Maandag 4 april 2022 - Relatieve bijzin

• NT2
• MBO
• Studiejaar 1

Workshop grammatica

De relatieve bijzin

Doel

• Ik ken de grammaticaregels van de relatieve bijzin.
• Ik kan een relatieve bijzin schrijven.
• Ik gebruik een goede woordvolgorde in de hoofdzin en de relatieve bijzin.

Wat weet jij van de relatieve bijzin?

Grammaticaregels

• Een relatieve bijzin hoort bij een hoofdzin.
• In de hoofdzin staat een zelfstandig naamwoord.
• Het zelfstandig naamwoord = het antecedent.
• De relatieve bijzin vertelt informatie over het antecedent.

Voorbeeld

De jas, die aan de kapstok hangt, is van mijn zus.

Hoofdzin = De jas is van mijn zus.

Het antecedent = De jas

De relatieve bijzin = die aan de kapstok hangt

Welke betrekkelijke voornaamwoorden ken je?

Grammaticaregels

• De relatieve bijzin begint met een betrekkelijk voornaamwoord.

(die, dat, waar + voorzetsel en voorzetsel + wie)

• Het betrekkelijk voornaamwoord is afhankelijk van het lidwoord van het zelfstandig naamwoord.

Voorbeeld

De telefoon, die ik in mijn hand heb, is niet van mij.

Die verwijst naar antecedent met lidwoord de.

Het examen, dat we afgelopen week hebben gemaakt, was gemakkelijk. 

Dat verwijst naar antecedent met lidwoord het.

Grammaticaregels

• Die als onderwerp in de relatieve bijzin:

De boeken, die in de tas zitten, zijn allemaal nieuw.

• Dat als onderwerp in de relatieve bijzin:

Het feest, dat vanavond niet doorgaat, wordt verplaatst. 

Grammaticaregels

• Die als lijdend voorwerp in de relatieve bijzin:

De boeken, die ik in de kast heb gezet, zijn allemaal nieuw.

• Dat als lijdend voorwerp in de relatieve bijzin:

Het feest, dat hij organiseert, wordt verplaatst. 

Grammaticaregels

• Waar + voorzetsel verwijst naar een ding. 
• Het voorzetsel hoort altijd bij een vast combinatie met het werkwoord.
• Waar + voorzetsel kan ook als één woord achter het antecedent staan.

Voorbeeld

De tafel, waar zij aan werkt, staat in de woonkamer. 

De tafel, waaraan zij werkt, staat in de woonkamer. 

Werkwoord + vast voorzetsel = werken aan

Let op: waar + met = waarmee (niet waarmet)!

Grammaticaregels

• Voorzetsel + wie verwijst altijd naar een persoon.
• Het voorzetsel hoort altijd bij een vast combinatie met het werkwoord.

Voorbeeld

Hij stuurt elke maand rozen naar de vrouw van wie hij heel veel houdt. 

Werkwoord + vast voorzetsel = houden van

1. De buurman, die/dat hier vroeger woonde, is overleden.

1. die
2. dat

2. De trein waarop/waarin we wachten, heeft vertraging.

1. waarop
2. waarin

3. De toets waarmee/waarvoor we zijn geslaagd, was niet makkelijk.

1. waarmee
2. waarvoor

4. De toets die/dat ik maakte, was heel moeilijk.

1. die
2. dat

5. De bruiloft die/dat zaterdag plaatsvond, was van mijn neef.

1. dat
2. die

6. De vakantie waarin/waarvoor we hebben gespaard, is geannuleerd.

1. waarvoor
2. waarin

7. Het afscheidsfeest die/dat stond gepland, is niet meer nodig. Ze gaat niet weg.

1. die
2. dat

8. De reiziger die/dat op het vliegveld strandde, is eindelijk thuisgekomen.

1. die
2. dat

9. Het cultuurverschil waarin/waarmee hij te maken heeft, kunnen wij niet begrijpen.

1. waarin
2. waarmee

10. Het woord die/dat ik niet begrijp, heb ik opgezocht.

1. die
2. dat

Vul de zin aan:
1. Het argument...

Vul de zin aan:
2. De plant...

Vul de zin aan:
3. Het gelach...

Vul de zin aan:
4. De wijn...

Vul de zin aan:
5. Het doekje...

Vrij schrijven

Je hebt een briefje gekregen met een vraag van je buurvrouw. Ze vraagt of je haar zoontje Nederlands kunt leren. Ze heeft vernomen dat jullie uit hetzelfde land komen. Het is voor haar zoontje handig om de uitleg in zijn eigen taal te krijgen en dan samen te oefenen in het Nederlands.

Opdracht:

Stuur een reactie. Je vindt het niet zo’n goed idee om haar zoontje les te geven, omdat je het juist belangrijk vindt dat hij les krijgt van iemand die alleen maar Nederlands spreekt. Jij denkt dat hij op deze manier het snelst en het best leert. Daarnaast heb jij het ontzettend druk met je nieuwe baan. Schrijf de reactie. * Gebruik minstens vijf keer een relatieve bijzin.

Hoe leerzaam was de workshop voor jou?
0= helemaal niet leerzaam
5= heel leerzaam

05