HC 2: Van divergentie naar convergentie

• Globalisering
• HBO
• Studiejaar 1

Globalisering

Agenda

• Terugblik HC1
• Koppeling naar HC1
• Transfer naar het werkveld
• Pauze
  
• HC2
  

Terugblik HC 1

Indeling arm en rijk o.b.v.: 

- Inkomensklassen Wereldbank (HI, HMI, LMI, LI) 

- Indeling VN: 47 MOL 

- Relatieve en absolute armoede 

- PPP => purchasing power parity (koopkrachtpariteit) 

- HDI (Human Development Index) 

 

Daarnaast meten van kwaliteit van bestaan o.b.v.: 

1. Onderwijs 

2. Gezondheid, hygiëne en ziekte 

3. Bevolkingsgroei en gevolgen 

4. Ondervoeding en honger 

5. Politiek en kwaliteit van bestuur 

6. Onderdrukking en schenden mensenrechten 

7. Spanningen en gewelddadige conflicten

Koppeling naar HC 1

Welvaart meten met….

Lorenzcurve (experiment) & Gini-coëfficiënt 

Lorenzcurve

Koppeling naar HC 1

Dalend verloop sinds 1988

Dit komt door de globalisering. miljarden inwoners hebben hun inkomen zien stijgen, vooral in China en India. Verder heeft bijvoorbeeld Chile en Mexico meer progessief belasting geheven. En een BRIC-land als Brazilië heeft in de loop der jaren betere basisvoorzieningen zoals onderwijs en gezondheidszorg.

Gini-coëfficiënt

Gini-coëfficiënt: wereld

Gini-coëfficiënt (2)

Transfer naar het werkveld

Presentaties werkvorm hoorcollege 1

- 8 x 5 minuten 

- (3 min presenteren, 2 minuten feedback) + 20 min. aanpassen = 60 min 

Pauze

Lesdoelen HC 2 (1)

2 Verschillende tijdperken noemen

1. Jagers verzamelaars 
2. Nieuwe steentijd 
3. Agrarische revolutie 
4. Boerensamenlevingen 
5. Handelskapitalisme 
6. Industriële revolutie 
7. Post-moderne samenleving en ICT revolutie

1 De historische wortels van de tweedeling kennen

3 Kunnen beschrijven hoe de volgende tijdperken/fasen onderdeel zijn van eerdere fasen

• Oorspronkelijk jagers en verzamelaars (natuurvolken). 
• Nieuwe steentijd: 
• Agrarische revolutie 
• Tribale samenleving 
• Boerensamenleving 
• Handelskapitalisme (huisnijverheid) 
• Industriële revolutie 
• Postindustriële maatschappij en ICT-revolutie

4 Onderdeel van eerdere fasen

• Westerse expansie en tanende dominantie. 
• Ontdekkingsreizen, slavernij en handelsposten 
• Koloniale exploitatie 
• Onafhankelijkheid en het koloniale trauma 
• Mondialisering en de opkomende markten

Lesdoelen HC 2 (2)

• Het kunnen beschrijven van de geschiedenis, van 6000-8000 BC tot aan de recent geschiedenis, tot aan nu. Dit alles in het daglicht van de ontwikkeling rijkdom en armoede in de wereld. 
• Het kunnen beschrijven en in eigen woorden uitleggen in hoeverre deze tijdperken invloed hebben gehad op het divergeren van de wereld. 
• Het kunnen beschrijven en in eigen woorden uitleggen in hoeverre deze tijdperken invloed hebben gehad op het uiteindelijk steeds meer convergeren van de wereld. 
• Het kunnen toepassen van de genoemde begrippen in nieuwe situaties: welke zijn van belang voor de specifieke casuistiek?

8000

v. Chr.

7000 

v. Chr.

6000 

v. Chr.

3500 v. Chr.

1500

1750

1950

2019

Agrarische revolutie (lange periode)

• Zwervend bestaan opgeven → vaste plek + veeteelt en voedsel telen

Tribale samenlevingen

• Leven van de verbouw van voedsel in de vorm van zwerflandbouw → shifting cultivation

geconcentreerd plekken op de wereld

Papua New-Guinea & Belize

Boerensamenlevingen

• Stedelijke cultuur → sociaal gelaagde samenlevingen
• Einde prehistorie → begin 'beschaving'
  

Sociale gelaagdheid Egyptische Rijk

Babylonische Rijk

Handelskapitalisme

Van drie standen →naar 4 standen

• Stedelijke burgerij steeds meer macht                                                                                                                       ten koste van feodale land adel
  

Traditionele sociale lagen (3)

Nieuwe sociale lagen (4)

Taboe op ondernemingszin (George Foster)

'The image of limited goods'

samenleving die materieel bezit als beperkt en onvermeerderbaar ziet.

Handelskapitalisme

= transformatie van boerensamenlevingen door:

handel & nijverheid die tot bloei kwamen

Landbouw  niet meer de spil in EC groei

Einde HC 2, deel 1

• Agrarische Revolutie
• Tribale samenleving
• Boerensamenlevingen
• Handelskapitalisme

→divergentie → verschillen werden groter (4e sociale stand was de uitzondering)

Deel 2:

Westerse expansie, Industriële revolutie, Postindustriële maatschappij & ICT revolutie, Mondialisering en opkomende markten

→ het spoor van het Westen volgen → convergentie (sterk vanaf het einde van WO II)

Industriële revolutie

• Enorme technologische doorbraak
• Talloze toepassingen van techniek
• Verwerkende industrie = groter dan landbouw qua inkomsten en werkgelegenheid
  

→ Overwinning op algemeen heersende armoede

→ Divergentie → zorgde voor een tweedeling  in de wereld:

Westerse samenleving ↔ feodale boerensamenlevingen

Plekken

Groot deel van Europa (Engeland voorop)

Noord-Amerika

Australië

Nieuw-Zeeland

Japan

Voorbeeld

Verschillende soorten Industriële revolutie

de 3e/4e = de ICT-revolutie

Postindustriële maatschappij & ICT revolutie

• Dienstensector dominant ↔ industriële sector
• Diensteneconomie 
• van mechanisatie naar automatisering/robotisering

Voorbeeld

Verschillende soorten Industriële revolutie

de 3e/4e = de ICT-revolutie

ICT revolutie

https://www.youtube.com/watch?v=YCQjWF_VaNY

Einde HC 2, deel 2

Samenvatting deel 2

Onderdeel van eerdere fasen:   

•Westerse expansie en tanende dominantie.    

•Ontdekkingsreizen, slavernij en handelsposten   

•Koloniale exploitatie   

•Onafhankelijkheid en het koloniale trauma   

•Mondialisering en de opkomende markten  

Samenvatting deel 1

•Oorspronkelijk jagers en verzamelaars (natuurvolken).    

•Nieuwe steentijd:    

•Agrarische revolutie.    

•Tribale samenleving    

•Boerensamenleving,    

•Handelskapitalisme (huisnijverheid. )   

•Industriële revolutie.   

•Postindustriële maatschappij en ICT revolutie   

Transfer naar het werkveld

• Transfer van thema's uit hoorcollege 2
• Kopieën uit lesmethodes M&M en Burgerschap 
• Groepen van 2/3 in deze 4 categorieën verdelen 
•  Leerdoelen van die les laten opzoeken 
• Op zoek gaan naar ondersteunend materiaal om de lesstof te verrijken & de leerdoelen te behalen 
  
• HW: maak een korte presentatie van 3 minuten waarin je dit uitlegt