b3.11 - k 3.11: over taal

Hallo allemaal

- Berg je telefoon op in de tas en ga op je plaats zitten

- Ipad en leesboek op tafel

- log alvast in op Lesson Up

Lezen

HW checken

Als het goed is heb je deze in je ebook (leermiddelen Nederlands) gemaakt, zo niet dan leg je de opdrachten in je schrift open op je tafel voor controle.

2.5: grammatica

korte terugblik

Kies één woord uit de woordenlijst en vraag deze aan 1 van je klasgenoten. 

Lesdoelen 

Ik kan: 

 - grondwoorden in een woordenboek gebruiken;

- uitleggen wat een samenstelling is.

- trappen van vergelijking maken.

B: §3.11, over taal

K: §3.11, over taal

hoe ziet de les eruit?

	ronde 1	ronde 2	ronde 3
Basis	instructie	ZW	instructie
Kader	instructie	instructie	ZW

Grondwoorden

Veel woorden komen voor in verschillende vormen. In het woordenboek zoek je altijd de basisvorm van een woord, het grondwoord.

Bij werkwoorden is het grondwoord altijd het hele werkwoord.

Bij zelfstandige naamwoorden is het grondwoord altijd het enkelvoud en geen verkleinwoord.

Bij sommige woorden zoek je op de kortste vorm.

voorbeeld

De persoonsvorm bevond zoek je op bij bevinden (=hele werkwoord).

Het voltooid deelwoord gepresenteerd zoek je op bij presenteren (= hele werkwoord).

Het verkleinwoord meervoud apparaatjes zoek je op bij apparaat.

Het woord prijzige zoek je op bij prijzig.

Welk woord is het grondwoord?

1. brak
2. breukje
3. breken
4. gebroken

Welk woord is het grondwoord?

1. kalibreerde
2. kalibreer
3. kaliber
4. kalibreren

Welk woord is het grondwoord?

1. geijkt
2. ijkende
3. geijkte
4. ijkte

trappen van vergelijking

De trappen van vergelijking zijn vormen als groter - grootst en mooier - mooist. Het zijn bijvoeglijke naamwoorden die een bepaalde vergelijking uitdrukken.

Meestal maak je van de stellende trap een vergrotende trap door er -er achter te zetten. Soms moet je daarbij de spelling een beetje aanpassen: zwaar – zwaarder, laag – lager, dwaas – dwazer.

Om de overtreffende trap te maken, zet je meestal -st achter de stellende trap: grof – grofst, klein – kleinst, jong – jongst.

stellende trap	vergrotende trap	overtreffende trap
donker
	blonder
veel
		grootst
goed

Samenstellingen

Sommige woorden kun je aan elkaar vastplakken. Van laptop en tas kun je een nieuw woord maken: laptoptas. Zo’n woord heet een samenstelling. Als je wilt weten wat de betekenis van een samenstelling is, kijk je naar het laatste woord van de samenstelling. Dat laatste woord zegt wat het is. Het eerste woord vertelt er iets extra’s over.

Aan het werk

B: blok 3, over taal, §3.11, opdracht 28 en 29

K: blok 3, over taal, §3.11, opdracht 32,33,34

klaar? woorden oefen op studygo of lezen in je leesboek

in je ebook

Afsluiting les 

Ik kan: 

 - grondwoorden in een woordenboek gebruiken;

Dit kan ik goed

Dit moet ik nog oefenen

Ik kan dit nog niet

Ik kan uitleggen wat een samenstelling is.

Ik kan trappen van vergelijking maken.

Huiswerk

B: blok 3, over taal, §3.11, opdracht 28 en 29

K: blok 3, over taal, §3.11, opdracht 32,33,34