8.4 Bloedsomloop

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 2

Bloedsomloop

DEZE LES

Wat weet je al?

Uitleg

Zelfstandig werken

JE GAAT LEREN OVER

• de route van het bloed in de kleine en grote bloedsomloop
• aangeven waar zuurstofrijk en zuurstofarm bloed en voedselrijk en voedselarm bloed stroomt
• de functie en bouw van aders, slagaders en haarvaten
• in een afbeelding van de dubbele bloedsomloop de belangrijkste slagaders en aders aanwijzen en benoemen

Wat weet je al?

Kennistest

Er volgen nu vragen om de voorkennis van de leerling te testen.

Hoe noem je een deel van je lichaam met een bepaalde taak?

1. cel
2. orgaanstelsel
3. weefsel
4. orgaan

Welk orgaanstelsel zorgt voor het vervoer van stoffen in jouw lichaam?

1. spierstelsel
2. bloedvatenstelsel
3. verteringsstelsel
4. ademhalingsstelsel

Beenderstelsel

Verteringsstelsel

Ademhalingsstelsel

Bloedvatenstelsel

Spierstelsel

Waardoor gaat je lichaamstemperatuur omlaag?

1. Bloedvaten vernauwen
2. Verbranding omhoog
3. Haren overeind
4. Zweten

wordt ver-voerd naar de cellen

daardoor kun je bewegen

ademhalingsstelsel: inademen

ademhalingsstelsel: uitademen

spierstelsel

verteringsstelsel

uitscheidingsstelsel

bloedvatenstelsel

Uitleg

Laptops dicht

Aantekeningen

Sleutelbegrippen

kleine bloedsomloop, grote bloedsomloop, dubbele bloedsomloop, aders, slagaders, haarvaten, kleppen

het bloedvatenstelsel

bestaat uit:

het hart

en

de bloedvaten

Intro dia om te vertellen dat deze les over het bloedvatenstelsel gaat en dat we belangrijke onderdelen van dit stelsel gaan bekijken.

Wist je dat? Je lichaam bevat zo'n 100.000 km bloedvaten. Als je je bloedvaten aan elkaar legt, zou je 3x de wereld rond gaan!

bloed stroomt in één richting

kleine bloedsomloop

grote bloedsomloop

dubbele bloedsomloop

kleine bloedsomloop: 

grote bloedsomloop:

hart -> longen -> hart -> overige organen -> hart

Kleine bloedsomloop

• rechterkamer
• longslagader
• longhaarvaten
• longader
• linkerboezem

Functie: zuurstofarm bloed zuurstofrijk maken.

Grote bloedsomloop

• linkerkamer
• aorta
• haarvaten heel het lichaam
• holle ader
• rechterboezem

Functie: organen van zuurstof voorzien.

Bloedsomloop: Je hart en bloedvaten vormen samen de bloedsomloop

De functie en bouw van aders, slagaders en haarvaten

Van slagaders naar haarvaten naar aders

Bouw van slagader, ader en haarvat.

Dia om de verschillen tussen de drie soorten bloedvaten te laten zien. 

3 soorten bloedvaten

Slagader

• Vervoert bloed van het hart naar de organen
• Liggen diep in ons lichaam
• Dikke gespierde wand
  
• Bloed stroomt snel
  
• Hoge bloeddruk
  
• Zuurstof rijk, behalve de longslagader
  

De aorta is de grootste slagader in ons lichaam.

3 soorten bloedvaten

Haarvaten

• Haarvaten zitten tussen de slagaders en aders in.
  
• Hier kunnen stoffen zoals zuurstof en voedingstoffen uit het bloed en in de cellen en andersom. 
• Haarvaten hebben een enorm dunne wand van 1 cellaag dik.
• De rode bloedcellen kunnen niet door de wand van de haarvaten, witte bloedcellen en plasma wel.

3 soorten bloedvaten

Ader

• Voeren bloed naar hart toe
  
• Bloeddruk lager dan in slagader en haarvat
  
• Wand bevat minder glad spierweefsel
  
• Kleppen in aders om te voorkómen dat bloed terugstroomt
  
• Zuurstof arm, behalve de longader

De holle aders zijn de grootste aders in ons lichaam.

Bloedvaten: slagaders, aders en haarvaten

Naamgeving van bloedvaten

Bloedvaten

Bloedvaten hebben bijna altijd de naam van het orgaan waar ze naar toe en vanaf gaan. 

Behalve: longader, longslagader en poortader --> gaat van darmen naar lever. 

Bloedvaten

Slagader: bloed gaat van het hart af naar een orgaan toe

Ader: bloed gaat van een orgaan af naar het hart toe

bloed stroomt in één richting

Vervoer van zuurstof, voedingsstoffen en afvalstoffen

De poortader met vertakkingen

Het hele lichaam door

Volg de weg van één rode bloedcel. Belangrijk om te weten: één rode bloedcel gaat door de kleine bloedsomloop én de grote bloedsomloop.

Elk orgaan of lichaamsdeel heeft een eigen aanvoerende slagader en een afvoerende ader en dat zie je aan de meeste namen.

Antwoord

1.) Via de KLEINE bloedsomloop

Rechterkamer

Longslagader

Haarvaten in je longen (de rode bloedcel neemt zuurstof op)

Longader

Linkerboezem

2.) Via de GROTE bloedsomloop

Linkerkamer

Aorta

Armslagader

Haarvaten in je vingers (de rode bloedcel geeft zuurstof af)

Armader

Bovenste holle ader

Rechterboezem

Rechterkamer (de bloedsomloop begint weer opnieuw!)

Vraag

Stel je voor: de cellen in de huid van je vingers krijgen zuurstof.

Volg de weg van één rode bloedcel. Begin bij de rechterkamer...

Welke weg neemt één rode bloedcel door je lichaam?

Stel je voor: de cellen in de huid van je vingers krijgen zuurstof.
Volg de weg van één rode bloedcel. Begin bij de rechterkamer...
Welke weg neemt één rode bloedcel door je lichaam?

VRAGEN?

Wisselmoment: vragen?

Kennistest 

5 vragen

Aan het werk, dit moet af zijn:

Bas 1 t/m bas 3

Bas 1: 1 t/m 4

Bas 2: 1 t/m 4

Bas 3: 1 t/m 7

Om te leren:

Deze powerpoint. 

Inzicht vragen 

Wat is de kleine bloedsomloop?

1. hart - alle organen - hart
2. hart - hersenen- hart
3. hart - longen - hart

In de slagaders...

1. stroomt zuurstofrijk bloed van het hart weg
2. stroomt zuurstofarm bloed van het hart weg
3. stroomt zuurstofrijk bloed naar het hart toe
4. stroomt zuurstofarm bloed naar het hart toe

Welke drie soorten bloedvaten zijn er?

1. Bloedvaten, slagaders en aders
2. Aorta, aders en haarvaten
3. Aorta, slagaders en haarvaten
4. Slagaders, aders en haarvaten

Welke bloedvaten hebben de dikste wand?

1. slagaders
2. aders
3. haarvaten

Zie afbeelding.

Welk type bloedvat is dit?
Dit bloedvat heeft een klep.

1. ader
2. slagader
3. haarvat