Zinsdelen les 5

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Waar zijn we gebleven?

• pv
• wg
• ow
• lv
• mv
• bwb

Schrijf jij je in voor die wedstrijd?

de pv is...

1. jij
2. schrijf
3. schrijf in
4. je

In dat bakboek van mijn moeder staan leuke recepten.

het ow is...

1. dat bakboek
2. dat bakboek van mijn moeder
3. mijn moeder
4. leuke recepten

In dat bakboek van mijn moeder staan leuke recepten.

Wat is 'in dat bakboek van mijn moeder' wél?

1. lijdend voorwerp
2. meewerkend voorwerp
3. bijwoordelijke bepaling

Ik bak graag koekjes voor mijn familie.

welke zinsdelen zijn aanwezig?

1. alleen ow
2. alleen ow + lv
3. ow, lv en mv

Wat staat er in een bijwoordelijke bepaling?

Bijwoordelijke bepaling

waar, wanneer, waarom, hoelang, waarheen, waarvandaan, hoe, en waarmee

begint vaak met een voorzetsel

Bijwoordelijke bepaling

Sherlock Holmes | is | de hoofdpersoon | in de boeken van Arthur Conan Doyle.  

Hij | lost | op een indrukwekkende manier | ongewone zaken | op. 

Hij | vermomt | zich | vaak | om een moord op te lossen.  

Iets nieuws

Mijn oom is automonteur.

Na die liefdesverklaring was zij dolgelukkig.

Ik blijf gek op Engelse drop.

VRAAG: Wat 'doet' het onderwerp? Hoe zit het met het gezegde??

Kun je doen

Kun je zijn

gamen

eisen

verliefd

veertien

groot

tuinieren

Werkwoordelijk gezegde

• Het werkwoordelijk gezegde laat zien wat er in de zin gebeurt.
• Het wg bestaat uit alle werkwoorden in de zin.

Soms werkt dit niet...

• Mijn beste vriend is veertien. De olifant is groot. Het meisje is verliefd.

Zinnen met 'iets zijn'

Meestal een zn of bn dat iets zegt over het onderwerp.

• Mijn broer is een goede voetballer.
• De olifant is groot.
• Het meisje is verliefd.

Het naamwoordelijk gezegde (ng)

• Er is een ng in zinnen met 'iets zijn'.
• Er wordt een kenmerk van het onderwerp gegeven.
• Het ng bestaat uit alle werkwoorden + het kenmerk (naamwoord)
• Er is in zo'n zin géén wg.

Het schilderij is helemaal mislukt!

Wat is het ng?

1. Het schilderij
2. is
3. is helemaal mislukt
4. helemaal mislukt

Het schijnt deze week lekker weer te blijven.

Wat is het ng?

1. schijnt
2. schijnt te blijven
3. lekker weer
4. schijnt lekker weer te blijven

Mijn kat is inmiddels stokoud.

Noteer het ng.

Mijn sportleraar bleek al twee jaar geblesseerd te zijn.

Het verschil tussen wg en ng

• Veel mensen bezoeken graag een pretpark.
• Aan het eind van de dag zijn ze doodop. 

• De werkers dansten op het open podium.
• Ze waren prachtig.

De weektaak wordt in SOM genoteerd.

wg of ng?

1. wg
2. ng

Ik wil nog steeds kampioen worden.

wg of ng?

1. wg
2. ng

wg en ng

Ik heb mijn oma vorige week gezien.

• wg = heb gezien ('zien' kun je doen)
• lv = mijn oma

Ik ben vorige week kampioen geworden.

• ng = ben kampioen geworden ('ben geworden' kun je NIET doen)
• let op! 'kampioen' is geen lv, maar deel van het ng

De wedstrijd werd helaas afgelast.

wg of ng?

1. wg
2. ng

Ik was behoorlijk boos na die ruzie.

wg of ng?

1. wg
2. ng

De tafel is weer als nieuw na het lakken.

wg of ng?

1. wg
2. ng

Hoe goed begrijp je deze theorie?

1. ik vind het nog moeilijk
2. ik begrijp het een beetje
3. ik begrijp het redelijk goed
4. ik begrijp het helemaal

Welke vraag heb je nog over deze grammatica?

Wil je extra uitleg of oefenen?

1. ja
2. nee