13 Hormoonstelsel. week 7

• AFP
• MBO
• Studiejaar 1

13. Hormoonstelsel 

13.1 Inleiding 

13.2 Hormonen

13.3 Hypothalamus 

13.4 Schildklier en bijschildklieren 

13.5 Bijnieren 

13.1 Inleiding 

hormonen beïnvloeden lichaamsprocessen

13.2 Hormonen

signaalstoffen- chemische boodschappers- zetten doelcellen aan tot bepaalde stofwisselingsprocessen. 

- invloed op ontwikkeling  (lichaam)

hormoonklieren maken ongeveer 25 verschillende hormonen

Hormoonklier

endocrien(naar binnen): geven stoffen direct af aan het bloed

Lever en nieren : voeren hormonen af

Hormoonklieren vullen aan door productie hormonen

Remmende terugkoppeling (wanneer er te veel hormoon is)

13.3 Hypothalamus 

Hypofyse (onder tussenhersenen) 

Hypothalamus ligt boven hypofyse 

Hypothalamus is de secretaresse: meet de hoeveelheid hormonen in het bloed en stimuleert dan afgifte van hormonen. 

Hypofyse

Hypofysevoorkwab: klierweefsel 

productie 7 hormonen: TSH/ACTH/FSH/LH/STH/Prolactine/MSH

Hypofyse achterkwab: zenuwweefsel

opslagplaats 2 stoffen die in Hypothalamus worden gemaakt: ADH en oxytocine

Hypofysevoorkwab 

TSH= zet schildklier aan om schildklierhormoon calcitonine te maken 

ACTH= bijnierschorsstimulerend hormoon

FSH= follikel stimulerend hormoon  (stimuleert eierstokken tot ontwikkeling van follikels en zaadballen tot aanmaak zaadcellen)

LH: stimuleert eisprong en productie progesteron in eierstokken. In zaadballen: testosteron

STH= groeihormoon : stimuleert celgroei/ herstel en vervanging lichaamscellen

Prolactine: ontwikkeling van melkklierweefsel 

MSH: melanocyt-stimulerend hormoon: stimuleert pigmentcellen in de huid (kleurstof bepaalt kleur van huid en haren)

13.3.2 Remmende terugkoppelingsmechanisme 

Hypofyse stimuleert schildklier om schildklierhormoon

aan te maken . Hypothalamus meet 

hoeveelheid in bloed. Stijgt deze ?

Dan remt de hypothalamus de hypofyse 

Hypofyse achterkwab 

zenuwweefsel 

opslagplaats van ADH en oxytocine die in hypothalamus worden gemaakt.

ADH: regelt waterhuishouding 

Ocytocine

- stimuleert baarmoeder om zich samen te trekken

- einde zwangerschap neemt oxytocine toe: veroorzaakt weeën

- toeschietreflex bij het geven van borstvoeding  

13.4 Schildklier en bijschildklieren

Schildklier: produceert 1. thyroxine 

regelt stofwisseling van je lichaam

2.calcitonine: verlaagt de hoeveelheid calcium in je bloed 

Bijschildklieren: parathormoon 

maakt calcium vrij uit botten en remt uitscheiding calcium in de nieren 

antagonisten

werken elkaar tegen 

Parathormoon: maakt calcium vrij

Calcitonine: verlaagt calciumgehalte in het bloed (nieren scheiden calcium uit)

13.5 Bijnieren 

Bijnierschors: buitenkant bijnieren: drie hormonen

1.corticosteroiden: aldosteron en cortisol

2. geslachtshormonen 

Binnenkant bijnier= bijniermerg: produceert adrenaline en noradrenaline (stresshormoon)

Aldosteron

regelt zoutgehalte in bloed (natrium en kalium)

Natrium: vochtbalans, regelt bloeddruk, prikkeloverdracht spieren en zenuwen

Kalium: prikkeloverdracht zenuwen en spieren. 

aanmaak van eiwitten en glycogeen

Cortisol 

invloed op suikergehalte (glucose) 

hormoon ACTH uit hypofyse zet bijnierschors aan om cortisol aan te maken

Cortisolgehalte is verhoogd in stresssituaties 

controleert ontstekingsreacties en productie antistoffen

Geslachtshormoon

bijnierschors produceert androgenen bij man en vrouw

onbekend wat deze kleine productie door bijnierschors inhoudt

Adrenaline en noradrenaline 

reactie op gevaar, angst of woede

Fight or Flight 

Maken 

vragen Thieme 

1-5

Succes !!!!