7.2 Populaties

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

7.2 Populaties

Lesplanning

Korte herhaling 7.3

Uitleg

Werken aan opgaves

Afronding les

Voedselweb

• Voedselrelaties = voedselweb

Noem eens een voedselketen uit dit voedselweb? 

Leerdoelen 7.2

Je kunt binnen een ecosysteem vormen van concurrentie en van coöperatie onderscheiden

Je kunt de dynamiek en het evenwicht in een ecosysteem beschrijven

Relaties tussen populaties

Relaties tussen individuen, deze kan gericht zijn op: 

-- competitie ('vechten')

• leidt tot specialisatie door natuurlijke selectie

-- coöperatie ('samenwerken")

• soms hebben verschillende soorten een langdurige relatie met elkaar, dan heet dit symbiose 

vormen van symbiose

voorbeelden mutualisme 

Nijlkrokodil

–Eet normaal beesten

–Staat vogel toe in zijn mond rond te lopen

Krokodilvogel

–Verwijdert parasieten en voedselresten uit mond krokodil

–Eet parasieten (o.a. bloedzuigers)

Korstmossen, bestaan uit:

1) Algen --> Maken organische stoffen (suikers) m.b.v. fotosynthese

2) Schimmel --> Zorgt voor water en mineralen

                            --> Komt via alg aan organische stoffen

voorbeelden commensalisme 

Clownfish

–Schuilplek tussen zeeanemoon

–Heeft slijmlaag tegen netelcellen anemoon

Zeeanemoon

–Geen voordeel, geen nadeel

Zuigvis

-Reist mee met haai

Haai

- Geen voordeel of nadeel

voorbeelden parasitisme

Vogellijm of maretak onttrekt water en voedingsstoffen aan de gastheer

Halverwege

Leerdoel 1 -> Leerdoel 2

de populatiegrootte schommelt meestal rondom een biologisch evenwicht (BiNaS 93...)

Populatiedichtheid

=het gemiddelde aantal individuen per oppervlakte (land) of volume (water) eenheid.

Bekijk het diagram

In dit ecosysteem lijkt er sprake te zijn van een dynamisch evenwicht tussen een predator en zijn prooi

Factoren van invloed op populatiedichtheid: 

• dichtheidsafhankelijke factoren: prooi, parasitisme, ziekte, voedselconcurrentie. → werkt via negatieve terugkoppeling wat zorgt voor biologisch evenwicht. 
• dichtheidsonafhankelijke factoren: klimaat , ramp, activiteit mens→ toeval en heeft dus geen terugkoppeling.
• vreemde soorten

Deze factoren beïnvloeden het geboortecijfer, sterftecijfer en emigratie of immigratie.  

uitheemse soorten

= soorten die van oorsprong niet in het gebied voorkomen. Sommige kunnen zich vestigen en verspreiden.

Exoot = Als de mens voor introductie heeft gezorgd

Exoten

Populatiegroei invasieve soort 

• Begin exponentiële groei;  hulpbronnen onbeperkt en ontbreken van natuurlijke vijand. (J-curve) 
• Dan 2 opties:
• Draagkracht wordt bereikt en er stelt zich biologisch evenwicht in
• Populatie klapt in elkaar en sterft (lokaal) uit

Wat nu?

Opgaves paragraaf 7.2 blz 124

5 min voor einde kleine recap