4H H3 Onderzoek les 1

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H3 Onderzoek

Deze les:

- Bespreken Examentraining H1

- H3 Onderzoek

- Voorbereiden practicum Gedragsexperiment

Wat is de juiste volgorde van wetenschappelijk onderzoek doen?

1. onderzoeksvraag - hypothese - materialen en methode - resultaten - conclusie - discussie
2. hypothese - onderzoeksvraag - materialen en methode - resultaten - conclusie - discussie
3. onderzoeksvraag - hypothese - materialen en methode - resultaten discussie - conclusie

H3 onderzoek (deel 1)

1. Controle-experiment of 'blanco'

2. Slechts één factor varieert 

3. Afhankelijke en de onafhankelijke variabelen. 

Controle experiment

Is een experiment om mee aan te tonen dat er geen andere factoren zijn die invloed hebben op de resultaten van het experiment. 

= blanco

Slechts één factor varieert

De regel bij experimenteel onderzoek is dat er steeds maar één factor/variabele mag verschillen.

Waarom?

Afhankelijke- en onafhankelijke variabele

Onafhankelijke variabele = factor die een onderzoeker zelf varieert

Afhankelijke variabele = factor die de onderzoeker meer

Een afhankelijke variabele is wat de onderzoeker meet of registreert als resultaat van de factor die hij in het experiment varieert, de onafhankelijke variabele.

Experiment

Doel:

Causaal verband (oorzaak en gevolg) vaststellen door te laten zien dat verandering in de onafhankelijke variabele direct verantwoordelijk is voor veranderingen in afhankelijke variabele
.

--> Groeien planten sneller met muziek? 

Welke groep planten is het controle experiment?

1. De planten met muziek
2. De planten zonder muziek

groeisnelheid

muziek

onafhankelijke variabele

afhankelijke variabele

Bedenk een variabele die constant gehouden is in beide groepen planten.

Wat zet je op de X-as als je de gegevens zou uitzetten in een grafiek?

1. De groeisnelheid
2. Wel/geen muziek
3. De tijd
4. Maakt niet uit

Onthoud:

Wat je weet: x-as

Wat je meet: y-as

Wat je weet = onafhankelijke variabele

Wat je meet = afhankelijke variabele

H3 Onderzoek (deel 2)

Leerdoel:

- Je leert op welke verschillende manieren je gegevens kunt verzamelen en hoe je ze vastlegt. 

- Je legt het verschil uit tussen experimenteel en beschrijvend onderzoek

Experimenteel onderzoek

• Er wordt een hypothese getest door een experiment.
• Één variabele wordt veranderd en het effect daarvan wordt gemeten.
• Conclusie wordt getrokken uit waarnemingen (resultaten)

 Beschrijvend onderzoek

• Registreren van waarnemingen, zonder te variëren met een onafhankelijke variabele (enkel observatie).
• Hieruit probeer je een algemene regel te vinden. 

Kwalitatief onderzoek:

• Het resultaat hiervan is alleen een uitspraak.
  
• Bijv. vloeibaar water kan verdampen of bevriezen.

Kwantitatief onderzoek:

• Resultaten worden in getallen uitgedrukt.
• Bijv. Kokend water verdampt 108x sneller dan water van 20 graden.

Gemiddeld scoren leerlingen uit 2e klas tijdens een proefwerk 0,3 punten hoger dan 1e klas leerlingen.

1. Kwalitatief
2. Kwantitatief

Bevat een aardappel de voedingsstof zetmeel?

1. kwantitatief en experimenteel
2. kwantitatief en beschrijvend
3. kwalitatief en experimenteel
4. kwalitatief en beschrijvend

Welke planten komen voor in het natuurgebied 'de Veldkamp' langs de Regge?

1. kwantitatief en experimenteel
2. kwantitatief en beschrijvend
3. kwalitatief en experimenteel
4. kwalitatief en beschrijvend

Wat is het effect van temperatuur op het % ontkieming van tuinkerszaden?

1. kwantitatief en experimenteel
2. kwantitatief en beschrijvend
3. kwalitatief en experimenteel
4. kwalitatief en beschrijvend

H3 Onderzoek (deel 3)

Leerdoel:

- Je legt uit wanneer een onderzoek valide en betrouwbaar is. 

- Je legt aan de hand van een voorbeeld uit wat een placebo-effect is en hoe je dat voorkomt. 

Betrouwbaar & Valide

Betrouwbaar: Je meetinstrument geeft steeds dezelfde resultaten onder dezelfde condities.

Validiteit: De juistheid of accuraatheid van metingen. Meet het meetinstrument hetgeen het moet meten? 

Zelfs als je meting betrouwbaar is (je meet steeds hetzelfde), dan hoeft de meting nog niet valide te zijn.

Wanneer is een onderzoek betrouwbaar?

1. Als het onderzoek valide is.
2. Als het onderzoek bij herhaling hetzelfde resultaat oplevert.
3. Als de onderzoeksmethode geschikt is geweest om antwoord te krijgen op je vraag.
4. Als de resultaten overeenkomen met de hypothese

Wanneer is een onderzoek valide?

1. Als het onderzoek betrouwbaar is.
2. Als het onderzoek bij herhaling hetzelfde resultaat oplevert.
3. Als de onderzoeksmethode geschikt is geweest om antwoord te krijgen op je vraag.
4. Als de resultaten overeenkomen met de hypothese

Placebo-effect

Placebo = 'Nepmedicijn"

--> Bij positieve werking  op gezondheid spreek je van een Placebo-effect

Dubbelblind onderzoek is betrouwbaar, arts kan niet onbedoeld invloed uitoefenen. 

Practicum Gedragsexperiment 

- In twee- of drietallen

- Nodig voor donderdag: 10 pissebedden

--> te vinden onder stenen/ oude stukken hout. Meenemen in een potje (met luchtgaatjes).