De verdediging van ons lichaam tegen bacteriën en virussen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 2

Waarde

Lichaamstemperatuur te laag ( 36-)

Waarde

Lichaamstemperatuur te hoog ( 36+)

Lichaamstemperatuur schommelt tussen de Optimale waarde.

De verdediging van ons lichaam tegen bacteriën en virussen

Leerdoel

Aan het einde van de les kunnen jullie uitleggen hoe bacteriën en virussen ons lichaam binnenkomen en hoe ons lichaam zichzelf verdedigt.

Leg uit wat de leerlingen aan het einde van de les moeten weten en begrijpen.

Wat weet je al over hoe bacteriën en virussen ons lichaam binnenkomen?

Lichaamsvreemd

Lichaam maakt onderscheid

• Lichaamseigen en lichaamsvreemd

Enkele lichaamsvreemde stoffen zijn ziekteverwekkend

Voorbeelden lichaamsvreemde stoffen:

• Bacteriën
• Virussen
• Parasieten
• Afbraakproducten of afvalstoffen micro-organismen
• Stuifmeel (planten)
• Chemische stoffen

Bacteriën en virussen

Bacteriën en virussen zijn micro-organismen die ons ziek kunnen maken. Ze komen vooral binnen via mond, neus en wonden.

Leg uit wat bacteriën en virussen zijn en waar ze voornamelijk binnenkomen.

Werking van het afweersysteem

Eerste linie: 

huid, maagzuur en slijmvlies

Tweede linie: 

Witte bloedcellen herkennen lichaamsvreemde stoffen en vallen deze aan

Derde linie:

Witte bloedcellen die antistoffen aanmaken 

Derde linie

•     Komt in actie: aantal dagen na tweede linie
•     Witte bloedcellen maken antistoffen (meest effectief)
•     Duurt aantal dagen tot weken
•     Geheugen van witte bloedcellen
•     Immuun
•     ** Werking vaccinatie **
  

tik mij

Aangeboren en verworven afweer

De aangeboren afweer is aanwezig vanaf de geboorte en verloopt niet-specifiek (ruimt allerlei soorten ziekteverwekkers op).

De verworven afweer ontwikkelt zich gedurende het leven van het organisme en werkt specifiek (tegen één bepaalde ziekteverwekker).

De aangeboren afweer zorgt voor een ontsteking

• Bij een aangeboren afweerreactie vreten bepaalde witte bloedcellen ziekteverwekkers op. Deze witte bloedcellen noemen we dan ook vreetcellen. 

• Om de vreetcellen te helpen, zorgen weer andere witte bloedcellen voor een ontsteking. Deze ontstekingscellen zorgen dat er meer bloed komt naar de plek van de infectie, zodat de vreetcellen er goed bij kunnen. Hierdoor wordt zo’n plek warm, rood en dik.

• Vreetcellen die veel ziekteverwekkers opeten gaan daardoor zelf dood. Samen met de dode ziekteverwekkers vormen ze pus, een gele of witte vloeistof.

Hoe herkennen witte bloedcellen een ziekteverwekker?

De herkenning van lichaamseigen en lichaamsvreemd gaat via deeltjes aan de buitenkant van een cel. Zo’n deeltje heet een antigen. Elke soort cel (of virus) heeft eigen, unieke, antigenen. Net als een vingerafdruk die ook bij iedereen verschillend is.

 

De witte bloedcellen kunnen zo’n antigen gebruiken om antistoffen te maken. Antistoffen zijn eiwitten in de vorm van de letter Y. De twee pootjes passen aan het uiteinde precies op het antigen. De antistof is dus specifiek voor één soort ziekteverwekker.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.

Hoe ga jij studeren voor toets thema 8?

Gewoon door portal bladeren

Flashcards (maken)

Samenvatting maken

Proeftoets Maken

Later overhoren door

Begrippenlijst doornemen

De beoordelingscriteria pakken

Alle gegeven lessen doornemen ( Op lesson-up)

Digitale flashcards

https://quizlet.com/_9o60zd?x=1jqt&i=8ia3b