1.3 Communicatie + 1.4 Aangeboren of aangeleerd gedrag

1.3 Communicatie 
1.4 Aangeboren of aangeleerd
1 / 37
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

This lesson contains 37 slides, with interactive quizzes, text slides and 8 videos.

Items in this lesson

1.3 Communicatie 
1.4 Aangeboren of aangeleerd

Slide 1 - Slide

Leerdoelen 1.3
Je kunt het belang van signalen bij communicatie toelichten
Je kunt uitleggen wat ritueel gedrag is
Je kunt de verschillende typen van conflictgedrag herkennen

Slide 2 - Slide

Slide 3 - Slide

Slide 4 - Slide

Weet jij welk signaal er wordt gegeven?

Slide 5 - Slide

Ritueel gedrag
* tussen soortgenoten
* signalen en daaropvolgend gedrag in min of meer vaste        volgorde
* b.v. baltsgedrag (voortplantingsgedrag) of begroetingsgedrag. 

Slide 6 - Slide

Baltsgedrag
Doel: voortplanten met eigen soort, ze zijn soortspecifiek

Door balts neemt motivatie voor paring (voortplantingsdrang) toe en agressie tussen partners verminderd. Dit agressie-gedrag is terug te zien in balts door afwisselend aanvallen en vluchten (voorbeeld de zigzagdans van Stekelbaarsjes). 
Ook voedingsgedrag bij balts zichtbaar, bv. eten geven aan partner.

Slide 7 - Slide

Goed of fout: Door baltsgedrag wordt de persoonlijke ruimte verkleint zodat er eerder bereidheid is om te paren
A
goed
B
fout

Slide 8 - Quiz

Territoriumgedrag
  • Door een territorium te vormen wordt een zekere hoeveelheid voedsel of ruimte veiliggesteld
  • Territorium vermindert conflicten tussen soortgenoten
  • Mannetje verdedigt het gebied tegen binnendringende soortgenoten
  • Dreiggedrag op de grens

Slide 9 - Slide

Een kolibri (vogel) kan op verschillende manieren laten zien dat een stukje grond zijn territorium is. Noem twee mogelijk manieren (2 antwoorden kiezen)
A
Zingen
B
Slapen
C
Dreigen
D
Eten

Slide 10 - Quiz

Rangorde
  • Imponeergedrag: zich zo groot en indrukwekkend mogelijk maken. Vaak door dominant mannetje
  • Verzoeningsgedrag staat vaak tegenover het dreiggedrag van dominante mannetje: een signaal dat de agressie van dominante mannetje doet afnemen

Slide 11 - Slide

Conflict gedrag
Tegenstrijdige prikkels die om een reactie vragen:
  • Ambivalent gedrag: afwisselen van gedrag van verschillende gedragssystemen
  • Omgericht gedrag: agressief gedrag op iets/iemand afreageren
  • Overspronggedrag: gedrag dat niet in de situatie past

Slide 12 - Slide

Slide 13 - Video

Slide 14 - Video

0

Slide 15 - Video

Slide 16 - Slide

24. Twee soorten gedrag zijn: baltsgedrag en territoriumgedrag.

Tot welk soort gedrag behoort het kwaken van de kikkers zoals in de tekst beschreven wordt?
A
Alleen tot baltsgedrag
B
Alleen tot territoriumgedrag
C
Zowel baltsgedrag als territoriumgedrag

Slide 17 - Quiz

Leerdoelen 1.4
Je kunt erfelijk bepaald en aangeboren gedrag herkennen
Je kunt meerdere manieren waarop dieren nieuw gedrag leren herkennen
Je kunt het verschil tussen klassieke en operante conditionering toelichten

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Video

0

Slide 20 - Video

Aangeboren gedrag

Slide 21 - Slide

Aangeboren gedrag

Slide 22 - Slide

Aangeboren én aangeleerd gedrag

Slide 23 - Slide

Leren - inprenting
Lorenz - 1903-1989
Gevoelige periode

Slide 24 - Slide

Leren door associeren - klassieke conditionering
Pavlov - 1849-1936


Slide 25 - Slide

Klassieke conditionering - verband tussen twee verschillende prikkels

Slide 26 - Slide

Leren door combineren - 
operante conditionering
Skinner - 1904-1990
Trial-and-error


Het effect van gedrag (beloning of straf) heeft invloed op de frequentie waarmee bepaald gedrag plaatsvindt

Slide 27 - Slide

Operante conditionering - leren door belonen en straffen

Slide 28 - Slide

Gewenning - aangeleerd/ aangeboren gedrag afleren
De respons op een prikkel neemt af bij herhaaldelijke toediening van een prikkel (drempelwaarde verhoogt). 

Is meestal in de praktijk het afleren van een niet adequate (schrik)reactie en voorkomt dat het centrale zenuwstelsel overbelast raakt met onbelangrijke informatie.

Voorbeeld: Politiepaarden worden bijvoorbeeld getraind met vuur en explosies en raken daardoor gewend aan deze omstandigheden.

Slide 29 - Slide

Leren van elkaar
Sociaal gedrag moet je leren, hiervoor heb je soortgenoten nodig.
In groepen is sprake van een rangorde - sommige individuen zijn dominant, anderen onderdanig.

Slide 30 - Slide

Slide 31 - Slide

Slide 32 - Slide

Slide 33 - Slide

Slide 34 - Video

Slide 35 - Video

Slide 36 - Video

Welke vorm van leren is hier te zien?
A
Gewenning
B
Klassieke conditionering
C
Operante conditionering
D
Inprenting

Slide 37 - Quiz