P3_litgs_renaissance(2) theorie periode

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Renaissance (2)

LIEFDESLIEDJES

literatuurgeschiedenis

*Van middeleeuwen tot fin de siècle*

Renaissance betekent 'wedergeboorte'. Wedergeboorte van wie of wat?

1. Literatuur, kunst, filosofie etc. uit de klassieke oudheid.
2. Jezus Christus
3. Het protestantisme
4. Het katholicisme

middeleeuwen

renaissance

memento mori

carpe diem

theocentrisch

antropocentrisch

individualisme

collectivisme (groep)

ridderlijk

burgerlijk

Herhaling renaissance

• Waarden ontleend aan klassieke tijd
• De vrouw wordt als aanbedene neergezet
• de Tachtigjarige Oorlog
• Twee lijnen: godsdienst (reformatie) en zelfstandigheid ten opzichte van Spanje
• tekst: Wilhelmus

Renaissance (1)

• DRIE GROTE SPELERS
• (Nog steeds wordt maatschappij bepaald door
  mannen)
• Gerrit Adriaanszoon Bredero
• Pieter Cornelis Hooft
• Joost van den Vondel
• Rol: volk opvoeden + opinie vormen
• Verdedigen van christelijke en humanistische
  levensidealen + algemene opvattingen

Renaissance (2)

• Van rederijkersliteratuur naar renaissanceliteratuur
  

Translatio: vertaling

Imitatio: navolging

Aemulatio: verbetering

Voldoen aan strenge regels >
3 eenheden: actie/tijd/plaats

G.A. Bredero (1585-1615)

• Man dicht bij het volk, dichtst bij de middeleeuwen
• Lees: ‘s Nachts rusten meest de dieren

Opdracht 2

‘s Nachts rusten meest de dieren

1. Vertaal het gedicht in modern Nederlands
2. Welk middeleeuws kenmerk herken je aan het begin van het gedicht?

P.C. Hooft (1581-1647)

• Rijke familie
• Klassiek geschoold
• Schreef sonnetten

Sonnet (gedicht)

Kenmerkende eigenschappen:

• 14 regels (4-4-3-3)
• Rijmschema: abba/abba/cdc/dcd
• Twee delen (met een wending)
• Opbouw: natuurbeschrijving gevolgd door gevoelens dichter
  
• Petrarca > liefdesklacht van de minnaar, onbereikbare liefde, platonisch

P.C. Hooft (1581-1647)

Kijk/lees/luister ‘Mijn lief, mijn lief, mijn lief’

Opdracht 3

1. Parafraseer het gedicht, maak daarin duidelijk wat de ‘wending’ is in het gedicht
   
2. Noem verschillen tussen dit gedicht en het gedicht van Bredero.

J. van den Vondel (1587-1679)

• Van katholieke komaf
• Veel toneelteksten geschreven
• Onder andere de Gijsbrecht van Aemstel
• Gebaseerd op Latijnse bron, de Aeneis
• Originele tekst vernederlandst

Gijsbrecht van Aemstel

• Gaat over bevrijding van Amsterdam 
• Op een bepaald moment is er een lied/gedicht waarin de lof wordt bezongen van de huwelijkse liefde.
• ‘Waar werd oprechter trouw’

Opdracht 4

‘Waar werd oprechter trouw’

1. Wat is het verschil tussen de liefde voor een moeder en haar kind en de liefde tussen huwelijkspartners?