§8.4 - Je bloedsomloop

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

§8.4 - Je bloedsomloop

Je leert welke soorten bloedvaten je hebt, hoe het bloed door je lichaam stroomt en je leert wat bloeddruk is en hoe je dat meet.

0

3 soorten bloedvaten

Slagaders: voeren bloed naar je organen (dik en gespierd - het bloed stroomt snel en de bloeddruk is hoog).

Aders: voeren het bloed vanaf de organen weer terug naar het hart (wanden zijn dun en slap/ bevatten kleppen - bloed stroomt heel langzaam en bloeddruk is laag).

Haarvaten: kleinste vertakkingen van slagaders - uitwisseling tussen weefsel en bloed (hele dunne wand met kleine gaatjes - bloed stroomt langzaam en bloeddruk is laag).

3 type bloedvaten

1. Zuurstofrijk bloed stroomt vanuit het hart naar de slagaders.

2. Vanuit de slagaders stroomt het bloed naar de haarvaten. Daar worden zuurstof & voedingsstoffen afgegeven aan cellen van organen en spieren en afvalstoffen opgenomen.

3. Vanuit de haarvaten stroomt het bloed naar de aders. Via de aders stroomt het bloed terug naar het hart. 

Slagader vs Aders

Slagader:

- Voert het bloed weg van het hart

- Lichaamsslagaders bevatten zuurstofrijk bloed

- Hebben een hogere bloeddruk

- Hebben een actieve spierwand

- Hebben geen kleppen

- Het bloed loopt er snel en stootsgewijs doorheen

- Hebben een voelbaar hartritme

Aders:

- Voert het bloed naar het hart

- Lichaamsaders bevatten zuurstofarm bloed

- Hebben een lagere bloeddruk

- Hebben geen gladde spieren in de wand

- De meeste hebben een terugslagklep

- Het bloed stroomt traag

- Hebben geen voelbaar hartritme

Wat is de functie van de kleppen in (de meeste) aders?

De bloedvaten rond het hart

- De aorta is de grootste slagader en begint bij je hart. vanaf de aorta vertakken kleinere slagaders naar je organen.

- De kransslagaders voorzien het hart zelf van zuurstof en voedingsstoffen.

- Alle aders (behalve longaders) komen uit in twee holle aders. Ook de kransaders van het hart voeren zuurstofarm bloed naar een holle ader.

0

Tip: begin altijd bij de longslagader in de rechterkamer!

Dubbele bloedsomloop

Kleine bloedsomloop =

Hart - longen - hart

Grote bloedsomloop =

Hart - hele lichaam - hart

Kleine bloedsomloop

= longen

Alleen de longen

- Van rechterkamer naar de longen

- Van longen naar de linkerboezem

Longslagader: WEINIG zuurstof & VEEL koolstofdioxide

Longader: VEEL zuurstof & WEINIG koolstofdioxide

Grote bloedsomloop

= lichaam

Het hele lichaam, behalve de longen

- Van linkerkamer naar het lichaam

- Van lichaam naar de rechterboezem

Slagaders: VEEL zuurstof & WEINIG koolstofdioxide

Aders: WEINIG zuurstof & VEEL koolstofdioxide

De kleine en grote bloedsomloop vervoeren o.a.
zuurstof en koolstofdioxide.
Welke uitspraak is waar?

1. Kleine bloedsomloop vooral zuurstofrijkbloed
2. Grote bloedsomloop vooral zuurstofarmbloed
3. Kleine & grote bloedsomloop zowel zuurstofrijk als -arm
4. Overal zit evenveel zuurstof in het bloed

Naamgeving van aders en slagaders

(naam orgaan)+ ader

of

(naam orgaan) + slagader

er zijn

Let op de uitzonderingen.

kleine bloedsomloop

grote bloedsomloop

0

Wat is bloeddruk?

Bloeddruk: het bloed drukt tegen de wanden van je bloedvaten.

• Bovendruk: de kamers trekken samen en het bloed wordt in slagaders gepompt (=max)
• Onderdruk: tijdens de hartpauze (zie ECG! =min)

De bloeddruk is het hoogst in je slagaders, in je aders is de bloeddruk het laagst.

1. Manchet wordt opgepompt totdat arts geen hartslag meer voelt met stethoscoop (de slagader is dichtgedrukt) 

2. Langzaam leeglopen manchet en bij eerste heldere toon wordt bovendruk afgelezen 

3. Op den duur vallen tonen weg, bloed kan nu weer ongehinderd doorstromen - arts leest onderdruk af

Bloeddruk: het bloed drukt tegen de wanden van je bloedvaten.

• Bovendruk: de kamers trekken samen en het bloed wordt in slagaders gepompt (=max)
• Onderdruk: tijdens de hartpauze (zie ECG! =min)

De bloeddruk is het hoogst in je slagaders, in je aders is de bloeddruk het laagst.

Krijgt elk orgaan steeds evenveel bloed?

Je spieren krijgen tijdens sporten een veel groter deel van het bloed (veel zuurstof en voedingsstoffen opnemen).

Je verteringsorganen en nieren krijgen juist een kleiner deel van het bloed.

Bestudeer bron 10 in je boek op blz. 58.

Ik heb behoefte aan een contact moment met de docent omdat ik (nadat ik alles heb gedaan in de lesson-up) nog vragen heb.

1. ja
2. nee

Huiswerk

Werk lesson up 8.4 door + beantwoord alle vragen.

H: 8.4 maak opdrachten 1 t/m 17 + nakijken + laten zien in lesson up

HV/V: maak opdracht 1 t/m 20 + nakijken + laten zien in lesson up.