Les 1: de persoonsvorm, het gezegde en het onderwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Onderwerpen Les 1

• Wat is redekundig ontleden?
  
• De persoonsvorm
• Het werkwoordelijk gezegde 
• Het onderwerp
  

Redekundig ontleden is als een puzzel. Elk stukje van de puzzel heb je nodig om het volgende stukje te kunnen benoemen.

 

Ontleden is het benoemen van de elementen van een zin. 

LET OP!

Er zijn twee manieren om een zin  te ontleden: 

redekundig OF taalkundig.

Redekundig ontleden:

1. Een zin wordt verdeeld in zinsdelen.
2. Een zinsdeel is een eenheid van 1 of meer woorden die een bepaalde functie hebben.

De persoonsvorm

1. zoek altijd eerst de persoonsvorm
2. het enige werkwoord dat van vorm kan veranderen (tijdproef)

Voorbeeld:

De jongen heeft de fiets wit gelakt.

De jongen had de fiets wit gelakt.

Wat is de persoonsvorm?

De persoonsvorm

Mijn broer

heeft

een auto

gekocht.

Wat is de persoonsvorm van de volgende drie zinnen? Sleep het juiste woord naar het juiste nummertje.

1.

2.

3.

1.

2.

3.

Mijn moeder

gaf

mij 

een kus.

Peter

en

Mark

gaan

voetballen.

Gaan

ze

het stadion

verbouwen?

      Het werkwoordelijk gezegde

Het werkwoordelijk gezegde bestaat uit alle werkwoorden die in de zin staan. 

Het geeft altijd aan dat iets of iemand iets doet.

Jan kijkt naar buiten.

Jan heeft naar buiten gekeken.

Het onderwerp

Het onderwerp voert het gezegde uit.

Het onderwerp doet iets of het onderwerp is iets.

Ik moest een uur op de bus wachten.

Mijn buurman slaapt altijd tot tien uur uit.

De nieuwe speeltoestellen waren geweldig.

Verder oefenen

LES 21

Opdracht 6 van les 21
Zoek de onderstaande zinsdelen:
PV
WWgez
Ond