1.3 De eerste staten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Tijd van jagers en boeren

1.3 De eerste staten

Wat gaan we doen? 

1. Leerdoelen terugkoppeling

2. Leerdoelen

3. Theorie

4. Beeldmateriaal

5. Aan de slag

6. Leerdoelen nabespreken

Leerdoelen terugkoppeling

1. Je kunt uitleggen waardoor in Mesopotamie stedelijke gemeenschappen ontstonden.

2. Je kunt kenmerken noemen van een stedelijke  gemeenschap. 

3. Wat is de betekenis van de begrippen irrigatielandbouw en polytheisme. 

1. Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen. 

2. Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen. 

Leerdoelen

1. Je kunt beschrijven op welke pijlers de farao's en Mesopotamische koningen hun macht baseerden.

2. Je kunt enkele kenmerken van de Egyptische en Mesopotamische culturen herkennen die te maken hebben met dood en religie. 

1. Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen. 

2. Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen. 

Theorie

In sommige delen van het Midden-Oosten gingen stadstaten (?) samenwerken. Dat gebeurde soms vrijwillig, maar vaak ook onder dwingende leiding van een machtige stad. Zo ontstonden er grotere aaneengesloten gebieden die onder leiding van een koning kwamen te staan. Een stadstaat wordt dan een staat! 

Opschrijven:

We spreken van een staat wanneer een land duidelijke grenzen en een goed functionerende overheid heeft die verantwoordelijk is voor het bestuur, rechtspraak, het leger en openbare orde. 

Theorie

De koning streefde ernaar om alle wetten en regels in te stellen die voor alle inwoners en alle delen van de staat golden. In Mesopotamie voltrok zich vanaf 3000 v. Chr. een proces van staatsvorming. Grotere stadstaten bevochten elkaar om de macht! 

Theorie

Ook in Egypte ontstond er een strijd om de macht tussen verschillende stadstaten. In het zuiden van Egypte waren de steden onder leiding van komen te staan van koning Narmer. Hij veroverde ook de steden in het noorden van Egypte en zo ontstond het eerste Egyptische koninkrijk. Zijn titel werd die van farao ..

Theorie

De inwoners van de Egyptische en Mesopotamische staten dienden bevelen van hun farao of koning blindelings op te volgen. Maar de koning en farao's kregen niet vanzelf zo'n sterke machtspositie. Hun macht was gebasseerd op vier pijlers:

1. De ambtenarij en het leger:

Farao was baas over het leger en kreeg in regeren hulp van ambtenaren: mensen in dienst van de overheid. Zij ondersteunen het landsbestuur.

2. Het belastingsysteem:

Inwoners moesten belasting betalen om bouwwerken en leger te kunnen financieren. 

Theorie

3. Goddelijke legitimering:

De farao werd gezien als de zoon van de zonnegod Ra. Omdat hij goddelijk was kon hij bemiddelen tussen goden en normale Egyptenaren. 

4. Propaganda:

Door standbeelden en wandversieringen werd de farao beter afgebeeld dan hij uiteindelijk was. Hiermee lieten ze hun macht zien. 

Theorie

In Mesopotamie en Egypte speelde religie een belangrijke rol. Elke god symboliseerde een bepaald natuurverschijnsel. Zo was er een god voor de dood, een god voor overstromingen en een god voor zwangerschappen. 

Mesopotamische goden leken vaak op dieren. Egyptische goden leken vaak op mensen met dierlijke elementen. 

Theorie

In de tempels stonden vaak grote standbeelden van deze goden en deze werden ook hier vereerd. Door middel van het brengen van offers moesten natuurrampen uitblijven, er veel goede oogsten ontstaan en gezonde zwangerschappen. 

Ook het beeld van de dood die de mensen in Mesopotamie hadden, verschilde met die van de Egyptenaren. Waar in Mesopotamie een duistere onderwereld op je te wachten stond, geloofden de Egyptenaren dat het hiernamaals een paradijs moest zijn. 

Het was dan ook belangrijk dat je lichaam goed verzorgd moest worden..

Beeldmateriaal

Leerdoelen nabespreken

1. Je kunt beschrijven op welke pijlers de farao's en Mesopotamische koningen hun macht baseerden.

2. Je kunt enkele kenmerken van de Egyptische en Mesopotamische culturen herkennen die te maken hebben met dood en religie. 

1. Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen. 

2. Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen.