Les 1 Teksten verkennen & Doel en hoofdgedachte

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Uitslag Schrijfopdracht d.d. 20-11

Doelen en verwachtingen van de Nederlandse lessen:

• Basiskennis vergroten (bijv. grammatica, lidwoorden, signaalwoorden).
• Nederlandse taalniveau verhogen voor meer kansen op een baan of stageplek.
• Zelfvertrouwen in de Nederlandse taal ontwikkelen.
• Nieuwe inzichten krijgen in de Nederlandse taal.
• Taalvaardigheid verbeteren (lezen, schrijven, gesprekken voeren).
• Begrijpend lezen en zinsopbouw verbeteren.
• Woordenschat uitbreiden en moeilijke woorden leren.
• Duidelijke en interessante lessen krijgen (zowel online als fysiek).

Praktische wensen

• Geen huiswerk, liever in de les werken.
• Klassikaal werken, niet alleen zelfstandig.
• Uitleg stil in de klas, zodat iedereen kan luisteren.
• Individuele hulp bij vastlopen.
• Geduldige docent die duidelijke feedback geeft.
• Geen verplichting tot het geven van presentaties voor de klas.

Specifieke vaardigheden

• D + t-regels goed uitgelegd krijgen.
• Lidwoorden en grammatica begrijpen.
• Goede zinsopbouw en spelling leren.
• E-mails schrijven naar bedrijven (bijv. sollicitaties).
• Een goed cv kunnen maken.

Leermethodes en activiteiten

• Kahoot-spellen om basiskennis te vergroten.
• Oefening baart kunst: veel oefenen en praktische voorbeelden.
• Uitleg over de stof met duidelijke voorbeelden.
• Mogelijkheden om zowel zelfstandig als klassikaal te werken.

Over docent

• Enthousiasmerende houding.
• Geduldig en bereid om feedback te geven.
• Helpt bij het ontwikkelen van zelfvertrouwen in de taal.

Vandaag

• Leerdoelen: Teksten verkennen & Doel en hoofdgedachte
• Voorkennis ophalen Lezen-Luisteren
• Tip: Elke les oortjes/koptelefoon mee!

Welke verschillende tekstdoelen ken je al?

Informeren: De schrijver wil de lezer informatie geven of iets uitleggen (bijvoorbeeld een nieuwsbericht of een handleiding).

Overtuigen: De schrijver wil de lezer overhalen om een bepaalde mening te delen (bijvoorbeeld een opiniestuk of een recensie).

Activeren: De schrijver wil de lezer aansporen om iets te doen (bijvoorbeeld een advertentie of een oproep).

Amuseren: De schrijver wil de lezer vermaken (bijvoorbeeld een verhaal of gedicht).

Instrueren: De schrijver wil uitleggen hoe je iets moet doen (bijvoorbeeld een recept of een stappenplan).

Wanneer is een tekst betrouwbaar?

Teksten verkennen

De beste manier om tekst aan te pakken

Om snel te bepalen of een tekst interessant is, kun je deze verkennen.

Je let dan op:

• Leesteksten:
  titel, eerste alinea, tussenkopjes en lay-out.
  
• Kijk-/luisterteksten:
  titel en introductietekst
  
  Meestal weet je dan wat het onderwerp is, voor welk publiek de tekst is gemaakt, met wat voor tekstsoort je te maken hebt en wat je van de tekst kunt verwachten.

Tekst verkennen betekent dat je een tekst zorgvuldig leest en analyseert om er een goed begrip van te krijgen. 

Hoe pak je de tekst vervolgens aan?

Hoe je een tekst vervolgens aanpakt, hangt af van jouw doel. Bijvoorbeeld:

• Een nieuwsbericht radio: luisteren naar de intro, interessant of niet?
• Een bijsluiter medicijn: gericht zoeken naar informatie, zoals dosering.
• Een studietekst: je leest de hele tekst intensief omdat je het moet kennen.

Doel en hoofdgedachte

Bij het lezen of bekijken van teksten is het vaak belangrijk om je ervan bewust te zijn dat de maker altijd een doel heeft met zijn tekst.

Bedenk daarom:

• Wat wil de maker bereiken? (tekstdoel)
• Wat is de hoofdgedachte? (het belangrijkste over het onderwerp)

Teksten hebben vaak één hoofddoel

Voorbeelden van tekstdoelen:

• Informeren: voorbeeld tekstsoort --> nieuwsbericht
• Instrueren: uitleg geven over hoe iets werkt, gebruiksaanwijzing
• Overhalen: reclame 
• Overtuigen: forumbijdrage op internet
• Opiniëren: discussie, aan het denken zetten en een mening laten vormen
• Amuseren: speelfilm 

Doel en Boodschap van een Tekst

Als je weet wat het doel van een tekst is, kun je de belangrijkste boodschap begrijpen.

Deze boodschap verschilt per doel, bijvoorbeeld:

• Overtuigen: Welke mening probeert de maker je te laten geloven?
• Overhalen: Wat wil de maker dat je doet?
• Opiniëren: Wat is het standpunt dat de maker je wil laten overwegen?

Aan de slag!

Maak alle opdrachten onder Lezen, Luisteren, Kijken in NuNederlands: 

H1.1 Teksten verkennen en H1.2 Doel en hoofdgedachte. 

Let op, ik bekijk alle antwoorden 😉