les 22 liggend streepje (paragraaf 9)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Spelling

paragraaf 9
liggend streepje

Pak vast voor je:
- pen en papier
- je laptop

herhaling hoofdletters en leestekens

Liggend streepje

1. Koppelteken
   rente-inkomsten, politieauto
2. Weglatingsteken
   keel-, neus- en oorarts, lager en voortgezet onderwijs
3. Afbreekteken: een afbreek-
   teken kan je gebruiken als een woord op twee regels staat.
   
   

1 Het koppelteken (8 situaties:)

Bedenk (samen) om welke reden hier een koppelteken hoort.
Welke regel hoort erbij? Je gebruikt een koppelteken als...

1. auto-ongeluk
2. mevrouw Van Vilsteren-de Laat
3. adjunct-directeur
4. on-Hollands
5. A4-papier
6. all-you-can-eatrestaurant
7. trainer-coach
8. Latijns-Amerikaans

1 Het koppelteken (8 situaties:)

1. auto-ongeluk
2. mevrouw Van Vilsteren-de Laat
3. adjunct-directeur
4. on-Hollands
5. A4-papier
6. all-you-can-eatrestaurant
7. trainer-coach
8. Latijns-Amerikaans

1. klinkerbotsing (politieauto)
2. namen van getrouwde mensen
3. Na de voorvoegsels: adjunct-, aspirant-, assistent-, bijna-, chef-, collega-, ex-, interim-, kandidaat-, leerling-, niet-, non-, oud-
4. voor een hoofdletter
5. letters, cijfers, tekens, st./sint/Sint
6. woorden die anders onoverzichtelijk worden (massage-bed)/ vaste uitdrukkingen 
7. combinaties van titels en beroepen
8. aardrijkskundige namen (of afgeleiden daarvan)

1 Het koppelteken (liggend streepje)

Let op:

• Gebruik bij getallen in woorden een trema: drieënzestig, tweeënveertig.
• Als een beroepsnaam vergezeld wordt van een bijvoeglijk naamwoord, schrijven we die twee elementen los: sociaal geograaf, klinisch bioloog
  (in tegentelling tot schrijver-historicus, dus geen bijv. nw.).

2. weglatingsstreepje (liggend streepje)

Je mag een woorddeel weglaten als het dezelfde betekenis heeft:
hoofdzaken en bijzaken > hoofd- en bijzaken

scheikundedocenten en scheikundestudenten>
                                                                   scheikundedocenten en -studenten

2 weglatingsteken (liggend streepje)

Je mag een woorddeel weglaten als het dezelfde betekenis heeft

Let op:
- Alleen als het dezelfde betekenis heeft:

      Krantenkoppen en koffiekoppen geen: kranten- en koffiekoppen

- Alleen bij samenstellingen, geen bijvoeglijk naamwoorden:
     Lager en voortgezet onderwijs (zonder weglatingsstreepje)

3. afbreekteken (liggend streepje)

Als afbreekteken als een woord niet meer op de regel past.

• Breek samenstellingen alleen af tussen de delen: adoptie-kinderen, klinker-botsing, modellen-wedstrijd, tweede-hands.
• Breek af tussen het grondwoord en een voor- of achtervoegsel: herfst-achtig, karakter-loos, on-vriendelijk.
• Je mag woorden ook afbreken tussen twee lettergrepen, maar als je twijfelt over de juiste plaats, zet dan het hele woord op de volgende regel. Op die manier voorkom je fouten.

3 afbreekteken (liggend streepje)

Let op: waar je afbreekt, kan de betekenis veranderen:

dijkramp

3 afbreekteken (liggend streepje)

Let op: waar je afbreekt, kan de betekenis veranderen:

dijkramp

Liggend streepje (paragraaf 9)

Maak online planning 10