Lesweek 6 Woordenschat

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Planning

• Wat weet je al?
• Uitleg
• Begrepen?
• Zelfstandig werken
• Afsluiting

Wat weet je van uitdrukkingen, gezegden en spreekwoorden?

Spreekwoorden

Een spreekwoord is een zin, altijd in de tegenwoordige tijd, die een mededeling doet. Een spreekwoord is nooit een vraag. Spreekwoorden zijn altijd zinnen met wijsheden of levenslessen erin.

Voorbeelden:

Wie A zegt, moet ook B zeggen - Als je ergens mee begint, moet je het ook afmaken.

Niet geschoten is altijd mis - Als je het niet probeert, gaat het sowieso niet gebeuren.

Gezegden

Een gezegde bevat, in tegenstelling tot een spreekwoord, vaak geen wijsheid. In een gezegde staat ook geen werkwoord. Hierdoor is een gezegde geen zin, maar een zinsdeel. Daarnaast heeft een gezegde meestal geen letterlijke betekenis, maar een figuurlijke.

Voorbeelden:

Met hart en ziel - Met volle inzet/toewijding.

Op de valreep - Op het laatste moment.

Uitdrukkingen

Uitdrukkingen lijken erg op gezegden, maar het verschil is dat in een uitdrukking wel een werkwoord voor kan komen. Hierdoor is een uitdrukking wel een hele zin. Een uitdrukking heeft net zoals een gezegde vaak een figuurlijke betekenis en bevat (in tegenstelling tot een spreekwoord) meestal geen wijsheden.

Voorbeelden:

Met de Noorderzon vertrekken - Onaangekondigd vertrekken en niks meer van je laten horen.

Lachen als een boer met kiespijn - Meelachen terwijl je eigenlijk niet echt moet lachen.

Vuistregels

Een spreekwoord is een zin, altijd in de tegenwoordige tijd, die een mededeling doet. Een spreekwoord is nooit een vraag. Spreekwoorden zijn altijd zinnen met wijsheden of levenslessen erin.

 

Een gezegde bevat, in tegenstelling tot een spreekwoord, vaak geen wijsheid. In een gezegde staat ook geen werkwoord. Hierdoor is een gezegde geen zin, maar een zinsdeel. Daarnaast heeft een gezegde meestal geen letterlijke betekenis, maar een figuurlijke.

Uitdrukkingen lijken erg op gezegden, maar het verschil is dat in een uitdrukking wel een werkwoord voor kan komen. Hierdoor is een uitdrukking wel een hele zin. Een uitdrukking heeft net zoals een gezegde vaak een figuurlijke betekenis en bevat (in tegenstelling tot een spreekwoord) meestal geen wijsheden.

Vul de ontbrekende woorden in:
De ... uit de boom kijken.

Vul de ontbrekende woorden in:
Een ... onder de riem steken.

Vul de ontbrekende woorden in:
Spreken is ..., zwijgen is ....

Zelfstandig werken

10 minuten in stilte werken:

Maak het opdrachtenblad. Deze gaan we volgende les bespreken.

Ben je klaar? Ga verder met je CV, met de opdrachten uit NU Nederlands. (3.1, 3.2, 3.3 Extra opdrachten) of ga woordsoorten oefenen via www.cambiumned.nl