Leesvaardigheid 3F tekstverbanden en argumenten herkennen

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Leesvaardigheid 3F

Het herkennen van tekstverbanden en argumenten

Tekstverbanden en signaalwoorden

Alle zinnen en alinea's in een tekst, staan met elkaar in verband. Anders snap je er niets van. 

Tekst zonder signaalwoorden

Plaatselijke gladheid in het land heeft dinsdagochtend tot meerdere ongelukken geleid. Op de A12 van Den Haag naar Utrecht ging het mis. Op de A348 tussen Arnhem en Doesburg ging het mis. Het KNMI heeft voor het hele land code geel uitgegeven.

In het oosten en zuidoosten is het glad. Hagel of sneeuw blijft liggen. Het KNMI zegt iets. De situatie duurt tot halverwege de ochtend. In het (noord)westelijke kustgebied zijn zware windstoten van 80-100 kilometer per uur uit een noordwestelijke richting mogelijk.

Tekst met signaalwoorden

Plaatselijke gladheid in het land heeft dinsdagochtend tot meerdere ongelukken geleid. Op onder meer de A12 van Den Haag naar Utrecht en de A348 tussen Arnhem en Doesburg ging het mis. Het KNMI heeft vanwege de gladheid voor het hele land code geel uitgegeven.

Vooral in het oosten en zuidoosten is het glad doordat hagel of sneeuw blijft liggen, aldus het KNMI. De situatie duurt volgens het instituut tot halverwege de ochtend. In het (noord)westelijke kustgebied zijn bovendien zware windstoten van 80-100 kilometer per uur uit een noordwestelijke richting mogelijk.

Opsomming

We hebben Jan de Ried aangenomen vanwege zijn kennis van de markt. Daarnaast heeft hij ruime ervaring als leidinggevende.

Chronologie/volgorde

We begonnen met een handjevol mensen. Daarna meldden zich een aantal vrijwilligers. Nu is ons gebouw al te klein.

Toelichtend (voorbeeld)

De jongens in mijn klas leggen de lat niet al te hoog. Neem bijvoorbeeld Lex. Hij gaat altijd voor een 5,5.

Voorwaarde(lijk)

Als jij alles voor mij inpakt, koop ik iets lekkers voor onderweg.

Reden(gevend)

Omdat het klimaat snel verandert, gaat het waterschap de dijken in een hoog tempo ophogen.

Doel-middel

Mijn buurman volgt een cursus Engels, zodat hij de kans op een internationale carrière vergroot.

Dit geven schrijvers om iets duidelijker te maken.

1. conclusie
2. samenvatting
3. voorwaarde
4. voorbeeld

De belangrijkste punten uit een tekst

1. tegenstelling
2. samenvatting
3. voorwaarde
4. oorzaak

Een deel van de zin geeft aan wat mag, waarvoor toestemming is gegeven.

1. tegenstelling
2. oorzaak-gevolg
3. voorwaarde
4. tijd

Er is iets gebeurd wat ervoor heeft gezorgd dat er iets anders gebeurde.

1. oorzaak - gevolg
2. reden - verklaring
3. voorwaarde
4. tegenstelling

Een samenvattend inzicht

1. reden - verklaring
2. samenvatting
3. opsomming
4. conclusie

Wat is eigenlijk een stelling? (leesvaardigheid)

Wat is een argument?

Stelling en argument

Stelling: mening die verwoord is in één zin

Argument: onderbouwing van de stelling

(dus) De regering heeft geen goed milieubeleid.

Want de afgelopen jaren is er weinig gedaan tegen de opwarming van de aarde.

(dus de regering heeft geen goed milieubeleid)

Omdat we verplicht zijn om mensen in nood altijd te helpen, vind ik dat we alle vluchtelingen in Nederland moeten opnemen.

Het deel voor de komma is:

1. Stelling
2. argument

Uitleg:

Omdat we verplicht zijn om mensen in nood altijd te helpen, vind ik dat we alle vluchtelingen in Nederland moeten opnemen.

De stelling is wat je vindt - je mening

Het argument is waarom je dat vindt; een argument kun je herkennen aan WANT

(1)Mobieltjes moeten tijdens de les verboden worden.
(2)Leerlingen kunnen er echt geen nuttige dingen mee doen.

1. (2) = argument
2. (2) = stelling

Omdat je met een scooter een grotere kans loopt op een ernstig ongeluk dan op een fiets, lijkt het mij verstandig om scooters te verbieden.

Het deel vóór de komma is:

1. argument
2. stelling

(1) De kans is erg klein dat je iets wint bij de Postcodeloterij.
(2) Je kunt er beter niet aan deelnemen.

1. (2) = stelling
2. (2) = argument