Volgens onderzoeken heeft Zuid-Korea het snelste internet ter wereld. Bovendien heeft bijna 81 procent van de bevolking er toegang tot internet – het hoogste cijfer in Azië.

Wat wil je nog weten? Stel hier je vraag > iedereen krijgt antwoord!

Wat vind je nog lastig?

Hoe vond je de les?

😒🙁😐🙂😃