Taalverzorging les 3

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom 3Vb

Pak je spullen op tafel en wacht rustig de start van de les af

Wat gaan we vandaag doen?

Lezen

Laatste pitch

Taalverzorging

Zelfstandig werken

Tijd om te lezen

Pak je boek en ga in stilte lezen

Wat zijn stijlfiguren?

Het zijn middelen om dat wat je wilt zeggen, treffender of sterker uit te drukken.

Wat zijn stijlfiguren?

Het zijn middelen om dat wat je wilt zeggen, treffender of sterker uit te drukken.

Tussen

twee 

banen 

zitten

Wat zijn stijlfiguren?

Het zijn middelen om dat wat je wilt zeggen, treffender of sterker uit te drukken.

Tussen

twee 

banen 

zitten

Betekenis: werkloos zijn

Stijlfiguur:

Wat zijn stijlfiguren?

Het zijn middelen om dat wat je wilt zeggen, treffender of sterker uit te drukken.

Tussen

twee 

banen 

zitten

Betekenis: werkloos zijn

Stijlfiguur:

Eufemisme

Waarom zou je stijlfiguren gebruiken?

Stijlfiguren gebruik je om indruk te maken op een luisteraar of lezer.

Het maakt een tekst levendiger.

8 stijlfiguren

Let op: Je hoeft niet direct alle stijlfiguren te onthouden.

Opdracht tijdens het luisteren: Koppel elk voorbeeld/uitleg aan de naam van de stijlfiguur.

HERHALINGEN EN OPSOMMINGEN

Repetitio (herhaling)

• Repetitio is een opsomming waarbij een woord of delen van woorden steeds herhaald worden
  

• Voorbeelden van repetitio zijn: Drommels, drommels en nog eens drommels. Uur na uur na uur zaten we bij meneer Möring in het lokaal.
  

Anafoor (herhaling)

Herhaling van hetzelfde woord of dezelfde woordgroep aan het begin van opeenvolgende zinnen of zinsdelen.

Voorbeelden:

• Alles om hem heen veranderde. Alles leek beter te worden. Alles behalve hij.
• Niemand zag iets, niemand deed iets, niemand wist iets.

Tricolon (opsomming)

tricolon (drieslag):

opsommingen in drieën, bestaande uit drie delen. 

Heerlijk, helder, Heineken

Ik wil weg, ik wil naar huis, ik wil naar bed

Ik haat jou echt met je walgelijke gedrag, je nare stem en je irritante kop.

Climax (opsomming)

climax: 

steeds sterker wordende serie

Het was een domper, een teleurstelling, een ramp.

Anticlimax (opsomming)

anticlimax:

In een serie (reeks) valt de laatste stap tegen

Hij heeft hij een groot huis, een dik horloge, een dure auto en… een lege bankrekening.

OVERDRIJVINGEN EN NUANCERINGEN

Hyperbool (overdrijving)

Een hyperbolische uitspraak is een extreme overdrijving. 

"Snap je het nu nog niet? Ik heb het je al duizend keer uitgelegd!"

 Eufemisme (nuancering)

d

Understatement (nuancering)

Understatement:   iets afzwakken

Voorbeeld:

• Ronaldo kan een aardig balletje trappen.
• Die grote villa kostte een paar centen.

Eufemisme en understatement

Een eufemisme verzacht om iets minder pijnlijk te laten klinken.

Een understatement maakt iets opzettelijk kleiner/zwakker.

Eufemisme: Hij is heengegaan (ipv overleden) -> verzachtend

Understatement: Het was niet makkelijk (ipv extreem moeilijk) -> bewust afgezwakt

Eufemisme laat iets minder hard klinken, terwijl een understatement vaak lichte, soms humoristische nuancering is.

Aan de slag

Je maakt:

Opdracht 1 & 3 (blz. 44)

Klaar? Bestudeer blz 42 (& 43) en schrijf een samenvatting

We kijken na als iedereen klaar is.

Volgende les

De rest van de stijlfiguren (blz. 43)

Toets Taalverzorging (11 april)

Leg kort uit wat een anafoor is. Geef niet alleen een voorbeeld.

Leg kort uit wat een anafoor is. Geef niet alleen een voorbeeld.

Herhaling van hetzelfde woord(groep) aan het begin van opeenvolgende zinnen. 

"Niemand zag, niemand wist, niemand deed."

Noteer en benoem de stijlfiguur uit de zin.

Ik heb het nu al 100 keer tegen je gezegd.

Noteer en benoem de stijlfiguur uit de zin.

Ik heb het nu al 100 keer tegen je gezegd.

Hyperbool.

Noteer uit de zin de uitdrukking. Geef aan of het een spreekwoord, gezegde of zegswijze is.

Als het kalf verdronken is, dempt men de put.

Noteer uit de zin de uitdrukking. Geef aan of het een spreekwoord, gezegde of zegswijze is.

Als het kalf verdronken is, dempt men de put.

Spreekwoord