leesstrategieën

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Leesstrategieën

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

• Kun je de verschillende leesstrategieën opnoemen 

• Kun je herkennen welke leesstrategie wanneer ingezet wordt bij het lezen van een tekst

Je krijgt een brief van school over de coronamaatregelen. Hoe lees je deze brief het beste?

1. Ik lees de hele brief drie keer en markeer belangrijke gedeeltes
2. Ik lees de brief één keer aandachtig
3. Ik lees alleen de gedeeltes die over mijn studie gaan
4. Brief van school...?

Je moet leren voor een toets. Hoe lees je een paragraaf het beste?

1. Ik bekijk alleen titel, tussenkopjes, plaatjes
2. Ik lees alleen de tekst rondom de dikgedrukte begrippen
3. Ik lees de tekst één keer en markeer belangrijke zinnen
4. Ik lees de tekst vier keer helemaal door

Je krijgt een valentijnskaart met een tekst erop. Hoe lees je zoiets meestal?

1. Ik kijk alleen van wie de kaart is
2. Ik kijk het even gauw door
3. Ik lees de tekst aandachtig
4. Ik lees de tekst een keer snel en daarna drie keer opnieuw

Leesstrategieën

Uit voorgaande vragen blijkt: niet elke tekst lees je op dezelfde manier. Je manier van lezen is afhankelijk van:

-Wat voor soort tekst is het? 

-Wat wil je met de tekst? 

Oriënterend lezen

Je bekijkt:

De titel, de bron, de inleiding, de tussenkopjes, het slot, de

vette of cursieve tekst en de illustraties.

Je kijkt naar de lay-out en typografie.

Globaal lezen

Je bekijkt:

De opbouw van de tekst: inleiding – kern - slot.

Je leest de eerste en laatste zinnen van elke alinea.

Wat is het onderwerp? Wat zijn de deelonderwerpen?

Wat zijn de kernzinnen van de alinea’s? 

Oefenen

Lees eerst oriënterend:

Van wie is deze tekst en voor wie is de tekst bedoeld? Is de tekst relevant voor mij?

Lees dan globaal: Wat is het onderwerp? Zijn er deelonderwerpen? Wat is de kern van het artikel?

https://nos.nl/artikel/2507722-defensie-krijgt-miljarden-extra-te-besteden-maar-kan-dat-geld-ook-uitgegeven-worden 

Je zoekt een geschikte bron voor een verslag via Google. Welke leesstrategie gebruik je?

1. Oriënterend lezen
2. Globaal lezen

Je hebt een geschikte bron gevonden voor je verslag, en je zoekt nu naar jouw specifieke onderwerp. Welke leesstrategie?

1. Oriënterend lezen
2. Globaal lezen

Intensief lezen

Wat is de hoofdgedachte van de tekst ?

Je begrijpt de tekst volledig: woordbetekenissen en

tekstverbanden. Je kijkt naar signaalwoorden en

verwijswoorden. 

Lees het voorgaande artikel intensief. Wat is de hoofdgedachte van de schrijver(s)? Begrijp je alle woorden? En begrijp je de tekstverbanden? Kijk  naar signaalwoorden (en, maar, omdat, zoals, ten eerste, dan etc) en verwijswoorden (hij, zij, haar, het, die, deze) 

Kritisch lezen

Wat is het tekstdoel van de schrijver en hoe probeert hij dat

te bereiken? Wat is het standpunt? Wat zijn de argumenten?

Wat is een feit?

Wat is een mening? 

Je hebt bepaald dat je bron geschikt is voor je verslag. Hoe ga je vervolgens de tekst lezen?

1. Oriënterend lezen
2. Globlaal lezen
3. Intensief lezen
4. Kritisch lezen

Onderwerp: 'indianen'. Je leest een petitie voor schadevergoeding voor de indianen. Hoe lees je dit?

1. Oriënterend lezen
2. Globaal lezen
3. Intensief lezen
4. Kritisch lezen

Lees onderstaande leessituaties. Welke leesstrategie pas je toe?

Situatie 1: 

Om 07.00 uur valt de krant door de brievenbus. Voordat je naar school gaat, wil je snel weten wat het belangrijkste nieuws is. 

Situatie 2: 

Voor Nederlands moet je een verslag shrijven over klimaatverandering. Je hebt op internet een tekst gevonden over het klimaat. Je wilt weten of je de tekst kunt gebruiken.

Situatie 3: 

Je hebt morgen een toets over werkwoordspelling. Je leest de theorie in je (online) boek.

Situatie 4:

Je leest een ingezonden brief in de krant over corona. De arts die de brief heeft geschreven, heeft de reputatie een virusontkenner te zijn. 

Oriënterend lezen

Globaal lezen

Intensief lezen

Kritisch lezen

Studiemeter/starttaal online/3F/lezen

Wat gaat goed?

Wat is lastig?