- Censuskiesrecht > rijken in politiek > doen niks
- eind 19e eeuw opkomst socialisme Nederland
1. Pieter Jelles Troelstra > SDAP (Sociaaldemocratische Arbeiderspartij, voorloper PvdA)
2. Ferdinand Domela Nieuwenhuis > socialist
- 1e sociale wet 1874 = liberaal (Kinderwetje van Van Houten)