Grammatica 5.3 Tekens bij woorden

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

Nederlands

Studiewijzer

Grammatica 5.3: Tekens bij woorden

Doel
:

Je gebruikt apostrofs, trema’s, accenten en weglatingsstreepjes correct.

Welke (spellings)tekens?

Apostof '

trema ë, ï, ü

accent: é, è, ê

weglatingsstreepje -

De apostrof

• gebruik je bij meervoud en bezit, als je het woord anders verkeerd zou uitspreken.
  Bij de klinkers > a-o-i-u
  Niet bij e-é-ie-ee-eau

 taxi’s, drama’s, Tiny’s, baby’tje  - cafés, cadeaus, portemonnees

• om bezit aan te geven na een s-klank.
  

 Lex’ vader, Annelies’ tas

• gebruik je bij weglating.

 ‘s avonds, s’-Hertogenbosch

• bij afkortingen, cijfer- en letterwoorden.
  

 mbo’er, A4’tje, sms’en

Welk woord is juist gespeld?

1. Pim's moeder
2. vmbo'er
3. cafe's
4. spray's

Trema

• Aangeven dat er bij die letter een nieuwe klank begint. Bijv: financiële, egoïstisch, reünie

• Ook trema bij samengestelde telwoorden: drieëntwintig

• Je gebruikt geen trema op woorden die uit een andere taal overgenomen zijn, waar ook geen trema gebruikt wordt. Bijvoorbeeld:
  museum
  petroleum elektricien

• Alleen een trema als het woord zonder trema verkeerd kan worden uitgesproken.
  

Daarom geen trema op: buiig
draaiing, verfraaiing, vergroeiing
gearresteerd
beoefenen financieel

Goed gespeld

Fout gespeld

opticien

tweeenvijftig

beëindigen

geupload 

Wel of geen extra e?

Categorie bacteriën en calorieën

Een woord dat eindigt op –ie, wordt in het meervoud –iën of –ieën. De extra e wordt toegevoegd als de klemtoon op de laatste lettergreep valt.

calorieën

categorieën

bacteriën

poriën

Welk woord is goed gespeld?

1. financiën
2. financien
3. financieen
4. financieën

Het accent

• om aan te geven of je de klank kort of lang uitspreekt
  

 café, logé, enquête, scène, hé, hè

• om klemtoon aan te geven (accent naar rechts).
  

 Ik denk dat we dat juist wél moeten doen.

Het weglatingsstreepje

• gebruik je om aan te geven dat je een deel van het woord weglaat.
  voor- en nadelen, ochtend- en middagpauze, klein- en achterkleinkinderen

Verbeter onderstaande zin:

Tatjana s baas vraagt zijn medewerkers om een paar reele ideeen voor de bijeenkomst.

Aan de slag

Gram 5.3 opdracht 1 t/m 7