Woordtekens: trema, accenten en apostrof

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1,2

Woordtekens

• Trema
• Accenten
• Apostrof 

Goed gespeld

Fout gespeld

opticien

tweeenvijftig

beëindigen

geupload 

Wanneer gebruik je een trema? ë, ï, ü ...

Woordtekens: trema

Je gebruikt een trema als twee klinkers in een woord naast elkaar staan, maar je deze klinkers niet als één klank leest. Het trema geeft aan dat er een nieuwe lettergreep begint:

• Reünie
• Geïnteresseerd
• Geëerd

TIP: Spreek je het woord zonder trema verkeerd uit? Voeg dan een trema toe.

Bij samenstellingen (?!) géén trema, maar een koppelteken: zee-eend.

Geen trema:

Indien geen spraakverwarring? Géén trema. Bv bij: chaos en verdraaiing.

Verder geen trema bij:

1. Bij de au, ij, oe, ou of ui.

Bijvoorbeeld: geautomatiseerd/geoefend/geuit.

2. Als er drie of meer klinkers achter elkaar staan.

Bijvoorbeeld: officieel. Maar: officiële i.v.m. uitspraakverwarring!

3. Bij de oorspronkelijk buitenlandse uitgangen -eum, -ien(s) en -ienne(s).

Bijvoorbeeld: museum/opticien/lesbienne.

Wel trema:

• Een trema gebruik je dus ook bij getallen onder de duizend, want dit geeft aan dat er een nieuwe lettergreep begint: bv. tweeëntwintig.

• Bij meervouden van woorden met -n/-en die eindigen op -ee en -ie:              ligt de klemtoon op de laatste lettergreep: -ën. Bijv. ideeën/melodieën.

      Ligt de klemtoon niet op de laatste lettergreep: -n en het trema komt op de laatste -e van het woord, Bijvoorbeeld: bacteriën.

Financieel

1. goed
2. fout

Patient

1. goed
2. fout

Elektricien

1. goed
2. fout

Kopieen

1. goed
2. fout

Wanneer gebruik je een accent als è of é ?

Woordtekens: accenten

Accenten worden meestal gebruikt op de e: de é spreek je uit als een lange ee (zoals in beest), de è spreek je uit als een korte e (zoals in bes).

Accent van linksboven naar rechtsonder (uitspraakverwarring): hè/scène/carrière.

Accent van linksonder naar rechtsboven, bijvoorbeeld: hé/café/coupé.

Wil je ergens de nadruk op leggen, dan kun je alleen dit accent gebruiken: é

Bijvoorbeeld: Niet dit maar dát huis of Vóór het weekend inleveren.

Wat is juist geschreven?

1. Broodje sate
2. Frietje saté

Wat is juist geschreven?

1. Handcrème
2. Dagcreme

Kort af door letters weg te laten en een apostrof toe te voegen: zijn feest

Wanneer gebruik je een apostrof? '

Woordtekens: apostrof

De ' apostrof is een soort hoge komma die je gebruikt:

• om uitspraakproblemen te voorkomen bij bepaalde meervoudsvormen als oma's/ski's/menu's.
• om bezit aan te geven, bijv. Eva's tas/Joris' schoen (achter de s-klank).
• bij sommige verkleinwoorden als pony'tje (maar wel cowboytje).
• als weglatingsteken ter vervanging: m'n fiets/uit R'dam/in '98/'s avonds.
• bij cijfer- en lettercombinaties en afkortingen: sms'je/BN'er/18+'ers.

De hoofdstad van Noord-Brabant is
s Hertogenbosch

1. goed
2. met apostrof
3. met streepje
4. met apostrof en streepje

Welk woord is juist gespeld?

1. Pim's moeder
2. vmbo'er
3. cafe's
4. spray's

S'avonds ga ik naar het cafe voor twee drankje's. Dan loop ik naar de taxis, die officiëel op het Leidseplein in A'dam geparkeerd staan.

1. 3 fouten
2. 4 fouten
3. 5 fouten
4. 6 fouten