Het vegetatieve zenuwstelsel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Het vegetatieve zenuwstelsel(11.4)

Het menselijk lichaam 

Hoofdstuk 11 regeling door zenuwen.

periode 3 les 6

leerdoelen

Je kunt uitleggen hoe het vegetatieve zenuwstelsel invloed heeft op de vegetatieve functies van het lichaam.

Je kunt benoemen uit welke delen het sympathische zenuwstelsel bestaat.

Je kunt aangeven waar het sympathische zenuwstelsel zich bevindt.

Je kunt uitleggen wat de werking is van het sympathische zenuwstelsel.

Je kunt benoemen uit welke delen het parasympathische zenuwstelsel bestaat.

Je kunt aangeven waar het parasympathische zenuwstelsel zich bevindt.

Je kunt uitleggen wat de werking is van het parasympathische zenuwstelsel.

Je kunt beschrijven hoe het sympathische en het parasympathische zenuwstelsel tegengesteld aan elkaar (antagonistisch) werken

Indeling

• Anatomische indeling

• Fysiologische indeling
  

Anatomisch

Centraal

Perifeer

• Hersenen

• Ruggenmerg
  

• 12 paar hersenzenuwen

• 31/32 paar ruggenmergzenuwen

Fysiologisch

Animaal

Vegetatief

animaal = dierlijk

Willekeurig zenuwstelsel

door je wil te controleren

Informatie verwerking waar je je bewust van bent (kunt zijn)

Sensorische en motorische zenuwen

Grote hersenen

autonoom (vegetatief (plant))

-onwillekeurig: werkt buiten de wil om

-regelt het constant houden van het interne milieu

- hypothalamus

(ortho)sympathisch

parasympathisch

Parasympathisch

• Rest and Digest

• Rust --> Behalve de spijsvertering
  

Orthosympathisch

• Fight or Flight (Freeze)

• Activeert:         bloeddruk  bloedsuikerspiegel            adrenaline (bijniermerg)
• --> Behalve spijsvertering vasoconstrictie. 
• skeletspieren juist vasodilatatie.
  

0

Sympathische: 

zenuwcellen in het centrale zenuwstelsel;

de grensstreng;

zenuwknopen in de buikholte;

sympathische zenuwvezels.

Parasympatisch: 

zenuwcellen in het centrale zenuwstelsel;

zwervende zenuw;

parasympathische zenuwvezels.

antagonistische werking

Het sympathische zenuwstelsel en het parasympathische zenuwstelsel werken tegen elkaar, oftewel ze hebben een antagonistische werking. Dat betekent dat ze tegenovergestelde dingen doen in je lichaam.

Dit begrip wordt vaak gebruikt in de farmacologie om te beschrijven hoe bepaalde medicijnen of chemicaliën de werking van andere stoffen blokkeren of verminderen.

Quiz

Welk onderdeel van het zenuwstelsel is geen onderdeel van het centraal zenuwstelsel?

1. Ruggenmerg
2. Grote hersenen
3. Hersenstam
4. Zenuwen

Centraal zenuwstelsel

grote hersenen;

tussenhersenen;

hersenstam;

kleine hersenen;

ruggenmerg.

Wat is de functie van zenuwcellen?

1. Het doorgeven van signalen
2. Het produceren van hormonen
3. Het verteren van voedsel
4. Het reguleren van de bloeddruk

De functies van zenuwcellen zijn het ontvangen en doorsturen van impulsen. 

Het zenuwstelsel bestaat uit het centrale zenuwstelsel en het perifere zenuwstelsel

1. waar
2. niet waar

Wat is de functie van het zenuwstelsel?

1. zorgt voor prikkelgeleiding
2. zorgt voor je bewustzijn
3. Goede samenwerking van de lichaamsfuncties
4. fight en flight

het vegetatieve zenuwstelsel is hetzelfde als het autonome zenuwstelsel

1. juist
2. onjuist

vegatieve ZS -> Autonome ZS -> Onwillekeurig

Animale ZS -> Willekeurig 

Autonome zenuwstelsel is het ........ zenuwstelsel

1. onwillekeurig
2. Willekeurig

vegatieve ZS -> Autonome ZS -> Onwillekeurig

Animale ZS -> Willekeurig 

Wat is een ander woord voor zenuwcellen?

1. Neuronen
2. Dendrieten
3. Axonen
4. Neurieten

A

In de tekening zie je het ruggenmerg van binnen.
in het ruggenmerg vind je vooral:

Je knippert met je ogen

1. bewuste beweging
2. onbewuste beweging

Wat is de functie van het ruggenmerg?

1. Bescherming
2. Beweging
3. Signalen doorgeven
4. Schokdemping

Het ruggenmerg (medulla spinalis) is het deel van het centrale zenuwstelsel dat in het wervelkanaal ligt. Het ruggenmerg dient als geleidingsweg voor alle motorische impulsen vanuit de hersenen en alle sensorische impulsen naar de hersenen toe. Het ruggenmerg wordt grotendeels beschermd door de benige wervelkolom. Het strekt zich uit van het achterhoofdsgat van de schedel tot aan ongeveer de eerste lendenwervel.

Wat is de oorzaak van een dwarslaesie?

1. Aangeboren afwijking
2. Trauma
3. ziekte van het zenuwstelsel
4. alle antwoorden zijn juist

Wat is de ziekte van Parkinson?

1. Spierziekte
2. Infectie aan de zenuwcellen
3. Hersenziekte
4. Ziekte van het centrale zenuwstelsel

De ziekte van Parkinson ontstaat door een tekort aan dopamine in de hersenen. Dopamine is een stof die in de hersenen gebruikt wordt om hersencellen in een bepaald gebied te laten communiceren. 

Welke deel van het autonoom zenuwstelsel heeft de overhand bij de ziekte van Parkinson

1. parasympatisch
2. sympatisch
3. weet ik niet

Welk deel van het autonoom zenuwstelsel heeft bij Parkinson de overhand?

Het parasympatische systeem.

Aan welke neurotransmitter is er een tekort?

Dopamine

Welke bouwstof van dopamine is belangrijk?

levodopa

Wat zijn kenmerken van de 1ste fase?

Bewegingsarmoede

Trillen

Houdingsstoornis

Masker gelaat

Monotone spraak

Wat zijn de kenmerken van de verdere achteruitgang?

Gedragsverandering

Depressie

Duizeligheid

Verstopping

Late fase:

Dementie