6.3 Het absolutisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

H6 Regenten en vorsten

6.3 Het absolutisme

Leerdoelen 6.3

• Je weet hoe de Duitse keizer macht verloor
• Je kan uitleggen hoe de macht van de Franse koningen werd vergroot
• Je kan uitleggen hoe de macht van Engelse koningen werd beperkt

Kenmerkend aspect: het streven van vorsten naar absolute macht (het absolutisme)

Maak aantekeningen

Het Duitse Rijk

• De Dertigjarige Oorlog verwoestte grote delen van Duitsland.

• Katholieke Habsburgse keizer probeerde het protestantisme te onderdrukken. 
• Gevolg was een versnipperde staat, met weinig invloed van de keizer. 

De Franse koning

• Macht van Lodewijk XIV werd steeds groter

•  Was een absolute vorst: de staat, dat ben ik.
• Nam een voorbeeld aan Romeinse keizers

Het absolutisme

Absolutisme is een regering waarbij de macht van de vorst door niets of niemand wordt beperkt. De koning legt alle wetten op en neemt alle beslissingen. 

Volgens Lodewijk kregen koningen hun macht van God en kon alleen god hun daden beoordelen: hoefde geen verantwoording aan anderen af te leggen. 

Lodewijk XIV wilde graag indruk maken. 

Hoge edelen leefden onder zijn toezicht en moesten hem eren (hoe?)

Lodewijk XIV: de Zonnekoning

Zoals de planeten draaiden om de zon, zo draaide op aarde alles om 'Zonnekoning' Lodewijk XIV. 

Bij bijna alles wat hij deed, werd hij omringd door tientallen hoge edelen. 

Het leger

• Groot en strak georganiseerd leger. 
• Macht van de edelen beperken 
• De staat zorgde ervoor dat soldaten werden aangetrokken, huisvesting kregen en geld. 

Het geloof

• Intrekken Edict van Nantes in 1685
• Vervolging van protestanten (hugenoten)

• Honderdduizenden vluchten naar onder andere de Republiek. 

De economie

• Belastingen voor oorlogen en hofhouding 
• Introductie Mercantilisme (overheidsbemoeienis om de rijkdom te vergroten)
• Subsidies voor export en hoge invoerrechten. 

Engelse koning verliest macht

• Jacobus II: katholiek koning in een protestants Engeland
• Engelse adel vreest godsdienstvervolgingen
• 1688: Glorious Revolution
• Stadhouder Willem III verdrijft Jacobus en wordt vorst van Engeland

Constitutionele monarchie

• Willem III beloofde naar de wet te luisteren.
• Mocht niet zonder toestemming van het parlement belastingen verhogen.
• Dit heet de 'glorious revolution' 

Tijd over?

Terugkoppeling feedbackformulier

Oefenen examenvragen 

Vraag 1

Gebruik bron 2.

Deze bron is geschikt als illustratie bij twee kenmerkende aspecten van

de vroegmoderne tijd.

(3p) Licht dit toe door:

* het kenmerkende aspect van de zestiende eeuw te noemen waarbij

deze bron past en

* uit te leggen welk kenmerkend aspect van de zeventiende eeuw al in de bron herkenbaar is. 

Antwoord vraag 1

Voorbeeld van een juist antwoord is:

• De bron kan dienen als illustratie bij 'het begin van de Europese

overzeese expansie' (1)

• De belangstelling voor Korea in deze bron heeft te maken met het

zoeken naar (nieuwe) handelsmogelijkheden / handelsroutes, wat in de

zeventiende eeuw zal leiden tot 'wereldwijde handelscontacten,

handelskapitalisme en het ontstaan van een wereldeconomie' (of

onderdelen van dit kenmerkende aspect) (2)