les 3 PSV

• Jeugd- en Gehandicaptenzorg
• Secundair onderwijs

Psychosociale vraagstellingen

les 3

Hey! ... hoe is't?

😒🙁😐🙂😃

Vandaag

• welkom en aanwezigheden
• herhaling les 2 + afwerken oefening
• verwenning en verwaarlozing:
  
• wat is het, hoe komt het, welk gedrag merk je, hoe je opstellen als begeleider en waarom?
• oefening
  
• taak 1
  

vorige week

• Herhaling basishechting, basisvertrouwen en zelfvertrouwen … (overleg per 2-3)
• VOS (stellingen)
  
• oefening psychosociale problemen
  
• Balansmodel psychosociale problemen:
  
• risico- en beschermende factoren

Oefening psychosociale problemen (1/3)

• BAS - MAY - NOUR
  
• Duid nu ook risicofactoren (-) en beschermende factoren (+) aan
• Schrijf erbij WELKE factor speelt
• bv:
• voorbeeld BAS:
  
• + kindfactor positief zelfbeeld (vrolijke jongen)
  

Oefening psychosociale problemen (2/3)

MAY:

• + betrokken en bezorgde ouders = gezinsfactor ‘affectieve relaties’
  
• - conflicten: gezinsfactor ‘conflict’
  
• - weinig sociaal netwerk: MESO sociale gezinsfactor ‘gebrekkige sociale binding’

Oefening psychosociale problemen (3/3)

• NOUR:
• + intelligente jongen: kindfactor ‘goede intelligentie’
• + stabiel paar: gezinsfactor ‘affectieve relaties’
• - gepest: mesoniveau: peer rejection (afwijzing door leeftijdsgenoten, breder dan pesten, maar pesten valt daar onder)
• - beperkte opvoedingsvaardigheid: geen risicofactor, maar ook geen beschermende factor
• - weinig kennis/inzicht in pesten: misschien (we weten het niet) risicofactor op ouderniveau: laag opleidingsniveau

verwenning

Een teveel aan...

of een tekort aan ...?

Maar zeker nooit 'de schuld van'... het kind.

Wanneer leg jij jezelf of je kind eens goed in de watten? En hoe doe je dat dan?

Een gift en een gif (pg 18)

kenmerken van positief verwennen:

• tijdelijk, occasioneel, inspelend op omstandigheden,
  
• gelinkt aan gedrag,
  
• ouders hebben controle, wederkerigheid, vrije wil, plezierig, 
• bijtanken als compensatie voor moeilijkheden en teleurstelling
  

Een gift en een gif (pg 18)

kenmerken van problematisch verwennen:

• continue patroon van krijgen zonder tegenprestatie,
  
• eenrichtingsverkeer zonder wederkerigheid
  

(problematisch) verwennen op 3 niveaus

• doel: vormen van verwenning herkennen, gedragsvoorbeelden, verklaring geven

• Materiële verwenning
• Pedagogische verwenning
• Affectieve verwenning

Materiële verwenning

• Geven zonder aanleiding en ongeacht het gedrag
• Voorbeelden?
• Waarom? (oorzaken)
  
• “Ik doe mijn kind tekort” (schuld afkopen)
• “Ik heb dat vroeger niet gehad” (compensatie voor eigen kindertijd)
• “Als ik niet toegeef, dan krijgt ze een driftbui en dat vergt zoveel energie… ik kan beter toegeven”

Ouders geven hun kinderen tegenwoordig heel veel applaus, zonder soms ook eens kritisch te zijn.

helemaal akkoord

waar gaat dit over?

iets tussenin

niet akkoord (en ik denk er het mijne van)

Pedagogische verwenning

• gebrek aan ouderlijke leiding en verantwoordelijkheid
• voorbeeld (peuterklas)
  
• gevolg: Kind mist essentiële vaardigheden ifv zelfstandigheid en competentiegevoel
• oorzaken?
• Gemakzucht
• Overbelasting
• Egocentrisme: opvoeding ifv eigen behoeftebevrediging
• Inconsistente opvoeding (wisselende reacties op gewenst en ongewenst gedrag, geen eenduidige opvoedingsnorm)
• Reactie op de  strenge houding van de andere ouder

Affectieve verwenning pg 19

• NIET teveel warmte, aandacht, begrip
• WEL verkeerde manier van ‘houden van’ of verkeerde aanleiding voor affectie
  

• Waarom?
• Onvoorwaardelijke affectie: nooit een signaal dat het fout is en altijd dubbel en dik goedgemaakt
• Eigen affectieve behoeftebevrediging, bang om liefde van kind te verliezen
• Symbiotische moeder-kindrelatie (twee-eenheid)
  

Zo'n driftig kind dat in driftbuien uitbarst als het niet krijgt wat het wil.. dat heeft een harde hand nodig en veel straf.

0100

Gedrag waaraan je problematische verwenning kan herkennen  pg 20

• Lacune in de gewetensvorming
• Gebrekkige ego-ontwikkeling 'geen nee kunnen aanvaarden' - driftbuien
  
• Permanente ontevredenheid en (scheidings)angst, vijandige buitenwereld
  
• sociaal geïsoleerd
• jongere: Slap, angstig, falend in sociaal contact, weinig weerbaarheid, minderwaardigheidsgevoel, …
• jongere: Eisend, egocentrisch, manipulerend, agressie en woede, machtsmanipulatie… met onderliggend... een grote angst en onvermogen om genuanceerd met de wereld om te gaan.

• Het is NIET de schuld van het kind.
• Het vergt wel veel tijd, geduld en inspanningen om het kind 'gezond' gedrag aan te leren
  

verwaarlozing

Een tekort aan ..

En ook nooit 'de schuld van'... het kind.

verwaarlozing

Vormen
Gedrag  bij verwaarlozing
Begeleidershouding

Voorbeelden en oefeningen

taak 1

vormen

• Materiële verwaarlozing(te weinig)
• Pedagogische verwaarlozing
  
• geen of onmaatschappelijke normen, waarden, regels
• Affectieve verwaarlozing
• te weinig affectie
• gebrek aan verbindingsfiguur
• Voorbeelden pg 21 – welke vorm van affectieve verwaarlozing?

Gedrag bij verwaarlozing

• cursus pagina 21-23
• cursus pagina 24: begeleidershouding

• samen overlopen - 'snel'
• zelf grondig doorlezen thuis

• hierna: oefening en taak

Gedrag bij verwaarlozing

•     Kinderen ‘achter een muur’
•     Baldadig gedrag (schelden, grof zijn)
•     Driftbuien
•     Concentratieproblemen
•     Psychosomatische problemen
•     Problemen met zelfwaardering

• Bedplassen door gebrek aan zindelijkheidstraining 
• of als reactie op problemen in het gezin
• Stelen door nooit persoonlijk bezit te hebben 
• of door gemis aan aandacht en affectie
• School- of leerproblemen

begeleidershouding pg 24

• holistisch kijken
• structuur en afspraken
• aandachtspunten per gedragsvorm

A Jasper wil geen slaapzoen van jou. Je bent nieuwe stagiair in de leergroep, andere opvoeders mogen een slaapknuffel geven maar jij niet.

Shana heeft de gsm van haar opvoedster genomen toen ze even naar toilet was. Nu is ze de coole van de leefgroep want ze heeft het aan de andere tieners verteld

oefeningen verwenning/verwaarlozing

• oefeningen: smartschool
• denk eraan, klik op 'indienen'
• automatische verbetering meerkeuze, feedback van leerkracht voor 'omgaan met'-vragen
  

taak 1: casus VOS

1. Welk gedrag herken je als gevolg van verwenning of verwaarlozing? (LD1 gedrag beschrijven)
2. Welke risicofactoren /beschermende factoren herken je? (LD 2 mogelijkheden en beperkingen)
3. Wat heeft dit kind nodig? (LD3 vraagstelling benoemen)
4. Welke vorm van verwenning / verwaarlozing herken je? (LD 4 gedrag verklaren)
5. Wat stel je voor qua omgang met het kind? (LD 6 begeleidersstijl afstemmen)
6. Leg ook uit waarom je precies dat voorstelt. (LD 7 begeleidend handelen verantwoorden)

Wat vond je van de les vandaag?

😒🙁😐🙂😃

tot morgen

:)