De wereld & ik - les 3

• Wereldcampus
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-3

De wereld & ik

Les 3

Planning

1. Terugblik 
2. Artikel lezen 
3. Leerdoelen 
4. Voorkennis activeren 
5. Culturele aspecten - uitleg 
6. De ijsberg 
7. Slow Looking - de zwerver
8. Begrippen 
9. Begripvragen  
10. Afsluiting 

Terugblik - vraag 1

Wat betekent het begrip 'waarde'?

1. Een gewoonte die iedereen volgt
2. Een overtuiging die belangrijk is voor mensen
3. Een regel die door de overheid is vastgesteld
4. Een objectieve waarheid

Neem wisbordjes, stiften en tissues mee voor terugblik-test-je-kennis-quiz. Laat leerlingen zelfstandig een antwoord opschrijven en zorg dat ze het tegelijkertijd boven hun hoofd houden. Op basis van de antwoorden zou je ervoor kunnen kiezen om extra uitleg te geven aan bepaalde leerlingen.

Terugblik - vraag 2

Noem drie voorbeelden van waarden.

1. Rechtvaardigheid, respect, creativiteit
2. Regels, wetten, beleid
3. Auto, horloge, iPhone
4. Rustig zijn, ouderen met u aanspreken, luisteren

Neem wisbordjes, stiften en tissues mee voor terugblik-test-je-kennis-quiz. Laat leerlingen zelfstandig een antwoord opschrijven en zorg dat ze het tegelijkertijd boven hun hoofd houden. Op basis van de antwoorden zou je ervoor kunnen kiezen om extra uitleg te geven aan bepaalde leerlingen.

Terugblik - vraag 3
Noem één voorbeeld waarbij twee waarden botsen

1. Vrijheid en verantwoordelijkheid
2. Gezondheid en creativiteit
3. Veiligheid en eerlijkheid
4. Eerlijkheid en creativiteit

Neem wisbordjes, stiften en tissues mee voor terugblik-test-je-kennis-quiz. Laat leerlingen zelfstandig een antwoord opschrijven en zorg dat ze het tegelijkertijd boven hun hoofd houden. Op basis van de antwoorden zou je ervoor kunnen kiezen om extra uitleg te geven aan bepaalde leerlingen.

Terugblik - vraag 4

Wat betekent rechtvaardigheid?

1. Iedereen dezelfde behandeling geven, ongeacht omstandigheden
2. Eerlijke behandeling waarbij iedereen krijgt wat hij of zij verdient
3. Anderen waarderen en vriendelijk met hen omgaan
4. Zorg dragen voor je taken en de gevolgen van je daden accepteren

Neem wisbordjes, stiften en tissues mee voor terugblik-test-je-kennis-quiz. Laat leerlingen zelfstandig een antwoord opschrijven en zorg dat ze het tegelijkertijd boven hun hoofd houden. Op basis van de antwoorden zou je ervoor kunnen kiezen om extra uitleg te geven aan bepaalde leerlingen.

Artikel lezen

Vragen:

1. "Tijdens een bedevaart nemen mensen even afstand van hun gewone, dagelijkse leven." Wat wordt er bedoeld met deze zin? Leg uit. 
2. Welke redenen zijn er om op bedevaart te gaan? Licht de redenen kort toe. 
3. Leg uit hoe een bedevaart tot verbondenheid leidt. 

Verbondenheid = een gevoel van samenhorigheid, het hebben van een hechte band met mensen in je omgeving, het gevoel dat je bij elkaar hoort

Stelling:

• 'Ik zou ooit wel een bedevaart willen maken.'

Print uit en lees samen het volgende artikel: 

- Zie bijlage in module - les 3

- p. 1 t/m 5 = origineel

- p. 6 t/m 8 = versimpelde ChatGPT-versie

Maak zelf een keuze of je alleen de vragen of stelling doet, of allebei

      Leerdoelen

Leerdoelen:

1. De leerlingen kennen aspecten van hun eigen culturele achtergrond.
   
2. De leerlingen kennen de rol van hun moedertaal, opvoeding en religie in hun culturele achtergrond.
   
3. De leerlingen kennen de invloed van hun eigen culturele achtergrond op hun wereldbeeld.
   

Voorkennis

1. De leerlingen weten wat cultuur is.

 

2. De leerlingen weten wat moedertaal betekent.

3. De leerlingen weten wat voorbeelden van religies zijn.

Wat is een moedertaal?

De eerste taal die iemand van huis uit leert en meestal het beste beheerst. Voor

veel ISK-leerlingen is het Nederlands niet de moedertaal.

Welke religies zijn er allemaal?

Geloof een aanbidding rond één of meerdere goden, vaak met eigen rituelen en

waarden. Voorbeelden zijn: christendom, islam, jodendom, hindoeïsme en

boeddhisme.

Cultuur - aspecten

Nu weten we wat cultuur is, maar uit welke aspecten bestaat het? 

• Taal
• Religie
• Waarden en normen
• Tradities en rituelen
• Symbolen
• Kunst
• Kleding
• Eetgewoonten

1. Laat leerlingen nadenken over welke aspecten er zijn. 

2. Leg ieder aspect klassikaal uit en laat leerlingen voorbeelden bedenken.

Slow Looking

Laat de leerlingen 30 seconden naar de foto kijken. 

Slow Looking

Geef individueel antwoord op de volgende vragen:

1. Wat zie je op de foto? 
2. Wat kan deze persoon zien en voelen?
   
3. Wat zou deze persoon denken?
   
4. Wat zou belangrijk zijn voor deze persoon?

Schrijf een tekst vanuit deze persoon waarin je antwoord geeft op bovenstaande vragen.

Nadat leerlingen individueel antwoord geven in hun schrift ga je de klassikale discussie aan: 'waarom vertoont deze persoon dit gedrag'? Stuur er hierbij op aan dat jullie het over een zwerver hebben die op zoek is naar voedsel. 

In het klassengesprek kun je verschillende leerlingen aan het woord laten om te kijken of verschillende perspectieven zijn. Leerlingen uit individuele culturen zullen bijvoorbeeld wijzen op feit dat deze persoon waarschijnlijk persoonlijke fouten heeft gemaakt in het leven. Leerlingen uit collectivistische culturen zullen juist wijzen op het falen van de samenleving als geheel. Het doel is dat leerlingen gaan inzien dat er ook andere perspectieven mogelijk zijn. 

Mocht je een van deze perpectieven niet te horen krijgen, kun je altijd aan de klas vragen hoe er een oplossing kan komen voor deze situatie. 

culturele achtergrond en wereldbeeld

Jouw achtergrond bepaalt hoe je omgaat met het leven

-Vindt jij het maken van afspraken belangrijk?

-Vindt jij hygiëne belangrijk?

-Vindt jij op tijd komen belangrijk?

-Vindt jij respect belangrijk?

Nadat leerlingen individueel antwoord geven in hun schrift ga je de klassikale discussie aan: 'waarom vertoont deze persoon dit gedrag'? Stuur er hierbij op aan dat jullie het over een zwerver hebben die op zoek is naar voedsel. 

In het klassengesprek kun je verschillende leerlingen aan het woord laten om te kijken of verschillende perspectieven zijn. Leerlingen uit individuele culturen zullen bijvoorbeeld wijzen op feit dat deze persoon waarschijnlijk persoonlijke fouten heeft gemaakt in het leven. Leerlingen uit collectivistische culturen zullen juist wijzen op het falen van de samenleving als geheel. Het doel is dat leerlingen gaan inzien dat er ook andere perspectieven mogelijk zijn. 

Mocht je een van deze perpectieven niet te horen krijgen, kun je altijd aan de klas vragen hoe er een oplossing kan komen voor deze situatie. 

culturele achtergrond en wereldbeeld

Gezinsstructuren: De structuur van een gezin kan variëren, waarbij sommige culturen de nadruk leggen op uitgebreide familieverbanden, terwijl andere culturen meer gericht zijn op de kernfamilie.

Eetgewoonten: Voedselvoorkeuren en eetgewoonten verschillen sterk tussen culturen. Wat als delicatesse wordt beschouwd in de ene cultuur, kan als ongewoon of zelfs beledigend worden beschouwd in een andere cultuur.

Begroetingsrituelen: Het begroeten van mensen kan sterk verschillen tussen culturen, variërend van een handdruk tot een omhelzing, een buiging of zelfs het aanraken van neuzen

Nadat leerlingen individueel antwoord geven in hun schrift ga je de klassikale discussie aan: 'waarom vertoont deze persoon dit gedrag'? Stuur er hierbij op aan dat jullie het over een zwerver hebben die op zoek is naar voedsel. 

In het klassengesprek kun je verschillende leerlingen aan het woord laten om te kijken of verschillende perspectieven zijn. Leerlingen uit individuele culturen zullen bijvoorbeeld wijzen op feit dat deze persoon waarschijnlijk persoonlijke fouten heeft gemaakt in het leven. Leerlingen uit collectivistische culturen zullen juist wijzen op het falen van de samenleving als geheel. Het doel is dat leerlingen gaan inzien dat er ook andere perspectieven mogelijk zijn. 

Mocht je een van deze perpectieven niet te horen krijgen, kun je altijd aan de klas vragen hoe er een oplossing kan komen voor deze situatie. 

Voorbeelden

Wassen van kip, verschillende begroetingen, wit zijn is een schoonheid in japan en de maori die de kapa haka doen. Cultuurverschillen

Begrippen uit deze les

• Culturele achtergrond
• Moedertaal
• Religie
• Opvoeding 
• Wereldbeeld

En de definities

• Het geheel van waarden, tradities, gewoonten en overtuigingen die iemand heeft meegekregen.
• De eerste taal die iemand van huis uit leert.
• Geloof en aanbidding rond één of meerdere goden
• Het grootbrengen en begeleiden van kinderen door ouders of verzorgers.
• Hoe iemand naar de wereld en het leven kijkt.
  

Leerlingen schrijven mee 

Begripvraag 1: Noem drie aspecten van jouw eigen culturele achtergrond.

Stel de vraag klassikaal en laat leerlingen zelfstandig een antwoord schrijven in hun schrift. Na het schrijven kun je willekeurig leerlingen aanwijzen die het mogen delen met de klas. 

Begripvraag 2: Welke rol speelt opvoeding in jouw eigen achtergrond?

Stel de vraag klassikaal en laat leerlingen zelfstandig een antwoord schrijven in hun schrift. Na het schrijven kun je willekeurig leerlingen aanwijzen die het mogen delen met de klas. 

Begripvraag 3: Wat is een moedertaal?

Stel de vraag klassikaal en laat leerlingen zelfstandig een antwoord schrijven in hun schrift. Na het schrijven kun je willekeurig leerlingen aanwijzen die het mogen delen met de klas. 

Begripvraag 4: wat hebben culturele achtergrond en wereldbeeld met elkaar te maken? Geef een voorbeeld om dit te verduidelijken.

Stel de vraag klassikaal en laat leerlingen zelfstandig een antwoord schrijven in hun schrift. Na het schrijven kun je willekeurig leerlingen aanwijzen die het mogen delen met de klas. 

Opdr. 1: Jouw eigen ijsberg

Taal - Religie - Waarden en normen - Tradities en rituelen - Symbolen

- Kunst - Kleding - Eetgewoonten

1. Neem deze 9 aspecten over en vul voor jezelf in.
2. Teken de ijsberg groot over in je schrift
3. Plaats nu jouw 9 aspecten in de ijsberg (zijn ze zichtbaar of niet-zichtbaar?

stap 1 (individueel): Leerlingen schrijven de 9 aspecten over in hun schrift en gaan per aspect voorbeelden opschrijven die in hun eigen leven van toepassing zijn.

 

stap 2: Leg uit hoe de ijsberg werkt. Sommige zaken zijn zichtbaar, andere onzichtbaar. 

Stap 3 (in tweetallen): Leerlingen dienen hier hun antwoorden van stap 1 in te vullen in hun eigen ijsberg. 

Opdr. 2: ijsberg andere cultuur

Taal - Religie - Waarden en normen - Tradities en rituelen - Symbolen

- Kunst - Kleding - Eetgewoonten

1. Neem deze 9 aspecten over en vul ze in voor een cultuur naar keuze.
2. Teken de ijsberg groot over in je schrift
3. Plaats nu de 9 aspecten in de ijsberg (zijn ze zichtbaar of niet-zichtbaar?

stap 1 (individueel): Leerlingen schrijven de 9 aspecten over in hun schrift en gaan per aspect voorbeelden opschrijven die in hun eigen leven van toepassing zijn.

 

stap 2: Leg uit hoe de ijsberg werkt. Sommige zaken zijn zichtbaar, andere onzichtbaar. 

Stap 3 (in tweetallen): Leerlingen dienen hier hun antwoorden van stap 1 in te vullen in hun eigen ijsberg. 

Wat heb je vandaag over jezelf geleerd?

whimsical.com

Wat is cultuur?

De gewoonten, tradities, normen, waarden, kennis, kunst, wetten en

overtuigingen die een groep mensen met elkaar delen.