Spelling B: Meervoudsvorming en bijvoeglijke naamwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Taalverzorging

B. Meervoudsvorming en bijvoeglijke naamwoorden

Huiswerk bespreken

Het huiswerk was:

3A: Een tweede taal vergroot je wereld, blz. 44

Leren: HB blz. 24-25

Maken: opdr. 4 t/m 9

Lesdoelen

Aan het eind van deze les: 

- ken je de verschillende manieren om meervouden te vormen; 

- kun je de juiste vorm van een bijvoeglijk naamwoord spellen. 

Meervoudsvorming

We kennen meervouden die eindigen op -en en meervouden die eindigen op een -s. 

Er zijn ook woorden die een meervoud op zowel -en als -s hebben. Denk hierbij aan woorden als: seconde, ventilator, tractor en groente. 

Andere meervouden

Niet alle meervouden houden zich aan deze regels: 

- Sommige woorden hebben een 'dubbel meervoud' met -eren. 

- Sommige woorden hebben een afwijkende meervoudsvorm (vaak wordt hierbij een tussenletter toegevoegd). 

Meervouden van leenwoorden

Leenwoorden uit het Latijn, Italiaans en Grieks houden hun oorspronkelijke meervoudsvorm, maar hier worden vaak Nederlandse meervoudsvormen bij gemaakt. 

museum  musea museums

index indices indexen

trauma traumata trauma's

cello celli cello's

Opdracht

Schrijf de volgende woorden in je schrift en zet het  meervoud erachter:

Schrijf van de volgende woorden het meervoud op. Als ze meerdere

meervoudsvormen hebben, schrijf dan beide op.

Als je er niet uit komt, kijk dan in je handboek blz. 118

1. snoer
2. perzik
3. verlies
4. fotograaf
5. soepblik
6. epidemie

7. provincie
8. fotoalbum
9. haarspray
10. dominee
11. eikenblad
12. datum

Ben je klaar? 

Vergelijk dan je antwoord met je buurman/buurvrouw. Hebben jullie dezelfde antwoorden opgeschreven?

Antwoorden

snoeren

perziken

verliezen

fotografen

soepblikken

epidemieën

provincies/provinciën

fotoalbums

haarsprays

dominees

eikenbladeren

data/datums

Ik hOU vAn Y's!

Als de klemtoon aan het begin van het woord valt, is de 'ik' alleen!

   Bijvoeglijke naamwoorden

Een bijvoeglijk naamwoord vertelt iets over (een eigenschap van) een zelfstandige naamwoord. Hierbij kan het gaan om kleur, vorm, leeftijd enzovoorts. 

Een bijvoeglijk naamwoord heeft een verbogen en een onverbogen vorm. 

Voorbeeld

Een bijvoeglijk naamwoord heeft een verbogen en een onverbogen vorm. 

Deze smartphone is mooi.

De mooie smartphone .

Meestal gebruik je  de verbogen vorm, dus met een -e. 

Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord

Het bijvoeglijk naamwoord dat afgeleid is van het voltooid deelwoord is  een bijzondere vorm. Hiervoor geldt één regel. 

We schrijven het zo kort mogelijk op.

Hierbij letten we wel op de uitspraak... 

Dus niet: de uitgepute atleet, maar de uitgeputte atleet. 

Voorbeeld

Een bijvoeglijk naamwoord schrijf je zo kort en eenvoudig mogelijk.

Maar, bij korte klank: dubbele medeklinker!

Een witte muur - de gewitte muur

Bij lange klank laat je juist een klinker weg:

Een bezweet voorhoofd

Het bezwete voorhoofd (en niet: het bezweette voorhoofd)

Het stoffelijk bijvoeglijk naamwoord

Het stoffelijk bijvoeglijk naamwoord geeft aan van welk materiaal het zelfstandig naamwoord is gemaakt. Het stoffelijk naamwoord eindigt meestal op -en. 

Dit geldt niet voor nieuwere stoffen, waarvan de naam vaak uit het Engels afkomstig is. Denk aan plastic bekertje, aluminium fietsframe enzovoorts. 

  Trappen van vergelijking

'Gewone' bijvoeglijke naamwoorden staan in de stellende trap. We kunnen ze ook in de vergrotende en de overtreffende trap zetten. 

Denk aan mooi, mooier, mooist; of: goed, beter, best.

Trappen van vergelijking

Je stelt iets vast.

Je maakt het groter

Je overtreft alles

Uitzondering

Bij enkele woorden zijn

de trappen van vergelijking iets anders.

Kim heeft een oude rolstoel,

maar die rijdt nog goed.

De NIEUWE plant staat in de hoek van de kamer.

1. stellende trap
2. vergrotende trap
3. overtreffende trap

Veel

Ja

Nee

In hoeverre heb je de spelling van meervouden en bijvoeglijke naamwoorden onder de knie?

😒🙁😐🙂😃

Aan de slag

Wat

Maak je huiswerkopdrachten van hoofdstuk A,

blz. 116

Hoe

Eerste 10 minuten individueel, in stilte.

Als de timer afgelopen is mag je zachtjes overleggen met je buurman/buurvrouw

Hulp nodig? 

Steek je vinger op, dan kom ik langs.

Klaar?

Ga dan lezen in je leesboek of andere huiswerkopdrachten maken