220506_ToonmomentDuidelijkeInstructietaalWoodwize_D

• Hoger onderwijs

Toonmoment Vorming Duidelijke Instructietaal

1. Mogelijke inhoud

2. Verdere afspraken

Welke inhoud vind je interessant?

Kan deze inhoud aan bod komen in de mentoropleiding?

Aan de slag: LessonUp

1. Surf naar 'lessonup.app'.

2. Geef de code onderaan in.

3. Log in en typ je naam.

4. Je doet mee met de presentatie.

Duidelijke instructietaal?

Link naar document in Google Drive:

https://docs.google.com/document/d/14giF18ZQTHLYHADZbK5C5775QRjKgC1g/edit?usp=sharing&ouid=103035239519306540757&rtpof=true&sd=true 

1. Maak je zinnen zo kort en simpel mogelijk.

2. Gebruik simpele transparante woorden

Turks onthaal + zelf lijst laten aanleggen

3. Maak je zinnen actief

6. Gebruik geen onnodige vaktaalwoorden

9. Geef de leerling voldoende tijd om na te denken en te antwoorden.

11. Begin niet luider te spreken

12. Spreek geen dialect.

Maria en Soumaya aan het woord

13. Gebruik geen Tarzantaal.

14. Leg nieuwe of moeilijke woorden uit.

1. Inzicht: belang woordenschat -> inleefoefening + quiz

2. Technieken om woordenschat uit te leggen

3. Leerlingen ondersteunen in het bijhouden/inoefenen nieuwe woordenschat

Inleefoefening: woordenschat

Inleefoefening: woordenschat

• Vul de slurpie met 4 centimeter oziewozie. 
• Meet na met de stabeo.
• Voeg 10 inimini’s blageood toe.
• Kreool de blageood door de oziewozie.
• Giet de oleo op de gekleurde oziewozie tot vlak onder de rand.
• Voeg de moenga toe. 

Vul het glas 4 cm met water. Gebruik de liniaal.

Doe er 10 druppels kleurstof bij.

Roer de kleurstof door het water.

Giet de olie op het gekleurde water in het glas tot vlak onder de rand.

Doe de vitamine C-bruistablet erbij. 

Vraag vorminggever: Wat kan helpen om de instructie helder te krijgen? WOORDKAARTJES

glas = slurpie

water = oziewozie

kleurstof = blageood

vitamine C- bruistablet = moenga

olie = oleo

liniaal = stabeo

 

Vraag: Welke woorden hebben jullie onthouden? Hoe komt het dat je het ene woord beter onthoudt dan het andere?

Antwoord:

Sommige woorden kan je uit de context afleiden (bv. ‘stabeo’ -> je weet dat het iets is om mee te meten)

Je kan een link leggen met een reeds verworven woord (bv. ‘slurpie’ -> je kent het woord ‘slurpen’, dus je kan je voorstellen dat het met drinken te maken heeft; ‘oleo’ -> op basis van de klank leg je de link met ‘olie’)

Hoe slaan we woorden op?

       * Woordvorm: woorden ophalen o.b.v. begin-, midden- en eindklank (rijm, ritmiek)

* Betekenis: schoolse kennis = hiërarchisch opgebouwd (vanaf 7 jaar -> kind leert hiërarchisch structureren)

Hoe woorden terugvinden in het mentale lexicon?

Productief taalgebruik: betekenissen onder woorden brengen, automatisering + vaste combinaties zijn geprefabriceerd

Receptief taalgebruik: woorden identificeren en interpreteren, we koppelen de vorm aan elementen in het lexicon

Ook: oefening baart kunst, woorden die we frequent gebruiken, kunnen we sneller ophalen

Hoe woorden in het mentale lexicon vasthouden en weer terugvinden?

Herhaling: woorden gaan beklijven en zullen de ‘ophaalbaarheid’ vergroten

Woorden in verschillende contexten behandelen -> zo: verbinding maken met andere woorden in het lexicon

Betekenisrelaties met neven-, boven- en onderschikking leggen (hyponiemen, hyperoniemen, synoniemen)

Hoe bouwen anderstaligen hun woordenschat op?

Woord moedertaal = woord in de andere taal, alleen de vorm verschilt

MAAR: vaak zijn woorden niet volledig te vertalen (ruimer of minder breed concept)

Aanhaking bij het netwerk van de eerste taal is niet altijd mogelijk

Woordenschatuitbreiding = inbedding in een bepaalde structuur, GEEN opeenstapeling van woorden 

De lavalamp

Hoeveel woorden kent een gemiddelde Vlaming?

1. 10 000
2. 30 000
3. 40 000
4. 80 000

Hoeveel woorden kan een OKAN-leerling na 1 jaar OKAN productief gebruiken?

1. 3000
2. 5000
3. 7000
4. 10000

Hoeveel woorden heb je nodig om sociaal zelfredzaam te zijn?

1. 2000
2. 5000
3. 7000
4. 11000

Hoeveel nieuwe woorden kan je in
1 uur verwerven?

1. 5
2. 10
3. 15
4. 20

Ervaringsoefening: woordenschat

Leg uit aan een leerling hoe je een dubbele pen en gatverbinding moet lijmen. Welk materiaal heb je nodig? Hoe doe je het? 

Let op: Je legt alles uit in het Engels. 

Welke woorden weet je niet? Schrijf ze op.

Materiaal: lijmklem, houtlijm, houten hamer, winkelhaak, pennen

Algemene beroepstaal: lijmen, klemmen

Inoefenen vaktaal

1. Total Physical Response TPR

Neem de hamer. Leg de langgatboormachine in de kast. Neem drie vijzen. 

2. Woordkaartjes met benamingen materiaal

de lamellenfrees, de lintzaagmachine, de houtdraaibank, de schuurmachine, de vandikteschaaf, de afkortzaag, de meubelplaat, de winkelhaak

3. Uitleg  Wat is het verschil tussen een spookschaaf en blokschaaf?

4. Algemene Beroepstaal

uithollen, meten, verschil, schuin, recht, richting, schuren, ... vastschroeven, stofvrij

Woordkaartjes: bij materiaal leggen

Verschil spookschaaf en blokschaaf: Met een spookschaaf werk je naar je toe, met de blokschaaf van je af.

Weź młotek 

Neem de hamer (Pools)

Woordenschat leerling

1. Calepino

2. Quizlet

3. DeepL 

15. Controleer of de leerling het begrepen heeft.

Begrijp je het? 

Vraag: Leg het nog eens uit. of Wat moet je gaan halen? of Herhaal even wat je moet doen? NIET Heb je het begrepen? Gevaar op ‘ja-knikken’  

16. Verbeter op een respectvolle manier of geef feedback

Een of oneens? 

"Een leerling verbeter je best niet al te vaak. Zo creëer je spreekangst."

Deelnemers zijn verdeeld in 2 kampen: ‘eens’ en ‘oneens’. De deelnemers van het ene kamp geven argumenten voor hun standpunt om zo anderen uit het andere kamp te proberen overtuigen naar hun kamp te komen. 

Niet helemaal juist want feedback op vorm en inhoud is essentieel voor het leerproces.

Als je niet weet dat je fouten maakt dan kun je jezelf ook niet verbeteren. Fouten raken ingeslepen in geheugen en dan wordt het steeds moeilijker ze af te leren

Voorkom dat een cursist spreekangst ontwikkelt:

Veilige manier van feedback geven is belangrijk (parafraseren bijvoorbeeld).

Afspreken wanneer en op welke manier je fb geeft, benadruk dat fouten maken ok is

Bevestig ook goede antwoorden!

Geef FB vanuit de ik-vorm

Wel: vermijd feedback op taal wanneer er andere collega’s bij staan

Corrigeer taalfouten op een positieve manier

Indirecte feedback? 

17. Stimuleer werknemers om te spreken

Sluit aan bij het creëren van een positief klimaat -> dit kan samen met de stelling rond spreekangst besproken worden (zie tip 16) 

18. Oefen gesprekken op voorhand.

Werkvorm: 

* brainstorm met de groep over welke gesprekken de cursisten moeten voeren (bv. telefoongesprekken, gesprekken met externen, werkoverleg of vergaderingen), geef fiches met standaardformuleringen, zorg voor een spreekschema waar nodig (bv. Vast stramien bij telefoongesprek) 

* ervaringsoefening in het Duits -> telefoongesprek

19. Laat werknemers zoveel mogelijk aan het woord.

Werkvorm: brainstorm -> Hoe kan ik de leerling zoveel mogelijk aan het woord laten?

Vraag: Wat doe je? Hoe doe je dat?

Sociale babbel tijdens middagpauze stimuleren. Bij gebrek aan inspiratie, kan je bv. met woordkaartjes werken (materiaal conversatietafels), ganzenbord met verschillende gespreksonderwerpen, ...)

20. Organiseer taalcontact

1. Taalmeter/peter

2. Conversatie-activiteiten

21. Vereenvoudig en herschrijf veel gebruikte teksten

Werkvorm:

Inleidend: filmpje

Op voorhand verzamelen welke geschreven teksten de leerlingen moeten lezen, samen aanduiden wat moeilijk leesbaar is en dit herschrijven

Inleidend:  

http://www.klaretaalrendeert.be/op_het_werk/onthaal 

De tandwielpomp

https://huisnederlandsbrussel.sharepoint.com/:w:/r/sites/teamtaalbeleid/_layouts/15/Doc.aspx?sourcedoc=%7B36505CA1-930B-53A3-9ED5-075713530422%7D&file=Opdracht%20tandwielpomp.docx&action=default&mobileredirect=true

De tandwielpomp

Bij eenvoudige systemen met lage werkdruk (maximaal 140 tot 180 bar) wordt de tandwielpomp veelvuldig toegepast. De tandwielpomp is een eenvoudige, betrouwbare, minder vuilgevoelige en relatief goedkope hydropomp. De tandwielen worden in de aangegeven draairichting aangedreven. Aan de zuigzijde draaien de tanden uit elkaar; er onstaat een volumevergroting waardoor er olie wordt aangezogen. Aan de perszijde grijpen de tanden in elkaar waardoor de

olie de persleiding in wordt verdrongen. De olie wordt dus via de buitenomtrek van de tandwielen van zuig-naar perszijde getransporteerd. De druk aan perszijde wordt bepaald door de weerstand die de olie in het hydraulische systeem ondervindt. De belangrijkste weerstand is de belasting op de aan te drijven hydromotor of cilinder. De onderdruk aan zuigzijde mag nooit groter worden dan ca. 0,1 tot 0,2 bar daar er anders gevaar voor cavitatie bestaat.   

https://huisnederlandsbrussel.sharepoint.com/:w:/r/sites/teamtaalbeleid/_layouts/15/Doc.aspx?sourcedoc=%7B36505CA1-930B-53A3-9ED5-075713530422%7D&file=Opdracht%20tandwielpomp.docx&action=default&mobileredirect=true

Deze slide op papier

Een paar vragen

• Waarvoor kan je een tandwielpomp gebruiken?
  
• Maak een tekening van een tandwielpomp en geef met pijlen aan hoe de vloeistof er doorheen stroomt.
• Leg uit waarom een vloeistof in een tandwielpomp niet kan terugvloeien naar de toevoer.
• Verklaar met je eigen woorden: zuigzijde, perszijde, persleiding  

Deze opdracht maak je alleen

Herschreven cursusmateriaal

Ondersteuning leerling: inoefenen informeel spreken

Vanuit stageplaatsen krijgen we wel vaker feedback dat laagtaalvaardige leerlingen niet zo goed in de groep liggen, omdat ze niet geïnteresseerd lijken in een conversatie. Mentoren kunnen de leerlingen helpen om sociale gesprekken in te oefenen; Vanuit ons team oefenkansen hebben we hier verschillende leuke werkvormen voor, die bv. tijdens de pauze kunnen worden ingezet. Hier zien jullie bv. enkele leuke kaartjes uit een 'babbeldoos' die aanleiding kunnen geven tot een gesprek.

Wat doe jij graag in jouw vrije tijd?

Waar woon je?

Wanneer kan jij relaxen?

Bedankt!