WRE 1HV - Grammatica WS - Introductieles

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Zoek op wat het verschil is tussen zinsdelen en woordsoorten. Schrijf dit op in je schrift. Schrijf daarna op welke woordsoorten je allemaal al kent.

Lees §2 op blz. 206 door. Schrijf in een paar zinnen op (in je schrift) wat een zelfstandig naamwoord is en wat het verschil is tussen een bepaald en onbepaald lidwoord.

Planning

Uitleg werkwoordspelling 

Zelfstandig met de oefeningen aan de slag

P L A N N I N G

Cursus 5 - Grammatica WS

1. Lesdoelen

2. Voorkennis: wat weet je al?

3. Planning komende periode

4. Uitleg: ZNW, OLW, BLW

5. Samen oefenen

6. Zelfstandig werken

6. Afsluiting

• Je leert wat het verschil is tussen zinsdelen en woordsoorten;
• Je leert wat een zelfstandig naamwoord is;
• Je leert wat lidwoorden zijn;
• VWO: je leert het verschil tussen bepaalde en onbepaalde lidwoorden.

Lesdoelen

Waar denk je aan bij woordsoorten?

Welke woordsoorten heb je op de basisschool al geleerd?

Woordsoorten HAVO

1. Zelfstandig naamwoord
2. Bepaald en onbepaald lidwoord
3. Bijvoeglijk naamwoord
4. Zelfstandig werkwoord
5. Hulpwerkwoord
6. Persoonlijk voornaamwoord
7. Bezittelijk voornaamwoord
8. Voorzetsel
9. Bijwoord

Woordsoorten VWO

1. Zelfstandig naamwoord
2. Bepaald en onbepaald lidwoord
3. Bijvoeglijk naamwoord
4. Persoonlijk voornaamwoord
5. Bezittelijk voornaamwoord
6. Zelfstandig, hulp- en koppelwerkwoord
7. Voorzetsel
8. Bijwoord

Alle paragrafen met WS voor de paragraaf behandelen we de komende tijd. De paragrafen met ZD hebben we al behandeld.

Wat is het verschil tussen taalkundig en redekundig ontleden? 

Taalkundig - ieder losstaand woord wordt benoemd (ontleden in woordsoorten)

Ergens - op - dit - bureau - moet - mijn - bril - liggen.

Redekundig - ieder zinsdeel wordt benoemd (ontleden in zinsdelen)

Ergens op dit bureau - moet - mijn bril - liggen.

Een zelfstandig naamwoord

Een zelfstandig naamwoord is een woord voor een mens, dier, ding of gevoel. Een ding kan van alles zijn. 

vrouw, vader, hond, goudvis, kamerplant, bloem, fiets, pen, voetbal, telefoon, AirPods, school.

Een zelfstandig naamwoord

Je herkent een zelfstandig naamwoord (zn) aan drie dingen:

1. Je kunt een zn in het meervoud zetten (een fiets, twee fietsen).

2. Je kunt een zn verkleinen. 

(fiets - fietsje).

3. Je kunt er een lidwoord voor zetten (de fiets, een fiets). 

Een zelfstandig naamwoord

• Een concreet zelfstandig naamwoord (czn) geeft iets tastbaars aan. Iets wat je kunt aanraken: fiets, trouwring, berg, rivier, stoel. 

• Een abstract zelfstandig naamwoord (azn) geeft iets aan wat je niet kunt aanrakken: ruzie, maand, onrust, tijd.

• Een eigennaam (zn-e) is ook een zelfstandig naamwoord. Namen van mensen, plaatsen of dingen: Max, Vlieland, Rijksmuseum.

Lidwoorden

Er zijn drie lidwoorden: de, het en een.

Een lidwoord (lw) hoort altijd bij een zelfstandig naamwoord. 

De woorden de en het zijn bepaalde lidwoorden (blw), want bij de pen en het boek weet je precies welke pen en welk boek worden bedoeld. 

Bij een pen en een boek weet je dat niet. Daarom is een een onbepaald lidwoord (olw).

Samen oefenen

Wat zijn de zelfstandige naamwoorden in deze zin:
In dit tijdschrift worden leuke artikelen gepubliceerd.

Wat zijn de zelfstandige naamwoorden in deze zin:
Rijke mensen kunnen over enkele jaren een ruimtereis maken.

Welke bepaald of onbepaald lidwoord herken je in de zin:
Toen het legohuis instortte, huilde Noucka van teleurstelling.

Welke lidwoorden herken je in de zin? Zet er ook bij of het een bepaald of onbepaald lidwoord is.
Een appeltaart moet zo’n 60 minuten in de oven.

Het is wetenschappelijk bewezen dat slaapgebrek leidt tot concentratieproblemen.
'het' is in deze zin een lidwoord.

1. waar
2. niet waar

Wat zijn de zelfstandig naamwoorden in onderstaande zin?
Het dorp is afgezet omdat er een nieuwe
serie wordt opgenomen.

1. is
2. dorp
3. serie
4. opgenomen

Wat zijn de zelfstandig naamwoorden in onderstaande zin?
Voor de wedstrijd drinkt Daan nog snel een biertje.

Na de film gingen we nog naar McDonalds.

Benoem de woordsoort van 'de'.

sleep de juiste woordsoort naar het vak hiernaast

onbepaald lidwoord

Zelfstandig naamwoord

bepaald lidwoord

Zelfstandig werken

Wat :	Lastig? Oefen dan eerst extra via de twee knoppen rechtsonder. Havo : opdracht 1 tot en met 4 (blz. 206-207) Vwo : opdracht 1 tot en met 4 (blz. 206-207)
Hoe :	Zet de antwoorden in je schrift. Je mag zachtjes overleggen.
Hulp :	De 4 B's
Tijd :	10 minuten. Daarna ronden we af.
Klaar :	Kiezen uit: - Extra oefenen in de online methode (trainer) - Samenvatting maken van §2 in je schrift - Lezen in leesboek

ZELFSTANDIG WERKEN

Extra oefenen met lidwoorden?

Extra oefenen met zelfstandige naamwoorden?

• Je leert wat het verschil is tussen zinsdelen en woordsoorten;
• Je leert wat een zelfstandig naamwoord is;
• Je leert het verschil tussen bepaalde en onbepaalde lidwoorden.
• VWO: Je leert het verschil tussen een ZN, CZN en ZN-E

Lesdoelen