GYM 2 - maandag 23-9

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Pak je grammaticaboekje

Planning

1. Lesdoel 
2. Nakijken gemaakte zinnen grammaticaboekje
3. Grammatica: herhalen || voorbereiding SO
4. Aan de slag!
5. Huiswerk & taalvout

Lesdoel

Je kunt zinnen ontleden t/m de bijwoordelijke bepaling.

Je kunt de bijvoeglijke bepalingen benoemen.

Je kunt de bijvoeglijke bijzinnen  benoemen.

Nakijken

Kijk de gemaakte zinnen van grammatica na. 

Klaar?

• Kies nog een aantal zinnen uit en maak ze. 
• Kijk ze ook gelijk na.
  

Stappenplan zinsontleding

1. PV

2. Zinsdelen

3. Onderwerp

4. Rest ww-gezegde (scheidbare deel, andere ww, noodzak. wed. vnw, ww-uitdrukking)

5. Werkwoordsoorten

6. Naamwoordelijk deel

7. Lijdend voorwerp

8. Meewerkend voorwerp

9. Voorzetselvoorwerp

10. Dubbelverbonden bepaling

11. Bijwoordelijke bepaling

Voorzetselvoorwerp

• Begint met een voorzetsel (in, op, tijdens, na etc.)
• Het voorzetsel kun je (bijna niet) vervangen door een ander voorzetsel
• Het voorzetsel hoort bij een vast werkwoord
• Heeft vaak een figuurlijke betekenis

Hij | is | verzot | op snoep.

Hij | maant | de vrouw | tot bedaren.

Uit de resultaten van het onderzoek | blijkt | dat de economie achteruit gaat.

Dubbelverbonden bepaling

Hoe + gezegde + (onderwerp/lijdend voorwerp)

* Het bord viel in scherven. (Hoe viel het bord?)

* Marianne verft het hek groen. (Hoe verft Marianne het hek?)

* Mopperend schildert hij de muur geel. (Hoe schildert hij de muur?)

* Als voetballer speelt hij goed. ('In de functie van'.)

Bijwoordelijke bepaling

De ‘prullenbak’

• Tijd, plaats, etc...
• Waarom, hoe, waardoor, waarmee...........

Zin helemaal ontleed?

1. Zoek de bijvoeglijke bepalingen.

2. Zoek de bijvoeglijke bijzinnen.

Stappen Bijvoeglijke bepaling

1 - Ontleed de zin.

De oude kat | is | verdwaald | in het grote bos.

----------o       pv     nw deel       -----------------v

2 - Zoek het zelfstandig naamwoord per zinsdeel (let op: niet in alle zinsdelen zit een zelfstandig naamwoord). 

Je noteert kzn (kern zelfstandig naamwoord)

De oude kat | is | verdwaald | in het grote bos.

------------o  pv    nw deel        -----------------v

                   kzn                                                             kzn

3 - Zoek de bijvoeglijke bepaling per zinsdeel door de volgende vraag te stellen:

Welk/wat voor + [zelfstandig naamwoord]? 

Wat voor kat? oude -> bijvoeglijke bepaling

Wat voor bos? grote -> bijvoeglijke bepaling  

Je noteert ----> richting het kzn.

De oude kat | is | verdwaald | in het grote bos.

------------o   pv    nw deel         -----------------v

        ----> kzn                                                  -----> kzn

Let op! Het eerste zn van een woordgroep is het belangrijkste.

Ik | heb | twee dozen krijtjes.

                   ----->  kzn    <------

Bijvoeglijke bijzin

• Een bijv. bijzin zegt ook iets over een zn.
• Het is een zin en heeft dus een pv.
• De bijzin begint met een onderschikkend voegwoord: die, dat, waarop, waarmee, doordat..... 
  
  

De jongen die gisteren een ongeluk kreeg | ligt | in het bekende ziekenhuis.

---------------------------------------------O  ====  ------------------B 

                                                                                                           --------------> kzn

                        <----------------------------bvz

Oefenen

Klassikaal samen enkele zinnen doornemen om de stof te herhalen.

Begrijp je het ontleden goed en verwacht je hoger dan een 7 te halen? Ga dan zelfstandig aan de slag:

• Zelf zinnen maken en nakijken uit grammaticaboekje.
• Spelling hf. 1 (blz. 35 NN): maak opdr. 9 & 10. 

Lesdoel behaald en goed gewerkt?

Je kunt zinnen ontleden t/m de bijwoordelijke bepaling.

Je kunt de bijvoeglijke bepalingen benoemen.

Je kunt de bijvoeglijke bijzinnen  benoemen.

Woensdag 25-9:

SO 1 Grammatica (t/m bijvoeglijke bijzin)