Sterven en rouw gehandicaptenzorg

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 3

Sterven en Rouw

Hoe ga je er mee om

Iedereen is geboren

Iedereen gaat dood 

Iets wat belangrijk is om te beseffen in je werk

ontwikkelingsleeftijd

Relatie Ontwikkelingsniveau en stervensbegeleiding

	ZEVG	EVG	MVG	LVG
Cognitief	0-1,5 jaar	1,5 - 3 jaar	3 - 7 jaar	7 - 12 jaar
Sociaal Emotioneel	max 1,5 jaar	max ongeveer 3 jaar	?	?
Begrip sterven	nee	nee	ja op kleuter niveau	ja op puber niveau
Ervaren sterven	ja lichamelijk ongemak	ja, kunnen dit ook aangeven	ja afhankelijk van SE niveau	ja, afhankelijk van SE niveau
Belangrijk	Nabijheid	nabijheid + uitleg gevoel	nabijheid, begeleiding, uitleg	nabijheid, begeleiding, uitleg

Van 

Stervensbegeleiding

Naar 

Het organiseren van een afscheid

0

Wat is belangrijk bij het organiseren van het afscheid een van een medebewoner voor de groep

03:28

Wat is volgens jou het "anders" bij een uitvaart waar mensen met een verstandelijke beperking bij betrokken zijn.

04:21

Hoe zou dat anders bij het afscheid nemen er volgens jou uit kunnen zien?

Casus oudere cliënt

Een huisgenoot van mevrouw Gerards is plotseling overleden. Mevrouw vraagt of zij de stereotoren van de overledene mag hebben en of de geplande barbecue wel doorgaat. Begeleiders hebben veel moeite met deze houding van mevrouw Gerards. Hoe kan ik te weten komen wat cliënten begrijpen van verlies en dood en hun manier van reageren?

Eigen praktijk

Wie ligt er in de kist (E. en L.)

Afscheidsrituelen

Afscheidsrituelen

ervaren zorgvragers met een zeer ernstige verstandelijke beperking (lichaamsgebonden ervaringsfase) het overlijden van een naaste?

1. nee, het niveau is te laag om dit te ervaren
2. Ja, maar dat is alleen op het moment, dat het uitgelegd wordt.
3. Nee, zij zijn alleen betrokken bij hun eigen lichaam
4. Ja, de manier waarop en wanneer is niet voorspelbaar.

Eigen praktijk

• vreemd gedrag na 7 jaren
• Afscheid van E. door de medebewoners
• Afscheid H. van zijn vader
• Afscheidsvraag bij een woning voor LVG

Informatie om zelf te bekijken

• https://www.ipsedebruggen.nl/ervaringen/2018/10/rouwbegeleider-petra-benoem-concreet-wat-er-gebeurt
• https://www.twijfelmoeder.nl/2019/06/omgaan-rouw-verlies-verstandelijke-beperking 
• https://www.kennispleingehandicaptensector.nl/gehandicaptensector/media/documents/Cli%c3%abntgroepen/Verstandelijke%20beperking/kun-je-uit-de-hemel-vallen.pdf 
• https://www.allesoverdedood.nl/
• https://www.kennispleingehandicaptensector.nl/verstandelijke-beperking/rouwkubus-oiv
•