H5 - TH10 - BS5

H5 - T10: voeding en vertering 
BS5: gezonde voeding
1 / 54
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5

This lesson contains 54 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

H5 - T10: voeding en vertering 
BS5: gezonde voeding

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Leerdoelen basisstof 5

Slide 2 - Slide

This item has no instructions

6 groepen voedingsstoffen (BS1)
koolhydraten (sachariden; binas 67F)
eiwitten (peptiden; binas 67G)
vetten (lipiden; binas 67H)
water
mineralen
vitaminen

Slide 3 - Slide

This item has no instructions

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

Nu in het nieuws:

Slide 6 - Slide

This item has no instructions

Slide 7 - Link

This item has no instructions

wat is een gezond gewicht? 

Slide 8 - Slide

This item has no instructions

gevaren verkeerde voeding

Slide 9 - Slide

This item has no instructions

Cholesterol-HDL-ratio
Cholesterol is een belangrijke bouwstof;
  • Overtollig cholesterol zet zich af tegen bloedvaten: nauwe bloedvaten (hart- en vaatziekten)
  • Gemaakt in de lever;
  • Vervoerd als lipoproteïnen (cholesterol + eiwit)
  • VLDL (Very Low Density Lipoprotein), LDL (Low Density Lipoprotein) en HDL (High Density Lipoprotein)

Slide 10 - Slide

This item has no instructions

Cholesterol-HDL-ratio
  • Cellen in weefsels nemen vetten uit VLDL op.
  • VLDL wordt LDL (bevat voornamelijk cholesterol);
  • Veel LDL wordt opgenomen in de lever, bijnieren en teelballen of eierstokken;
  • LDL in het bloed zet zich af tegen de wanden van bloedvaten.

Slide 11 - Slide

This item has no instructions

Cholesterol-HDL-ratio
HDL (gemaakt door de lever) neemt LDL-cholesterol op;
Dit wordt vervoerd naar de lever: LDL-cholesterolgehalte daalt.
  • Verzadigde vetzuren zorgen voor toename LDL-cholesterol;
  • Onverzadigde vetzuren zorgen voor toename HDL-cholesterol.
Hoe hoger HDL-gehalte, hoe beter de afvoer van overtollige LDL naar de lever.

Slide 12 - Slide

This item has no instructions

Slide 13 - Slide

This item has no instructions

gevaren verkeerde voeding 
iemand die te dik is heeft niet
per definitie plaques
aanleg + voeding
bepalen dit meer

overgewicht geeft wel 
een groter risico

Slide 14 - Slide

This item has no instructions

duurzaamheid 
  1. minder vlees
  2. voedselverspilling
  3. eet genoeg
  4. drink water
  5. eet voldoende
  6. seizoensproducten
  7. keurmerken
 

Slide 15 - Slide

This item has no instructions

Slide 16 - Slide

This item has no instructions

Conserveren
Je maakt de omstandigheden voor bacteriën en Schimmels ongunstig zodat eten langer goed blijft.

Op welke plekken groeien bacteriën en schimmels het snelst?

Slide 17 - Slide

This item has no instructions

Conserveren

Slide 18 - Slide

This item has no instructions

Conserveren
  • Temperatuur verlagen (koelkast en vriezer)
  • Temperatuur verhogen
  1. Pasteuriseren (72 graden)
  2. steriliseren (120 graden)
  • Vacuüm verpakken
  • Gasverpakken
  • Additieven (zout,suiker of zuur)

Slide 19 - Slide

This item has no instructions

Conserveren
  • Temperatuur verlagen (koelkast en vriezer) 
  • Temperatuur verhogen
  1. Pasteuriseren (72 graden)
  2. steriliseren (120 graden)
  • Vacuüm verpakken
  • Gasverpakken
  • Additieven (zout,suiker of zuur)
vb doperwten
vb. melk
'verse'
houdbare
vb. vlees
vb. vlees
vb. jam, augurk

Slide 20 - Slide

This item has no instructions

Evolutie
We hebben als mens een smaakvoorkeur voor zoet, zout en vet eten.

Hoe zou je dat evolutionair kunnen verklaren?

Slide 21 - Slide

This item has no instructions

Glucose
Glucose is een soort suiker.
Planten maken suiker zelf.
Van de suiker kunnen zij alles maken voor zichzelf om te groeien.

Slide 22 - Slide

This item has no instructions

Suiker
Suiker is Suiker

Geraffineerde suiker tegenover on geraffineerde suiker

Eet suiker met een doel


Slide 23 - Slide

Insuline wordt door de alvleesklier aangemaakt als een reactie op een (te) hoge bloedsuikerspiegel. Gevolg hiervan kan zijn dat die spiegel te snel daalt waardoor honger ontstaat. Dit is waarom er na het eten van suiker en witte, geraffineerde producten snel weer behoefte is aan meer eten.

Hierdoor kom je sneller aan van deze producten dan van het eten van voedingsmiddelen die niet geraffineerd zijn (en dus meer vezels bevatten). Deze laatste worden langzamer in het bloed opgenomen, waardoor de bloedsuikerspiegel niet snel stijgt.
Niet te veel suiker

Slide 24 - Slide

This item has no instructions

Suiker te hoog
Suiker te laag
Insuline
Glucagon
Suiker goed
suiker omlaag
suiker omhoog

Slide 25 - Slide

This item has no instructions

Slide 26 - Slide

This item has no instructions

Slide 27 - Video

This item has no instructions

ADI-waarden
ADI = Aanvaardbare Dagelijkse Inname

Slide 28 - Slide

This item has no instructions

Soorten additieven
Kleurstoffen
Geurstoffen
Smaakstoffen
Suiker
Azijn
Zout

Slide 29 - Slide

This item has no instructions

Binas 82A/B
  • vitaminen
  • additieven & ADI-waarde

Slide 30 - Slide

This item has no instructions

E-nummers

Additieven die geen gevaar opleveren voor de gezondheid

Goedgekeurd door de Europese autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA)  

Slide 31 - Slide

This item has no instructions

Scheurbuik
Scheurbuik bij zeevaarders door gebrek aan vitamine C
Oplossing: Verse citroenen en sinaasappels mee op reis.

Slide 32 - Slide

This item has no instructions

Voedingsmiddelentabel

Slide 33 - Slide

This item has no instructions

Slide 34 - Slide

This item has no instructions

Eiwitten
- Vooral bouwstof, in mindere mate ook brandstof
- Aan elkaar geschakelde aminozuren
- Er zijn 20 soorten aminozuren, waarvan 8 'essentieel
- Zie BINAS 67 H:
- Let op '2' onder aminozuur.

Slide 35 - Slide

This item has no instructions

Eiwitten
- functie: vooral bouwstof; zijn nodig bij 
transport van stoffen: zie hiernaast:

overbrengen signalen (bv hormonen)

of helpen chemische reacties versnellen 
(als enzymen): 

Slide 36 - Slide

This item has no instructions

Eiwitten
- Ook brandstof, maar niet ideaal.
- Teveel eiwit? Kan je niet opslaan! Dan maar verbranden. Dat levert NH3 ammoniak op (giftig).
- Ook eiwitverbranding bij te weinig brandstof.
- Extreem tekort aan brandstof (dan al niet/nauwelijks lichaamsvet meer): je eigen spieren 'opeten'.

Slide 37 - Slide

This item has no instructions

Welk van de onderstaande voedingsstoffen is geen brandstof?
A
Vetten
B
Nucleinezuren
C
Koolhydraten
D
Eiwitten

Slide 38 - Quiz

This item has no instructions

Vooral brandstof
Vooral bouwstof
Alleen brandstof
Alleen bouwstof
Eiwit
Koolhydraat
Vet
Water
Mineralen
Vitaminen

Slide 39 - Drag question

This item has no instructions

Voedingsvezels helpen bij
A
Spierwerking
B
Darmwerking
C
Zenuwstelsel
D
Bloedsomloop

Slide 40 - Quiz

This item has no instructions

glucose wordt in de lever omgezet naar...
A
glycogeen
B
glucagon
C
insuline
D
suiker

Slide 41 - Quiz

This item has no instructions

Wat krijg je van vitamine A tekort?
A
Je bloed kan niet goed stollen
B
Scheurbuik
C
Kromme botten
D
Je wordt blind

Slide 42 - Quiz

This item has no instructions

Additieven hebben bijna altijd een E-nummer. Is een E-nummer ongezond?
A
Ja, je moet deze nooit eten
B
Nee, ze zijn altijd ongevaarlijk
C
Nee, mits je beneden de ADI-waarde blijft
D
Ja, veel E-nummers zijn ongezond

Slide 43 - Quiz

This item has no instructions

Dat je dik wordt van veel patat met mayo is bekend. Kun je ook dik worden van het eten van veel eiwitten (bijv. veel mager vlees, eieren, melk, kwark, etc.)?
A
Nee, eiwitten zijn bouwstoffen, geen brandstoffen
B
Nee, overtollige eiwitten kunnen niet worden opgeslagen
C
Ja, eiwitten kunnen ook worden omgezet in vet
D
Ja, overtollige eiwitten leveren ook energie, net als glucose of vet

Slide 44 - Quiz

This item has no instructions

Welke vorm van cholesterol wordt ook wel 'gezond' genoemd?
A
HDL
B
LDL

Slide 45 - Quiz

This item has no instructions

Wat is BMI?
A
bloedmeting instrument
B
blood musculair instrument
C
body mass index
D
beperkte meting insuline

Slide 46 - Quiz

This item has no instructions

Wat wordt er bedoeld met suikers?
A
lipiden
B
aminozuren
C
polysachariden
D
mono- en disachariden

Slide 47 - Quiz

This item has no instructions

Welke aminozuren MOETEN in de voeding aanwezig zijn?
A
essentiële aminozuren
B
niet-essentiële aminozuren

Slide 48 - Quiz

This item has no instructions

cholesterol
A
goed voor je!
B
slecht voor je!

Slide 49 - Quiz

This item has no instructions

Waardoor ontstaat scheurbuik?
A
Als je lange tijd op zee bent.
B
Niet genoeg vers water.
C
Niet genoeg voedsel.
D
Gebrek aan vitamine C.

Slide 50 - Quiz

This item has no instructions

Onverzadigde vetten:
A
Hebben dubbele bindingen, zijn gezond
B
Hebben dubbele bindingen, zijn ongezond
C
Geen dubbele bindingen, zijn gezond
D
Geen dubbele bindingen, zijn ongezond

Slide 51 - Quiz

This item has no instructions

Voor een goede gezondheid moeten de volgende stoffen in je voeding zitten:
A
Essentiële aminozuren en vetzuren
B
Niet-essentiële aminozuren en vetzuren

Slide 52 - Quiz

This item has no instructions

Welk soort (voeding)stof levert de meeste energie?
A
Koolhydraat
B
Vet
C
Eiwit
D
Alle drie evenveel

Slide 53 - Quiz

This item has no instructions

huiswerk
maak opdracht 63 t/m 70
verdieping = opdracht 71 + 71
klaar? 
maak de samenhang 
"Bacteriën houden je gezond" 

Slide 54 - Slide

This item has no instructions