3.2 Organische verbindingen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 3 Organische chemie

Deze les

• Intro hoofdstuk 3
• Korte herhaling koolstofchemie klas 3
• Startopdracht
• Theorie 3.2 + deel 3.4
• Opgaven maken
• Lesafsluiting

Wat leer je in hoofdstuk 3?

• Je leert dat de moleculaire stoffen kunnen worden onderverdeeld in organische en anorganische stoffen.
• Je leert structuurformules te tekenen van organische verbindingen bij een gegeven naam, en andersom.
• Je leert verschillende brandstoffen kennen met de daarbij horende voor- en nadelen.

Waarom leer je dat?

• Er zijn ontzettend veel organische verbindingen met zeer uiteenlopende toepassingen (zie voorpagina): voeding, medicijnen, brandstoffen.
• Voor elk van de toepassingen is kennis nodig om nieuwe ontwikkelingen te kunnen doen.

3.2 Organische verbindingen

Herhaling klas 3: alkanen

Zie Binas 66C+D

Voorvoegsel = aantal C

Achtervoegsel -aan = 

enkele binding

Herhaling klas 3: alkenen

Zie Binas 66C+D

Voorvoegsel = aantal C

Achtervoegsel -een =  dubbele binding.

etheen

Herhaling klas 3: isomeren

Dezelfde molecuulformule, maar andere structuurformule.

Voorbeeld: C₃H₆

cyclopropaan

Startopdracht

Maak zelf, in stilte, ± 10 minuten.

1. Geef de molecuulformule van butaan, buteen en butadieen (twee dubbele bindingen).
2. Geef een structuurformule van deze drie moleculen (vr. 1).
3. Teken nog 3 isomeren van buteen (dus in totaal heb je 4 moleculen getekend).

Klaar -> lezen 3.2

Startopdracht nakijken

Als een H-atoom aan een C vastzit, hoef je alleen een streepje te tekenen.

Startopdracht nakijken

Hoe heb je de startopdracht gemaakt?

1. Moeilijk. Ik had er 0, 1 of 2 goed.
2. Matig. Ik had er 3, 4 of 5 goed.
3. Redelijk. Ik had er 6, 7 of 8 goed.
4. Heel goed. Ik had er 9 of 10 goed.

Voor we aan de slag gaan...

De Van der Waalsbinding bij moleculen is het sterkst bij:

• een grotere molecuulmassa
• enkele bindingen (dan dubbele of drievoudige bindingen)
• onvertakte moleculen (dan vertakt)

Aan de slag

Opdr. 25B: dimethylpropaan is 3e structuur van VB 2.

Opdr. 25C (extra): propaan of propeen

Animatie: typ in google 'fractional distillation footprints'

Welke moleculen zijn isomeren van elkaar?

1. 1 en 3
2. 2 en 4
3. 1, 2 en 4
4. 1, 2 en 3

Wat is de juiste molecuulformule?

1. C2 H9 O6
2. C6 H10 O6
3. C6 H12 O6
4. C6 H14 O6

In welke volgorde komen de volgende moleculen uit de destillatiekolom (laag naar hoog?):

ethaan, etheen, butaan, methylpropaan (C4H10 vertakt)

1. ethaan, etheen, butaan, methylpropaan
2. etheen, ethaan, butaan, methylpropaan
3. ethaan, etheen, methylpropaan, butaan
4. etheen, ethaan, methylpropaan, butaan