WEEK 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

HAVO WEEK 1

PTA EN STUDIEWIJZER

ZIJN HIER NOG VRAGEN OVER?

IT'S LEARNING

IS HET ALLEMAAL DUIDELIJK?

STANDPUNT -----> WANT/OMDAT -----> ARGUMENT

ARGUMENT -----> DUS -----> STANDPUNT

POSITIEF        : JE WILT IETS WEL

NEGATIEF      : JE WILT IETS NIET

TWIJFEL         : JE WEET HET (NOG) NIET

argumenten op basis van:

• feiten (waar)
• onderzoek/wetenschap
• normen en waarden (geen verschil van mening)
• vermoedens (intuïtie - gevoel)
• geloof of overtuiging
• gezag of autoriteit
• nut
• voorbeeld

maken opdracht 1-10

samen nakijken opdracht 1-10

opdracht 1

1 We kunnen beter een particulier beveiligingsbureau voor school inhuren. 

   (positief standpunt) 

2 Ik weet nog niet of ik voor of tegen de verkorting van de zomervakantie ben. 

   (standpunt van twijfel)

3 Ik denk niet dat ik meega naar de nieuwe Bondfilm. (negatief standpunt)

4 Er komt geen poes. (negatief standpunt)

5 Ik kan nu echt nog niet zeggen wat ik van The Killing vind. (standpunt van twijfel)

6 Je kunt beter pas in de krokusvakantie gaan skiën. (positief standpunt)

7 Ik ga nooit meer naar Lowlands. (negatief standpunt)

8 De vergadering van vanmiddag zal niet op tijd afgelopen zijn. (negatief standpunt)

opdracht 2

1. De wet is toe aan revisie.
2. Ik vond het artikel over het onderzoek van Sinan Cancaya een ontzettend eenzijdig stuk.
3. Het kabinet moet bèta’s steunen.
4. Connexxion gaat een bedenkelijk pad op met het aanbieden van zoetwaren in de bus.

opdracht 3

• Er moeten geen fietsers door de onderdoorgang van het Rijksmuseum gaan rijden. 
• Het leidt, zoals ook wel elders in de stad, alleen maar tot geschreeuw, zo niet erger en bevestigt dus bij toeristen dat Nederlanders vaak een nogal bot volkje vormen.
  
  
• D   argumentatie op basis van nut 
  

opdracht 4

• Ik denk dat we in de nabije toekomst meer te maken gaan krijgen met kinderen die thuis zitten omdat ze op school niet te handhaven zijn.
  
• Het lijkt mij dat er maar weinig docenten zullen zijn die zonder extra hulp deze kinderen de juiste aandacht kunnen geven.
  
• D   argumentatie op basis van vermoeden
  

opdracht 5

• Volwassenen gaan er ten onrechte van uit dat alle jongeren digitaal vaardig en competent zijn.
  
• Uit diverse onderzoeken blijkt evenwel dat jongeren heel weinig van internet weten.
  
  
  
• D    argumentatie op basis van wetenschap
  

opdracht 6

B argumentatie op basis van feiten
(discutabel: liever wetenschap)

standpunt: Het is niet zo mooi dat automobilisten binnenkort met 130 kilometer over de autosnelweg mogen rijden

argument: Het aantal verkeersdoden zal stijgen met drie tot zeven personen per jaar. Jaarlijks gaat ook het aantal ernstig gewonden door de verhoging van de maximumsnelheid met 17 tot 34 personen omhoog, zo blijkt uit onderzoek van het ministerie van Infrastructuur en Milieu.

opdracht 7

B argumentatie op basis van gezag 

standpunt: Je moet naar school omdat je op school zowel een liefde voor het leren als democratisch burgerschap ontwikkelt.

argument: Al eeuwen benadrukken filosofen, Socrates voorop, de intrinsieke waarde van het begrijpen, bestuderen, bekritiseren van de wereld om je heen voor het volledig mens zijn.

opdracht 8

B argumentatie op basis van levensbeschouwelijke overtuiging

standpunt: Getrouwde stellen mogen zelf weten of ze een gezin willen stichten of niet en hoe groot dat wordt.

argument: Jezus heeft nooit het gebod gegeven om kinderen te krijgen. Ook zijn vroege volgelingen hebben nooit zo’n opdracht gegeven. Geboortebeperking wordt nergens in de Bijbel veroordeeld.

opdracht 9

A argumentatie op basis van normen en waarden

standpunt: Ik vind het ongepast dat de top van Sanquin zo’n drie ton verdient.

argument: Er is niet voor niets in de beloningscode voor zorgbestuurders een maximum salaris ingesteld.

opdracht 10

A argumentatie op basis van feiten 

standpunt: Iedereen die beweert dat hij 100 uur per week werkt, lijdt aan een ernstige vorm van grootspraak.

argumenten: 100 uur per week, dat is 14 uur per dag, inclusief het weekend. Dus als je elke dag om 7 uur begint, dan werk je tot 9 uur ’s avonds. Als je niet thuis werkt, komt daar vast nog wel een uur reistijd per dag bij. Wanneer eet je dan? En wanneer heb je tijd voor je vrouw, je zoon en wellicht voor een ziek familielid? En wanneer heb je tijd om iets van je verdiende geld uit te geven? Alleen ’s nachts … ? Oh ja, wanneer slaap je dan eigenlijk?

VERHAALANALYSE

korte uitleg over de reader letterkunde

CURSUS SPELLEN

LEESTEKENS

CURSUS SPELLEN

NAKIJKEN OPDRACHT 1 EN 2

CURSUS SPELLEN

NAKIJKEN OPDRACHT 1 EN 2

OPDRACHT 1

1 ‘Ik vind het jammer dat de regeringspartijen veel kiezers verloren hebben’, zei de premier.

2 In dit tropische zwembad vind je van alles: glijbanen, duikplanken, drijfmiddelen en diverse bubbelbaden.

3 De voorzitter zei: ‘We gaan nu beginnen met de vergadering, heren.’

4 ‘Waarom zou je die klachtenbrief schrijven, Kevin?’ vroeg Els. ‘Bij Vodafone vind je toch geen gehoor.’

5 ‘Als jullie de eerste les goed doorwerken,’ zei de lerares, ‘gaan we het tweede uur een video kijken.’

OPDRACHT 2

1 ‘Wie ben je nu weer aan het bellen, Loes?’ vroeg moeder. ‘Op die manier is je beltegoed zo weer op.’

2 Op onze school zijn diverse buitenschoolse activiteiten: een schaakclub, een elektronicaclub, een debatclub, een bigband en een strijkensemble.

3 ‘Zodra de bel gaat,’ zei de conciërge, ‘mogen jullie de school in. Eerder niet.’

4 ‘Het zou best eens kunnen dat Israël vroeg of laat Iran aanvalt’, zei de secretaris-generaal.

5 De secretaris merkte op: ‘Dames, mevrouw Van der Boot is met kennisgeving afwezig.’

CURSUS SPELLEN

HOOFDLETTERS

CURSUS SPELLEN

hoofdletters

maken opdracht 3 tot en met 6

CURSUS SPELLEN

hoofdletters

nakijken opdracht 3 tot en met 6

opdracht 3

1 Mevrouw Van de Weyde vroeg me gisteren: ‘Ben jij wel eens in Zuid-Amerika geweest, Irene?’

2 De rooms-katholieke geestelijke Gerd ter Huurne gaat in de winter altijd schaatsen op de Noordwest-Overijsselse meren.

3 ‘Wat een onzin kraamt mevrouw Jansen-ter Voort uit’, zei de predikant. ‘Iedereen kan toch zien dat het christendom en de islam best vreedzaam naast elkaar kunnen bestaan.’

4 ‘De kapitein van cruiseschip Costa Concordia gaat waarschijnlijk niet vrijuit’, zei een Italiaanse rechter desgevraagd in het journaal van Rai Uno.

opdracht 4

1 ‘Ik reken er eigenlijk wel op,’ zei Lydia de Groot-ter Apelt tegen de thuisgroenteboer, ‘dat u volgende week Brussels lof en postelein voor me meebrengt.’

2 Luidruchtig prijst de marktkoopman zijn waren aan: ‘Kom mensen, koop hier lekkere kaas uit Alkmaar, stroopwafels uit Gouda of heerlijke Zeeuwse roomboterbabbelaars.

3 ‘Ga jij wel mee naar dit concert met kerstliederen, Marie?’ vroeg haar zus. ‘Of luister je liever naar muziek uit het Verre Oosten?’

4 ‘Verdraaid nog aan toe,’ verzuchtte Elianne, ‘wie had nou gedacht dat de Hoeksteen, die mooie gereformeerde kerk, in mei verkocht gaat worden?’

opdracht 5

Volgens Brits onderzoek, dat gepubliceerd is in de Engelse krant Daily Mail, zorgt een vaste relatie ervoor dat vrouwen blijvend dikker worden. Een van de onderzoekers zegt: ‘Bij 90% van de vrouwen die een vaste relatie krijgen, is er een aanzienlijke toename van het lichaamsgewicht te meten in de eerste maanden van de relatie.’ Uit de publicatie blijkt dat ongeveer 25% van de vrouwen circa 7 kg aankomt, terwijl bij 10% een gewichtstoename van meer dan 13 kg te meten is. Waardoor vrouwen met een vaste relatie aankomen, wordt niet duidelijk uit dit onderzoek. Wel worden mogelijke oorzaken genoemd. Sophie: ‘Mijn partner kan zo lekker koken.’ Mary-Ann: ‘Ik hoef me nu geen zorgen meer te maken over mijn figuur.’ Een mogelijke oorzaak is dat vrouwen voor zichzelf dezelfde portie eten opscheppen als voor hun partner, terwijl een vrouw gemiddeld 500 calorieën minder nodig heeft dan een man.

opdracht 6

Dr. Michael Niccole, een plastisch chirurg uit Californië, hield de medische kosten beperkt door bij zijn dochters zelf operaties uit te voeren. Bij de ene dochter werd, toen ze tien jaar was, haar externe navel omgetoverd tot een normale navel. De andere dochter, Brittani, kreeg op haar achttiende grotere borsten. Brittani zelf zegt: ‘Al mijn vriendinnen hadden wel grote borsten. Ik wilde mijn zelfvertrouwen een boost geven.’ De beide dochters, Brittani en Charm, zijn geadopteerd. Ze krijgen ook regelmatig Botox-injecties om rimpels tegen te gaan en andere cosmetische ingrepen. Critici menen dat meisjes niets te maken moeten hebben met plastische chirurgie. Vader Niccole zegt: ‘Het gaat slechts om onderhoud. Ik verander niets aan hun uiterlijk, ik zorg alleen dat ze jong blijven, iets wat ze graag willen.’

CURSUS SPELLEN

MEERVOUDSVORMING

CURSUS SPELLEN

MEERVOUDSVORMING

MAKEN OPDRACHT 7 EN 8

CURSUS SPELLEN

MEERVOUDSVORMING

NAKIJKEN OPDRACHT 7 EN 8

OPDRACHT 7

1 bases

2 stommeriken

3 medici

4 groentes, groenten

5 radio’s

6 feeën

7 bacteriën

8 hyena’s

  9 crematoria, crematoriums

10 epidemieën

11 prostituees

12 tantes

13 logés

14 buggy’s

15 plumeaus

16 cowboys

OPDRACHT 8

1 niveaus

2 displays

3 dandy’s

4 alpaca’s

5 kubussen

6 gemeentes, gemeenten

7 maanzeeën

8 lieslaarzen

  9 garanties

10 canapés

11 tandraderen

12 fotografen

13 poriën

14 beauty’s

15 melodieën

16 kangoeroes

VOORBEREIDEN OP SCHRIJVEN

VOORBEREIDEN OP SCHRIJVEN BLZ. 59 - 65

MAKEN OPDRACHT 1, 2 EN 6

VOORBEREIDEN OP SCHRIJVEN BLZ. 59 - 65

NAKIJKEN OPDRACHT 1, 2 EN 6

OPDRACHT 1

Informerend:

- Steeds meer mensen nemen een tatoeage.

- De organisatie van de Olympische Spelen kosten veel tijd, geld en mankracht.

- Kinderarbeid is in Azië heel gewoon.

- Er zijn nog steeds te weinig orgaandonoren.

Overtuigend:

- Mensen die nu een tatoeage nemen, zullen zich daar later voor schamen.

- De Olympische Spelen zijn verworden tot een commercieel gedrocht.

- We moeten geen artikelen kopen die met behulp van kinderarbeid geproduceerd zijn.

- Iedereen moet orgaandonor worden.

OPDRACHT 2

Tekst 1: C met een voorbeeld

Tekst 2: B met de geschiedenis

Tekst 3: A met de actualiteit

Tekst 4: D met het aangeven van het belang voor de lezer

2

Tekst 1: A door één of meerdere vragen te stellen

Tekst 2: D door een probleem te formuleren

Tekst 3: C een mening (standpunt) te verkondigen

Tekst 4: B door de opbouw van de tekst aan te kondigen

OPDRACHT 6

OPDRACHT 6

1 adoptie van kinderen uit het buitenland

2 Een kind uit het buitenland adopteren gaat niet zonder moeite en ook niet zonder risico’s.

3 een toekomstverwachting

4 De cirkel wordt rond gemaakt door terug te komen op het voorbeeld uit de inleiding (Nienke en Peter)