Grammatica hoofdstuk 1 (les 1 en 2)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

Leg alvast klaar:

• je leerwerkboek
  
• je leesboek
• je schrift

Planning

• Lezen / afsluiten 1.5
• Leerdoelen grammatica 1.7
• Herhalen wg en ng
• Werkmoment
• Herhalen hoofdzin/bijzin
• Werkmoment
• Afsluiten van de les

Quiz

Weet je het nog?

Theorie woorden 1.5

Piratenboot

1. samenstelling
2. afleiding

leefbaar

1. samenstelling
2. afleiding

onweer

1. samenstelling
2. afleiding

autoband

1. samenstelling
2. afleiding

Leerdoelen 1.7 Grammatica

Na deze paragraaf:

• kun je de zinsdelen pv, o, wg, ng, lv, mw en bwb benoemen via de vaste volgorde;
• weet je wat een hoofdzin en een bijzin is;
• weet je wat een enkelvoudige en een samengestelde zin is.

Gezegde

Naamwoordelijk gezegde

1

• kww
• zwabbels + hdv

Vb: De nieuwe directeur is aardig.

De nieuwe directeur rijdt op een racefiets.

Werkwoordelijk deel

+

Naamwoordelijk deel

• een zn of bn 
• zegt iets over het o
• wat iets/iemand is

Instructie

• Werk alleen, maak de opdrachten in je boek.
  
• Je kijkt zelf na: studiewijzer op Magister.
• Weet je iets niet? 

1. Lees de theorie: stappenplan pagina p. 233.
2. Overleg zachtjes met je buur.
3. Vraag het mij.

Maken

Paragraaf 1.7

• Maak opdracht 5, 6, 7, 8, 9 en 10.
• Kijk zelf goed na.
• Klaar? Lees je boek.

Planning

• Herhalen hoofdzin/bijzin
  
• Werkmoment
• Afsluiten van de les

Enkelvoudig en samengestelde zin (p.59)

De poes miauwt.

Ze heeft honger.

• De poes miauwt, want ze heeft honger.

Heeft twee of meer persoonsvormen.

Voegwoord

Zinnen plak je aan elkaar met een voegwoord.

Timo voetbalt goed,|| want hij scoort elke wedstrijd.

Hij wordt als eerste gekozen, || omdat hij goed voetbalt.

Omdat hij speelt, || word ik niet gekozen.

ZET VOOR HET VOEGWOORD DE || OF NA DE KOMMA

Samengestelde zin (p. 58)

De delen van de samengestelde zin hebben een naam.

Hoofdzin: 

• onderwerp en persoonsvorm staan naast elkaar
• er kan geen ander woord tussen

Bijzin:

• onderwerp en persoonsvorm staan niet naast elkaar
• OF er kan het woordje 'niet' tussen

Hoofdzin bijzin

Timo voetbalt goed,|| want hij scoort elke wedstrijd.

Hij wordt als eerste gekozen, || omdat hij goed voetbalt.

Omdat hij speelt, || word ik niet gekozen.

Samengestelde zin (p.58/59)

Samengestelde zin => 2 persoonsvormen (of meer).

Hoofdzin:

* o en pv naast elkaar

* er kan niets tussen

Bijzin:

* o en pv niet naast elkaar

* OF er kan 'niet' tussen

Volgorde samengestelde zin

Er is altijd minimaal 1 hoofdzin.

hoofdzin - || voegwoord - hoofdzin

hoofdzin - || voegwoord - bijzin

voegwoord - bijzin, || - hoofdzin
 

ZET VOOR HET VOEGWOORD DE || OF NA DE KOMMA

Voegwoord niet benoemen

Instructie

• Werk alleen, maak de opdrachten in je boek.
  
• Je kijkt zelf na: studiewijzer op Magister.
• Weet je iets niet? 

1. Lees de theorie: stappenplan pagina p. 233.
2. Overleg zachtjes met je buur.
3. Vraag het mij.

Maken

Paragraaf 1.7

• Ga verder met opdracht 5 tot en met 10.
• Maak ook opdracht 11 en 12.
• Kijk zelf goed na.
• Klaar? Laat zien!

Afsluiting

• Huiswerk volgende les staat in Magister.
• Neem je je leesboek weer mee?

Vaste volgorde p. 233

1. Onderstreep de pv => tijdproef

2. Zet zinsdeelstrepen => zinsdeelproef

3. Benoem wg of ng

4. Benoem o: wie/wat + gezegde?

5. Benoem lv: wie/wat + gezegde + onderwerp?

6. Benoem mv: aan/voor wie/wat + gezegde + o + lv?

7. Benoem bwb: zinsdelen die overblijven (meestal)