H2.1 (Oriëntatie)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Hfd.2 | De Opstand

1568 - 1648

Programma van deze les

1. Leerdoelen 

2. Filmpje 'De Opstand'.

3. Huiswerk opschrijven

Leerdoel

Hoe ontstond er tussen circa 1550 en 1650 een Nederlandse staat?

De religieuze, en politieke en economische onrust in de Nederlanden leidde tot de Opstand. Uit die roerige, gewelddadige tijd (1568 en 1648) kwam de Republiek voort, die wordt beschouwd als voorloper van de huidige Nederlandse staat. De Nederlanden wilden hun eigen soevereiniteit hebben.

Oorzaken van de Opstand

Er zijn drie belangrijk oorzaken voor het uitbreken van 'de Opstand'.

1. Godsdienst - strijd tussen de katholieke heer der Nederlanden en het opkomende protestantisme. Iedereen moest katholiek moest zijn (Bloedplakkaten, inquisitie, brandstapel).
2. Politiek - De centralisatiepolitiek van Karel V en Filips II. De gewesten verloren hun privileges en invloed (= particularisme).
3. Economie : oorlog voeren kost geld, dus werd regelmatig de belasting verhoogd (= Tiende Penning). 

 

Waarom is de Opstand belangrijk voor ons?

Dat is een hele goede vraag!!

De Opstand begon als verzet tegen de vorst (= landsheer). Men vocht niet alleen tegen buitenlandse legers maar ook tegen elkaar! (katholieken tegen protestanten; fans van de Spanjaarden tegen fans van Willem van Oranje).

De Opstand: Spanje tegen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

 

Waarom is de Opstand belangrijk voor ons?

Dat is een hele goede vraag!!

De Opstand begon als verzet tegen de vorst (= landsheer). Men vocht niet alleen tegen buitenlandse legers maar ook tegen elkaar! (katholieken tegen protestanten; fans van de Spanjaarden tegen fans van Willem van Oranje).

De Opstand: Spanje tegen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

 

Waarom is de Opstand belangrijk voor ons?

1568: De Beeldenstorm

1581: Acte van Verlating (Filips II wordt weggestuurd als heer der Nederlanden).

1584: Willem van Oranje wordt vermoord.

1588: de Republiek (der Zeven Verenigde Nederlanden)

1648: Spanje erkende de Republiek.

 

Huiswerk

H2.1 | Oriëntatie Tachtig jaar oorlog

Lees de paragraaf

Maken opdrachten 8 t/m 11

 

Opdracht-8

Veel mensen hadden kritiek. Vat achter elke groep de kritiek kort samen.

Edelen en burgers:

• De vorst en zijn raadgevers krijgen te veel macht.
  

Geleerden:

•  Veel ideeën en gebruiken van de kerk zijn niet oorspronkelijk.
  

Gewone gelovigen:

•  De leefwijze van de geestelijkheid is niet goed.
  

 

Opdracht-9

De koning leest de troonrede voor aan de leden van de Eerste en Tweede Kamer. Zoek op hoe de Eerste en Tweede Kamer samen worden genoemd.

• De Eerste en Tweede Kamer noemen we de Staten-Generaal.
  

 

Opdracht-10

Leg met beide bronnen uit welk belangrijk verschil er toch is in het bestuur van Nederland in de tijd van de Republiek en in onze eigen tijd.

• Nederland had toen geen koning, nu wel.
  
• Republiek: een land waarin het staatshoofd gekozen wordt.

 

Opdracht-11

Lees: Waarom is de Opstand belangrijk voor ons? Kies het juiste antwoord op de vraag uit het kopje.

[ ] Het gevolg van de Opstand was dat Nederland een koninkrijk werd.

[ ] Het gevolg van de Opstand was dat Nederland een Republiek werd zoals het dat nog steeds is.

[ ] Door de Opstand ontstond de Republiek en uit de Republiek is het huidige Nederland voortgekomen.

[ ] Door de Opstand ontstond de Republiek en was Nederland geen koninkrijk meer.

 

Leerdoel 2.3

Waardoor ontstond er in de 16e eeuw grote onrust in de Nederlanden?

De onrust was een gevolg van het gevoerde politieke en religieuze beleid. De pogingen tot centralisatie en de daarmee nauw verbonden kettervervolging veroorzaakten onrust. Nadat Filips II zijn vader Karel V had opgevolgd als landsheer en hij naar Spanje was vertrokken, liepen de spanningen verder op. Met name zijn bevel om het zogenoemde Bloedplakkaat na te leven wekte ontevredenheid bij burgers en edelen. Tel daar de belastingverhoging bij en de Opstand is een feit.

 

Huiswerk

H2.3| Onrust in de Nederlanden

Lees de paragraaf

Maken opdrachten 34 t/m 40

 

H2.2 | Onrust in de kerk

lezen blz. 32 t/m 34

maken opdrachten 13 t/m 22

H2.2 Onrust in de Kerk, blz. 32 t/m 34

Maken opdrachten 23 t/m 30