Woordsoorten 2V

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Grammatica woordsoorten

Herhaling klas 1 voor klas 2

Weet je het nog: welke woordsoort hoort bij de omschrijving?

Voorzetsel

Bijwoord

Aanwijzend voornaamwoord

Hulpwerkwoord

Persoonlijk voornaamwoord

Onbepaald voornaamwoord

Helpt om het gezegde te maken

Als de bijwoordelijke bepaling uit één woord bestaat

Duidt een persoon of zaak aan, maar niet duidelijk wie of wat bedoeld wordt

Geeft tijd, plaats, reden of richting aan

Duidt een persoon of ding aan

Wijst mens, dier of ding aan

Hulpwerkwoord, koppelwerkwoord of zelfstandig werkwoord? Handig filmpje

Bekijk het filmpje

Hulpwerkwoord

• Als 'hulp' bij het koppelwerkwoord of zelfstandig werkwoord
  
• Komt nooit zelfstandig voor
  
• Heeft geen duidelijke betekenis in de zin
  
• Nooit een voltooid deelwoord
  

De volgende 3 slides vatten het filmpje nog eens samen. Je kunt ze overslaan als je het al begrijpt.

Koppelwerkwoord

• 
  Koppelt het onderwerp aan een naamwoordelijk deel: NWG 
• Iemand IS iets, het gaat om een toestand (denk aan: foto)
• Achterin de zin bij meerdere werkwoorden
  
• Zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten, dunken, voorkomen
  

Zelfstandig werkwoord

• Komt voor in de zin bij een werkwoordelijk gezegde
  
• Geeft de handeling aan (denk aan: film)
• Achterin de zin bij meerdere werkwoorden
  
• Voltooid deelwoord is altijd ZWW of KWW
  

Zij zullen de klas al wel over hun vakantie verteld hebben.

Wat is het zelfstandig werkwoord?

1. hun
2. verteld
3. zullen
4. hebben

Jean is vandaag niet naar school gegaan.

Wat voor werkwoord is 'is'?

1. zelfstandig werkwoord
2. koppelwerkwoord
3. hulpwerkwoord
4. hoofdwerkwoord

Hij zou daar ziek geworden zijn.

Wat is het koppelwerkwoord?

1. zou
2. zijn
3. is er niet
4. geworden

Zij heeft het gelukkig niet kunnen zien.

Wat is/zijn de hulpwerkwoord(en)?

1. heeft
2. heeft zien
3. heeft kunnen
4. kunnen zien

De minister werd kwaad.

Wat voor soort werkwoord is 'werd'?

1. Koppelwerkwoord
2. Hulpwerkwoord
3. Zelfstandig werkwoord
4. Hulpwerkwoord en zelfstandig werkwoord

Bijwoord

Als de bijwoordelijke bepaling uit een woord bestaat

Bijv tijd (gisteren, morgen, vroeger), plaats/richting (er, daar, overal, waarheen), zekerheid (absoluut, echt), ontkenning (niet, nooit)
, vraagwoorden (waarom, hoe)

Kan iets vertellen over:

Een werkwoord (Mathilde kan prachtig zingen)

Een bijvoeglijk naamwoord (Deze ijscoman heeft bijzonder lekker softijs)

Een ander bijwoord (Margje schreef de zinnen heel netjes in haar schrift)

Voorzetsel

Geeft tijd, plaats of reden aan

Door het raam, op de grond, wegens de vakantie, in het bos

Kan ook een richting aangeven:

De berg op, de garage uit

Let op:

Delen van scheidbare werkwoorden zijn bijwoorden!

Ik schrijf het antwoord op.

Hij tekent een BIJZONDER mooie auto.

1. bijwoord
2. bijvoeglijk naamwoord

Noteer de bijwoorden en voorzetsels:
Let vandaag goed op, want ik geef belangrijke informatie voor de toets. Dat betekent dat je echt niet op je telefoon moet gaan zitten spelen.

Schrijf een kort stukje (30 - 50 woorden) over je weekend en geef aan wat de voorzetsels en bijwoorden zijn.

Aanwijzend voornaamwoord

• Wijst een mens, dier of ding aan.
  
• Deze, dat, die, dit, zulk(e), dergelijk(e), zo’n, zelf, hetzelfde, dezelfde
  
• Kan voor een ZN staan, maar ook alleen: die poster vind ik mooi, maar deze niet.
  

! Dat en die zijn aanwijzend voornaamwoord als je ze kunt vervangen door dit/deze
!

! Daar/daarheen/daarover geen aanwijzend voornaamwoord
!

Vragend voornaamwoord

Meestal aan het begin van een vraag/begin van een zin die gemaakt is van een vraag. 

Let op: Het zijn er maar vier! Wat/welk(e)/wie/wat voor 

Woorden als waar, waarheen, wanneer en hoe zijn bijwoorden

Onbepaald voornaamwoord

• Duidt een persoon of zaak aan, maar zegt niet precies wie of wat bedoeld wordt
  
• Iemand, niemand, iedereen, men, menigeen, het, (zo)iets, niets, alles, elk(e), ieder(e), menig(e), wat, ene, zekere, een of ander(e)
  

Heb je wat over voor het KWF?

Men vindt daar iets van.

Waarom heb je dat gedaan?

'Waarom' is een:

1. vragend voornaamwoord
2. voorzetsel
3. bijwoord
4. aanwijzend voornaamwoord

Wil je wat drinken?

Wat is 'wat'?

1. vragend voornaamwoord
2. betrekkelijk voornaamwoord
3. onbepaald voornaamwoord
4. aanwijzend voornaamwoord

Die goede speler kan goed schaken.

1. goede = bijwoord goed = bijwoord
2. goede = bijvoeglijk nw goed = bijvoeglijk nw
3. goede = bijvoeglijk nw goed = bijwoord
4. goede = bijwoord goed = bijvoeglijk nw

Mijn vader heeft ons gisteren gebracht.

Ons =

1. aanwijzend voornaamwoord
2. bezittelijk voornaamwoord
3. persoonlijk voornaamwoord
4. vragend voornaamwoord

Welk onderdeel of welke vraag vond je het moeilijkst?

Wat vond je van deze manier van les krijgen?

Einde van de les

Alles af? Goedzo! Dan ook geen huiswerk. Tot morgen!