Les 1: Wat is gedrag

• dierenverzorging
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 1

Les 1: Wat is gedrag:

Doelen van deze les

- Je kan uitleggen wat gedrag is.

- Je kan uitleggen wat een prikkel is.

- Je kan het verschil uitleggen tussen een inwendige en uitwendige prikkel

Inleiding

Weet jij waarom dieren doen wat ze doen?

en waarom zien dieren eruit zoals ze eruit zien.

Als je naar een dier kijkt zijn ze altijd iets aan het doen. En alles wat ze doen heeft een reden. 

Vaak door alleen al naar een dier te kijken kun je voorspellen wat voor een gedrag een dier vertoont. Door de evolutie zijn er verschillende soorten ontstaan die zich helemaal aangepast hebben aan hun gedrag.

Vandaag gaan we goed naar dieren kijken en naar hun gedrag.

opdracht 1: Hamsteren!!!!

Op de volgende pagina zie je een filmpje over de hamster.

Een hamster staat bekend door het woord "Hamsteren".

Hamsteren is een vorm van Gedrag

Naast de Albert Heijn hoor je dit woord Hamsteren de laatste tijd veel in het nieuws.

Maar waarom doet een Hamster hamsteren en hoe doet hij dat nu precies?

Kun jij mij vertellen waarom een Hamster doet hamsteren?

Opdracht 2

Net als de hamster hebben diersoorten verschillende lichaamsdelen die hun helpen om te overleven in hun omgeving.

Ieder lichaamsdeel heeft een of meerdere doelen.

Op de volgende slides zie je verschillende lichaamsdelen van diersoorten staan.

Kun jij vertellen wat voor dier het is?

en

Wat is het doel van die verschillende lichaamsdelen?

Weet jij waar de snavel van deze vogel voor is gemaakt?

Weet jij van welk dier deze poot is en wat het doel is van deze poten?

De pauw heeft een bijzondere staart.
wat is het doel van deze staart

1. Roofdieren afschrikken
2. Vrouwtjes verleiden
3. Jongen beschermen tegen de zon
4. Camouflage (opgaan in de omgeving)

Waarvoor denk jij dat de tanden van dit dier zijn

Wat is dit nu?
van welk dier zijn deze dingen en waarvoor zijn ze

Van welk dier zijn deze poten en waarvoor zien ze er zo uit?

opdracht 3

Kijk eens goed naar een dier. Als je een eigen huisdier hebt pak je deze anders zoek je een dier op via internet of een boek.

Teken twee lichaamsdelen  na die speciaal bij deze diersoort horen. 

Schrijf bij de lichaamsdelen waarom jij denkt dat jouw dier dit heeft

Voorbeeld: De lange slurf en de grote oren van de olifant.

waarom heeft een olifant een slurf? En waarom zijn die oren zo groot?

lichaamsdeel 1
voeg het bestand hieronder in.

lichaamdeel 2
voeg het bestand hieronder in

lichaamsdeel 1:
Waarom denk jij dat het dier dit heeft en het lichaamsdeel er zo uit ziet?

lichaamsdeel 2:
Waarom denk jij dat het dier dit heeft en het lichaamsdeel er zo uit ziet?

Wat is nu gedrag?

Waarom blaft een hond en graaft een konijn? Waarom gaat een slang in de zon liggen en waarom dansen twee duiven om elkaar heen. Alles wat een dier doet heeft een doel. En om hierachter te komen moet je naar het gedrag van een dier kijken.

Maar wat is nu gedrag?

Gedrag is alles wat een mens of dier doet!

voorbeelden zijn; lopen, zwemmen, paren, mekkeren enz.

Prikkels

De meeste dieren hebben vijf zintuigen.  Dit zijn de ogen,oren, tong, neus  en de huid.

Zintuigen vangen signalen op uit de omgeving.  Deze worden in de hersenen omgezet tot informatie.

Een signaaltje waarop je zintuigen reageren noemen we een prikkel.

De zintuigen reageren op prikkels van de buitenwereld. 

Voorbeelden van deze prikkels zijn; Geur, smaak, licht, geluid, warmte, kou en pijn

Opdracht 4

Zintuigen en prikkels

Sleep op de volgende slide de prikkels naar de juiste zintuigen.

Weet jij ze allemaal goed te koppelen?

kou

warmte

smaak

geluid

licht

geur

pijn

ruw / zacht

Uitwendige prikkel

Je weet nu dat een zintuig reageert op een prikkel

prikkels die de zintuigen van buitenaf ( buiten het lichaam) opvangen noemen we een Uitwendige prikkel.

Geur, smaak, geluid, licht, warmte/ kou en ruw/zacht zijn dus uitwendige prikkels.

Inwendige prikkel

Ook van binnenuit kan het dier prikkels krijgen.

als het dier niet genoeg gegeten heeft dan krijgt het honger.

Door de hongerprikkel gaat het dier weer eten.

Voortplanting wordt geprikkeld van binnenuit.

Prikkels die van binnen uit het lichaam komen worden inwendige prikkels genoemd.

Een konijn ziet een vos aankomen en schiet zijn holletje in. Zien is dat een uitwendige of inwendige prikkel?

Een paard heeft honger en loopt naar de hooiruif toe. Honger is een inwendige of een uitwendige prikkel?

Een hertenbok vecht met andere bokken om zich te kunnen voortplanten.
Het willen voortplanten is een inwendige of een uitwendige prikkel?

De hond ruikt iets lekkers en gaat voor zijn baasje zitten.
Geur is een inwendige of een uitwendige prikkel?

Soorten gedrag

Gedrag komt voor uit een prikkel. Door de prikkel geeft het dier een reactie.

Schijn je met een fel licht je ogen, dan is je reactie "ogen dichtdoen".

Het dichtdoen van je ogen heeft als doel je ogen te beschermen.

Het gedrag van dieren kun je onderverdelen in soorten gedrag. Een aantal voorbeelden van soortengedrag staan hieronder benoemd.

- Eetgedrag; de manier hoe een dier aan zijn eten komt

- Sociaal gedrag; de manier hoe een dier met soortgenoten omgaat

- Vluchtgedrag; de manier dat een dier vlucht

- Voortplantingsgedrag; de manier dat een dier vrouwtjes verleid om te kunnen voortplanten

opdracht 5

je krijgt zo vijf verschillende filmpjes te zien op de volgende slides.

Op deze filmpjes gedragen dieren zich allemaal anders. wat voor een gedrag zie jij in deze filmpjes.

maak aantekeningen

schrijf bij elk filmpje het gedrag dat je ziet!

en wat voor doel het gedrag heeft!

Wat voor gedrag laat de Mimicbird in het filmpje zien en wat is hier het doel van

Wat voor gedrag laat de Octopus in het filmpje zien en wat is hier het doel van

Wat voor gedrag laat het Edelhert in het filmpje zien en wat is hier het doel van

Wat voor gedrag laat de vogels in het filmpje zien en wat is hier het doel van

Wat voor gedrag laat de kraai in het filmpje zien en wat is hier het doel van

Doel behaald

Doel niet behaald

Je kan vertellen wat gedrag is

je kan vertellen wat een prikkel is

je kan het verschil uitleggen tussen een inwendige prikkel en uitwendige prikkel

Bedankt voor het maken van de les

Aangeboren 

Zuigreflex, grijpreflex, schrikreflex

Aangeleerd gedrag

zwaaien

hand geven

eten met mes en vork

een fiets, scooter of auto rijden