Les 2 Samenstellingen en bezitsvorm

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Tussen-n bij samenstellingen

Pannenkoek of pannekoek?

Samenstelling

Je plakt twee bestaande woorden aan elkaar om een nieuw woord te vormen.

Het laatste deel van de samenstelling is het belangrijkst: dat vertelt het meest over wat het is. 

Boekenkast, boormachine, autobandventieldopje

Wanneer een tussen-n?

erwtensoep maar groentesoep

apenkooi maar apetrots

spinnenweb maar spinnewiel

sterrenstelsel maar zonneschijn

Wanneer een tussen-s?

Je schrijft een tussen-s als je die hoort, bijvoorbeeld: stadsbus.

Bij sommige woorden hoor je het niet goed, zoals bij: dorpsstraat.

Hier kan het helpen om een ander woordje op de tweede plek in te vullen: dorpskern.

Bezitsvorm

Bezitsvorm

Gebruik je om een bezit van iemand aan de te geven.

Bijvoorbeeld: mijn ooms boormachine.

De bezitsvorm van een zelfstandig naamwoord maak je meestal door er een -s achter te zetten. Maar...

Hoe schrijf je de bezitsvorm van Sara?

Hoe schrijf je de bezitsvorm van Madé?

Hoe schrijf je de bezitsvorm van Pelle?

Hoe schrijf je de bezitsvorm van Thomas?

Hoe schrijf je de bezitsvorm van Beatrice?

Conclusie

Je maakt de bezitsvorm door een -s achter het zelfstandig naamwoord te plakken.

• Bij woorden die eindigen op een lange klinker (-a, -o, -i, -u, -y) gebruik je 's om die klank lang te houden. (Emma's - Emmas)
• Bij woorden met een accent aigu is dit niet nodig, want die spreek je ook goed uit met de s eraan vast. (Cornés - Corné's)
• Bij woorden die eindigen op een stomme-e doe je dit juist niet, want dan zou het -ee worden. (Jelles - Jelle's)
• Bij woorden die eindigen op een sis-klank zet je een apostrof achter het woord. (Maurice', Thomas')

Aan de slag

Maak van paragraaf 9.2 opdracht 14, 15 en 16.