bs 5.2 chromosomen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

bs 5.2 chromosomen

 Leg uit wat het verschil is tussen het genotype en het fenotype.

Als je ouder wordt, verandert vaak de kleur van je haar.

Is grijs worden het gevolg van een verandering in het genotype? Leg je antwoord uit.

Wat is een gen?

leercheck

genotype = informatie voor alle erfelijke eigenschappen 

Het fenotype = genotype + invloeden uit het milieu 

Nee, want je genotype verandert niet tijdens je leven. Grijs worden is daarom geen gevolg van een verandering in het genotype. (In het genotype ligt vast dat de hoeveelheid pigment verandert bij het ouder worden.)

stukjes DNA die samen de informatie bevatten voor een erfelijke eigenschap

leercheck

1. Je kunt uitleggen hoe elk van de ouders 50% van de chromosomen levert.

2. Je kunt uitleggen dat bij mensen het geslacht wordt bepaald door de geslachtschromosomen.

3. Je kunt uitleggen hoe door geslachtelijke voortplanting variatie in genotypen ontstaat.

leerdoelen

chromosomen

Vlak voor de cel gaat delen, wikkelen de DNA-draden zich op tot  46 chromosomen

chromosomenparen man

Mitose = gewone celdeling

MEIOSE

Genen 

Een gen bevat een erfelijke eigenschap.

Op een chromsoom liggen heel veel genen (enkelvoud = gen)

Ieder gen heb je twee keer:

*  een keer gehad van je moeder

*  een keer gehad van je vader

Samen bepalen de twee genen hoe je eruit ziet voor die eigenschap

-----vorm van je neus

-----oogkleur

-----kunnen maken van speeksel

----- haarkleur

-----het hebben van sproeten

genen eenvoudige weergegeven op een chromosoom

let op:

- de plek 

- de vorm 

- de kleur 

stel je voor:

Een simpel organisme bestaat uit maar drie erfelijke eigenschappen. 

Door geslachtscellen te vormen komen er wel veel variaties voor.

oogkleur (rood of geel)

haarkleur (groen of paars)

huidskleur (blauw of oranje)

Welk chromosoom vormt een paar met chromosoom 1? Leg je antwoord uit.

Hoeveel X- en Y-chromosomen komen voor in de volgende cellen?

Hoeveel X- en Y-chromosomen komen voor in de volgende cellen?

1           

1

1            

0

1          

1

0

2

opdrachten

Maak de opdrachten van bs 5.2:

1, 2, 4, 7, 8, 10 en 11

en de test jezelf

Leercheck