5.1 Renaissance en humanisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

De opkomst van het protestantisme leidt tot de stichting van een Nederlandse staat

5.1 Renaissance en humanisme 
Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen wat er met de renaissance wordt bedoeld en waarom deze in Italië begon. 

2. Je kunt uitleggen wat het veranderende mens- en wereldbeeld in de renaissance te maken heeft met de ' herontdekking'  van de Klassieke Oudheid.  

3 Je kent de ideeën de humanisten en hun aandeel in het het nieuwe mens- en wereldbeeld. 

Kenmerkende aspecten 19 en 20
19: Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling

20. De hernieuwde orientatie op het erfgoed van de klassieke Oudheid 

Renaissance

• Letterlijk: Wedergeboorte van de Griekse en Romeinse kunst en cultuur
• Ontstaan in Italië (ca. 1350-1620). 

Waarom begon de renaissance in Italië?

Waarom in Italië? 

1. Veel overblijfselen uit de Romeinse tijd, zoals het Pantheon en Colosseum (Rome) 
   
2. Bibliotheken met werken klassieke schrijvers, zoals Cicero
3. Grote rijkdom door handel en kruistochten --> veel contact met andere culturen (Afrika, Azië, Midden-Oosten)
4. Steden hadden autonomie: geen overkoepelend gezag
5. Weinig invloed van de kerk

Van kerkelijke kunst 
(De kruisiging van Jezus, ca. 1400) 

Naar renaissance 

(De school van Athene, 1511) 

Veranderingen in kunst

• Van christelijke motieven naar Klassieke     Oudheid
  
• Natuurgetrouw i.p.v. symbolisch
  
• Aandacht voor lichtval, kleuren, perspectief en anatomie
  

Zie Neptunusfontein in Florence (1560-1575) 

Ook veranderingen in het denken:
Humanisme 

Humanus (menselijkheid): Betekenisvol leven op basis van gezond verstand en menswaardigheid

• Van denken over leven na de dood (memento mori) 
• Naar belangstelling over het hier en nu op aarde (carpe diem) 
• Intellectuelen gaan op zoek naar de oorspronkelijke betekenis (ad fontes) 
• Erasmus: bijbel van de kerk (vulgaat) staat vol interpretatie- en vertaalfouten 

Stond de kerk positief of negatief tegenover de bevindingen van Erasmus? Leg je antwoord uit

Werken in groepen (paragraaf 5.1) 

Maak groepen van maximaal 4

Maak opdrachten
3A+B
6. Indien alleen: kies 1 kunstwerk

Indien in tweetal: kies 2 kunstwerken, etc. 

Vergelijk in ieder geval de vier kunstwerken en bepaal welke het meest 'middeleeuws'  is. Beredeneer je keuze. Maak een gezamenlijk document (benoemen ook de namen) en stuur deze naar [e-mail] 
Dit is niet voor een cijfer