reductiedeling + (kruisingsvraagstukken)

Welkom

Ga rustig zitten en pak je boek van 3VMBO Deel A.

1 / 43

Slide 1: Slide

BiologieMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 3

This lesson contains 43 slides, with text slides and 1 video.

Lesson duration is: 20 min

Items in this lesson

Welkom

Ga rustig zitten en pak je boek van 3VMBO Deel A.

Slide 1 - Slide

Vorige les?

Wat weet je nog?

Slide 2 - Slide

Deze les

Belangrijke begrippen:
- homozygoot, heterozygoot
-dominant, recessief, intermediair
- kruisingsvraagstukken

Slide 3 - Slide

Planning

- Klassikale herhaling: meiose en mitose

- uitleg

- Klassikale oefenvragen

- Maken toetsopdrachten via biologiepagina of werkboekopdrachten

Slide 4 - Slide

Chromosomen 23 paar

Slide 5 - Slide

DNA zit in de celkern

en is meestal niet opgerold: losse draden

Slide 6 - Slide

Wanneer wel opgerold?

Slide 7 - Slide

Gewone celdeling= mitose

De cel splitst zich. De chomosomen worden gekopiëerd.
Beide dochtercellen hebben dezelfde chromosomen

Slide 8 - Slide

Chromosomen met informatie over hetzelfde onderdeel vormen een paar

Ze zijn dus niet hetzelfde!
Maar bevatten informatie over dezelfde dingen.

1 van papa
1 van mama

Slide 9 - Slide

De celkern van de zaadcel en de celkern van de eicel smelten samen

Beide bevatten 23 chromosomen.

Deze vormen paren.

1 van man, 1 van vrouw = 1 paar

kind heeft 46 chromosomen

Slide 10 - Slide

De geslachtscellen hebben dus maar de helft van het aantal chromosomen!!!

Slide 11 - Slide

van ieder paar 1

Slide 12 - Slide

aantekening

Het ontstaan van eicellen en zaadcellen verloopt door reductiedeling, ook wel meiose genoemd.
Tijdens de meiose worden de paren gesplitst.

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Slide

Slide 15 - Slide

Slide 16 - Video

homozygoot

Per eigenschap heb je 2x informatie.
Deze kan gelijk zijn.
Dan ben je homozygoot voor deze eigenschap

Slide 17 - Slide

Voorbeeld

Voor een eigenschap heb je 2 varianten: Gen A of gen a

Als je homozygoot bent voor deze eigenschap heb je dus als genotype:
- of AA
- of aa

Slide 18 - Slide

Heterozygoot

Je kunt ook van beide ouders een verschillend gen erven.
Je bent dan heterozygoot voor deze eigenschap.

Slide 19 - Slide

Voorbeeld

Voor een eigenschap heb je gen A of gen a.

Als heterozygoot heb je dan als genotype: Aa

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Slide

Checkvraag:

Een gen heeft 2 varianten: R en r

- Schrijf het genotype op van een homozygoot
- Schrijf het genotype op van een heterozygoot

Slide 22 - Slide

Slide 23 - Slide

Welke kleur haar (fenotype)?

Slide 24 - Slide

Welke kleur haar(fenotype)?

Slide 25 - Slide

Dominant of Recessief

B = zwart haar = dominant
b = blond haar = recessief

Wanneer iemand het dominante gen B heeft,
zal deze persoon zwart haar hebben.
Ook als hij heterozygoot (Bb) is.
Het gen voor zwart haar is Dominant.

Slide 26 - Slide

Welke kleur haar( fenotype)?

Slide 27 - Slide

Checkvraag

Bij cavia's is kort haar (R) dominant over lang haar (r)

-Wat is het genotype van een cavia met lang haar?
-Welke genotypes kan een cavia met kort haar hebben?

Slide 28 - Slide

Rr of RR

Slide 29 - Slide

Kruising! Volgende les!

Slide 30 - Slide

Hoe zien de jonkies eruit?
Stap 1: de genotypes opschrijven

- Stel de kortharige cavia is heterozygoot.

P = Genotype x Genotype

Slide 31 - Slide

Hoe zien de jonkies eruit?
Stap 1

P= Rr x rr

Slide 32 - Slide

Stap 2: welke geslachtscellen kunnen ze maken?

Rr x rr
R of r r

Slide 33 - Slide

Stap 3: kruisingsschema

Slide 34 - Slide

Stap 4: conclusies

Jonkies worden F1 genoemd.
Je schrijft op wat de verhouding is in het fenotype van de jongen

Slide 35 - Slide

De jongen: F1

F1 1/2 kortharig en 1/2 langharig

verhouding: Kort 1 : 1 lang

Slide 36 - Slide

Aantekening:

Stap 1: genotype x genotype

Stap 2: welke geslachtscellen kunnen ze maken
Stap 3: kruisingsschema met mogelijke geslachtscellen
Stap 4: conclusie voor F1

Slide 37 - Slide

Intermediair

Wanneer geen van beide dominant is. Het fenotype is een mengvorm van beide.

Bijvoorbeeld blauwe ogen+ bruine ogen = groene ogen.

Andere schrijfwijze:
Ba + Br = BaBr

Slide 38 - Slide

Oefenvraag 1

Joost is drager voor het gen van een erfelijke ziekte. Hij is getrouwd met een vrouw die zelf ook drager is. Hoe groot is de kans dat zij een ziek kind zullen krijgen?

Slide 39 - Slide

Oefenvraag 2

Bij mensen is het gen voor bruine ogen dominant over het gen van blauwe ogen. De vader van Juul en Jacques heeft blauwe ogen. Moeder heeft bruine ogen. Juul heeft blauwe ogen.

Hoe groot is de kans dat Jacques bruine ogen heeft?

Slide 40 - Slide

Oefenvraag 3

Het gen voor kleurenblindheid is een recessief gen op het X chromosoom.

a) Leg uit waarom jongens meer kans hebben op kleurenblindheid

b) Davids moeder is kleurenblind. Hoe groot is de kans dat hij zelf ook kleurenblind is?

Slide 41 - Slide

Oefenvraag 4

De bloemen van het leeuwenbekje komen voor in paars (ApAp),

wit (AwAw) en de intermediaire kleur roze: (ApAw).
Een paars en een roze leeuwenbekje worden gekruisd. Wat is de verhouding van de nakomelingen?

Slide 42 - Slide

Aan de slag!

Oefentoets via biologiepagina

Slide 43 - Slide