UMCG 5 december

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

UMCG

Voltooid deelwoord

Vandaag

Deel 1 (totaal 45 minuten): Dictee

Uitleg voltooid deelwoord

Nakijken 

Oefenen ww spelling in DOOR Nederlands 

Deel 2 (40 minuten): Korte terugblik examentraining + zelftoets

Kijken en luisteren in DOOR Nederlands

Lesdoelen

Na deze les: 

Kun je het voltooid deelwoord goed schrijven.

Heb je verder geoefend met werkwoordspelling in de tegenwoordige en verleden tijd en met het voltooid deelwoord.

Heb je geoefend met luisteren en kijken.

Dictee

Uitleg voltooid deelwoord

De werkwoorden in tegenwoordige tijd en verleden tijd kunnen van tijd veranderen (persoonsvorm):

Ik werk vandaag. - Ik werkte vandaag.

Zij loopt naar de foyer. - Zij liep naar de foyer.

Hij verbrandt in de zon. - Hij verbrandde in de zon.

Wij starten met de les. - Wij startten met de les.

Kenmerken voltooid deelwoord

Geeft aan dat iets voltooid is (klaar of voorbij)

Verandert niet van tijd! Er staat een hulpwerkwoord (=pv) bij.

Ik heb/had vandaag gewerkt.

Ik ben/was naar de foyer gelopen.

Ik ben/was verbrand in de zon.

Wij zijn/waren met de les gestart.

Veel voltooide deelwoorden beginnen met 'ge'.

Hoe ga je te werk?

Hoor je een en-klank, dan schrijf je en.

Zij hebben een taart gebakken.

Hij wordt gekozen.

Eindigt het woord op een t-klank, maak het woord dan langer: zet er een e achter.

Wij hebben verteld. (vertelde)

Zij heeft haar band geplakt. (geplakte). 

't exkofschip

Staat de laatste letter van de stam in het 't exkofschip of is het een Engelse sis-klank: het voltooid deelwoord eindigt op een t.

Staat de letter er niet in, dan eindigt die op een d.

Hij heeft de band geplakt.

Het vliegtuig is gecrasht. Wij hebben geracet. Het bestand is gedeletet. (tip: gebruik een Nederlands woord)

Wij hebben verteld. Het is gebeurd.

be, ge, her, onder, ont, ver

Woorden die al met een voorvoegsel beginnen: geen extra ge. 

Heb je met een persoonsvorm (kan van tijd veranderen) te maken of met het voltooid deelwoord?

Er gebeurt daar iets. (persoonsvorm)

Er is daar iets gebeurd. (voltooid deelwoord)

Ik weet dat daar iets gebeurt. (pv, samengestelde zin). Hele zin 

kan in andere tijd gezet: Ik wist dat daar iets gebeurde.

Bijvoeglijk naamwoord

Voltooid deelwoorden worden als bijvoeglijk naamwoord gebruikt. Schrijf zo kort mogelijk!

De band is geplakt. De geplakte band. 

Deze foto is vergroot. De vergrote foto.

Dit bedrag is geschat. Het geschatte bedrag. (anders verandert de uitspraak)

Dictee

Mijn broer bakt niks van koken, want zijn vlees braadt hij meestal gitzwart.

Alle bloemen in mijn tuin zijn geknakt.

Zij heeft tegen Loes gezegd dat zij niet gechanteerd wenst te worden.

Pim heeft de vergrote foto geretourneerd.

Wij vergrootten de foto bij een webshop.

Oefenen in DOOR Nederlands

In het hoofdmenu=> klaargezette middelen of extra oefenen => Spelling => werkwoordspelling =>

opdracht 1 van tegenwoordige tijd

opdracht 1 van tegenwoordige en verleden tijd

opdracht 1 en 2 voltooid deelwoord en bijvoeglijk naamwoord

Evaluatie Lezen

Wat ben je tegengekomen bij de examentraining en de zelftoets?

Wat wil je nu beslist besproken hebben?

Hoe lang deed je erover?

Kijken en luisteren

Leven Lang Leren => 2. Kijken en luisteren om jezelf te ontwikkelen => opdrachten => in het dagelijks leven.

Opdracht 4, 5, 6, 7, 8.

Tip: lees eerst de vragen, maak aantekeningen tijdens luisteren.

Huiswerk: examentraining bij deze paragraaf (1,2,3).

Volgende week: oefenen met alle werkwoordsvormen door elkaar. + Thema 3: Instructies en procedures.

 

Instructies en procedures

Theorie:

Tekst- of communicatiedoel? Instrueren.

Signaalwoorden: opsomming, tijd/chronologie, doel-middel

Eerst, nadat, alvorens, vervolgens, tijdens, daarna, ten slotte, tot slot

Om, opdat, om te, met behulp van, door middel van.

Instructies en procedures

Thema 3.

Zo werkt dat: instructies lezen en opvolgen => opdrachten => introductie => lezen opdracht 1, maken opdracht 2 en 4.

Huiswerk: opdracht 3, 6, 7. 

Volgende week: Neem oortjes mee! => luisteren en kijken.

verwijswoorden, oefenen ww spelling.