Les 3 over poëzie op dinsdag 26 januari 2021

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

NV4C: Huiswerk vandaag:

Bestudeer de begrippenlijst blz. 7 t/m 13

Bestudeer en maak in NN Literatuur:

blz. 47 t/m 49: vraag 18 t/m 22

Heb je vragen?

Neem blz. 47 voor je:

Ik geloof in een rivier

die stroomt van zee naar de bergen

ik vraag van poëzie niet meer 

dan die rivier in kaart te brengen

Ik wil geen water uit de rotsen slaan

maar ik wil water naar de rotsen dragen

droge zwarte rots 

wordt blauwe waterrots

maar de kranten willen het anders

willen droog en zwart van koppen staan

werpen dammen op en dwingen

rechtsomkeert

Heel lang geleden...

leidden Mozes en  zijn broer Aäron het volk Israël uit Egypte.

Deze tocht verliep niet altijd even soepel...

Zie ook: blz. 49

Het woord 'allusie'

Neem blz. 47 voor je:

Ik geloof in een rivier

die stroomt van zee naar de bergen

ik vraag van poëzie niet meer 

dan die rivier in kaart te brengen

Ik wil geen water uit de rotsen slaan

Stijlfiguur: herhaling

Stijlfiguur: parallellisme: een zinsverloop wordt herhaald

Neem blz. 47 voor je:

Ik geloof in een rivier

die stroomt van zee naar de bergen

ik vraag van poëzie niet meer 

dan die rivier in kaart te brengen

Ik wil geen water uit de rotsen slaan

maar ik wil water naar de rotsen dragen

droge zwarte rots 

wordt blauwe waterrots

maar de kranten willen het anders

willen droog en zwart van koppen staan

werpen dammen op en dwingen

rechtsomkeert

Welke drie strofes zie je in dit gedicht?

Vraag 18: associaties:

Vraag 18:

De tekst roept associaties op met een (Bijbels of somber) landschap, een woestijn, een landkaart etc.

Wat wil de ik-persoon bereiken?

Vraag 19:

Hij wil de rots nat, vruchtbaar maken (‘droge zwarte rots/ wordt blauwe waterrots’).

Vraag 20:

Nee, want hij zegt ‘Ik geloof in een rivier/ die stroomt van de zee naar de bergen’. 

Rivieren stromen van de bergen naar de zee, maar de ik-persoon gelooft desondanks in rivieren die naar boven stromen. Het is dus aannemelijk dat hij ‘water naar de rotsen dragen’ niet zinloos vindt.

Vraag 21:

De kranten willen droogte (‘willen droog en zwart van koppen staan’), het water niet de vrije ruimte geven (‘werpen dammen op en dwingen rechtsomkeert’), terwijl de ik-persoon juist water (poëzie) wil brengen naar plaatsen van droogte.

Vraag 22:

Poëzie wordt in dit gedicht verbeeld als water dat vruchtbaar maakt en dat vrij moet kunnen stromen. ‘De kranten’ (als metafoor voor het ‘gewone’, on-poëtische leven) willen het water indammen, beperken, reguleren. 

Metafoor = wel het beeld en geen object

Parallellisme

Parallellisme: gelijk zinsverloop

 

De zinsopbouw is gelijk

Vaak is er een letterlijke herhaling van woorden, maar dit hoeft niet

Parallellisme

elke nacht word ik wakker

op hetzelfde uur

elke nacht ontwaak ik

uit dezelfde droom

elke nacht staat het zweet

parelend op mijn voorhoofd

Parallellisme

elke nacht word ik wakker

op hetzelfde uur

elke nacht ontwaak ik

uit dezelfde droom

elke nacht staat het zweet

parelend op mijn voorhoofd

Parallellisme

elke nacht word ik wakker

op hetzelfde uur

elke nacht ontwaak ik

uit dezelfde droom

elke nacht staat het zweet

parelend op mijn voorhoofd

Nu:

kleine oefening stijlfiguren

Als je de stijlfiguur eufemisme gebruikt, zeg je iets zo dat het als minder erg of hard overkomt.

1. waar
2. niet waar

'Grootvader heeft het tijdelijke met het eeuwige verwisseld' is een ...

1. understatement
2. eufemisme
3. hyperbool
4. litotes

Als je het tegenovergestelde ontkent, is er sprake van de stijlfiguur ...

1. understatement
2. litotes

'Ze is bepaald niet dom' is een ...

1. hyperbool
2. litotes
3. understatement
4. eufemisme

'Door de extreem dalende omzet moest het bedrijf herstructureren.'

1. hyperbool
2. understatement
3. litotes
4. eufemisme

'Na een dag keihard werken, sterf ik altijd van de honger'

1. hyperbool
2. understatement
3. litotes
4. eufemisme

'Een beetje een saaie film', vond Hans, die de hele voorstelling had geslapen.

1. hyperbool
2. understatement
3. litotes
4. eufemisme

Zevenmaal om de aarde te gaan
Als het zou moeten op handen en voeten

1. hyperbool
2. understatement
3. litotes
4. eufemisme

O, als ik dood zal zijn, dood zal zijn
Kom dan en fluister, fluister iets liefs.

1. herhaling
2. opsomming
3. antithese
4. paradox

Duizenden en duizenden jaren
zouden niet genoeg zijn

1. herhaling
2. opsomming
3. antithese
4. paradox

om de kleine seconde van de eeuwigheid
te beschrijven

1. herhaling
2. opsomming
3. antithese
4. paradox

waarin jij mij omhelsd hebt
waarin ik je omhelsd heb

1. litotes
2. retorische vraag
3. chiasme
4. woordspeling

De drenkeling schreeuwt dat hij
niet van nat water houdt

1. woordspeling
2. cynisme
3. tautologie
4. pleonasme

Bij een pleonasme gaat het meestal om een paar woorden die behoren tot...

1. verschillende woordsoorten
2. dezelfde woordsoort

Bij parallellisme gaat het om een letterlijke herhaling van woorden.

1. Ja
2. Nee

Nog vragen?